Lịch Sử và Địa Lí 4 Bài 4: Nước Đại Việt thời Lý (từ năm 1009 đến năm 1226)

A. Hoạt động cơ bản

1. Tìm hiểu sự ra đời của nhà Lý

Câu 1 (trang 37 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Lý Công Uẩn lên ngôi vua trong hoàn cảnh nào?

- Lý Công Uẩn là người như thế nào?

Trả lời:

- Lý Công Uẩn lên ngôi vua trong hoàn cảnh vua Lê Đại Hành mất, Lê Long Đĩnh lên ngôi. Nhà vua tính tình ngáo ngược nên lòng dân rất oán giận. Không lâu sau thì Lê Long Đĩnh mất. Lúc bấy giờ, triều đình đã cử một vị quan trong triều là Lý Công Uẩn lên làm vua.

- Lý Công Uẩn là người thông minh, văn võ song toàn, đức độ quả cảm hóa được lòng người.

2. Tìm hiểu vì sao Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long

Câu 1 (trang 38 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- So sánh sự khác nhau về điều kiện tự nhiên giữa Hoa Lư và Đại La để giải thích vì sao Lý Thái Tổ lại quyết định dời đô từ Hoa Lư ra Đại La?

Trả lời:

- Sự khác nhau về điều kiện tự nhiên giữa Hoa Lư và Đại La là: Sau một lần từ kinh đô Hoa Lư trở lại thăm quê nhà, Lý Thái Tổ có ghé qua thành cũ Đại La và nhận thấy đây là vùng đất ở trung tâm đất nước, đất rộng lại bằng phẳng, dân cư không khổ vì ngập lụt, muôn vật phong phú tốt tươi.

3. Tìm hiểu việc dời đô và ý nghĩa của nó

Câu 1 (trang 39 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Thời Lý, tên kinh đô và tên nước ta là gì?

- Kinh đô Thăng Long ở thời nhà Lý được xây dựng như thế nào?

Trả lời:

- Thời Lý, tên kinh đô nước ta là Thăng Long và tên nước là Đại Việt.

- Kinh đô Thăng Long ở thời nhà Lý được xây dựng với nhiều lâu đài, cung điện, đền chùa. Nhân dân tụ họp làm ăn ngày càng đông, tạo nên nhiều phố phường nhộn nhịp và đông vui.

4. Tìm hiểu vì sao dân ta tiếp thu đạo Phật

Câu 1 (trang 40 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Đạo Phật dạy người ta những điều gì?

- Tại sao dân ta nhiều người theo đạo Phật?

Trả lời:

- Đạo Phật dạy người ta phải thương yêu đồng loại, phải biết nhường nhịn nhau, giúp đỡ người gặp khó khăn, không được đối xử tàn ác với loài vật…

- Nhân dân ta nhiều người theo Đạo phật vì: những điều Đạo Phật dạy phù hợp với lối sống và cách nghĩ của người Việt. Và đến thời Lý,Đạo Phật trở nên rất thịnh đạt.

5. Tìm hiểu về đạo Phật dưới thời Lý

Câu 2 (trang 40 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Những sự việc nào cho ta thấy dưới thời Lý, đạo Phật rất thịnh đạt?

Trả lời:

* Dưới thời Lý, đạo Phật rất thịnh đạt. Điều này được thể hiện ở chỗ:

- Các vua nhà Lý như Lý Thái Tổ, Lý Thái Tông, Lý Thành Tông, Lý Nhân Tông đều theo đạo phật.

- Nhiều nhà sư giữ một số cương vị quan trọng trong triều đình.

- Thời Lý chùa mọc lên khắp kinh thành, làng xã.

- Triều đinh cũng như nhân dân đều đóng góp tiền của xây dựng chùa.

6. Khám phá vẻ đẹp của ba công trình dưới đây (sgk trang 41)

Câu 1 (trang 41 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

7. Tìm hiểu diễn biến trận chiến tại phòng tuyến sông Như Nguyệt

Câu 2 (trang 41 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Thảo luận và mỗi nhóm cử một bạn dự thi trình bày diễn biến trận chiến tại phòng tuyến sông Như Nguyệt trên lược đồ.

Trả lời:

* Diễn viến trận chiến tại phòng tuyến trên sông Như Nguyệt là:

- Cuối năm 1076 quân Tống tấn công nước ta và bị chặn lại ở bờ Bắc sông Như Nguyệt

- Quân Tống nóng chờ quân thủy tiến vào để phối hợp vượt sông nhưng quân thủy của chúng ta bị quân ta chặn đứng ngoài bờ biển.

- Quách Qùy cho đóng bè 2 lần vượt vượt sông, bị ta phản công, đẩy lùi chúng về bờ bắc

- Để khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ, Lý Thường Kiệt cho người vào đền bên sông ngâm bài thơ “Nam Quốc Sơn Hà”.

- Lý Thường Kiệt thúc quân lặng lẽ vượt sông rồi bất ngờ tấn công đánh mạnh vào trại giặc, quân Tống thua to, tuyệt vọng phải rút quân.

8. Đánh giá kết quả cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược lần thứ hai

Câu 1 (trang 42 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

- Sau trận chiến trên phòng tuyến sông Như Nguyệt, tình hình quân Tống ra sao? Trước tình hình đó, Lý Thường Kiệt đã hành động như thế nào? Em thử đánh giá hành động đó.

Trả lời:

- Sau trận chiến trên phòng tuyến sông Như Nguyệt, số quân Tống bị chết đến quá nửa, số còn lại tinh thần suy sụp.

- Trước tình hình đó, Lý Thường Kiệt đã chủ động giảng hòa để mở lối thoát cho giặc.

- Em thấy đó là hành động vô cùng nhân văn và có ý nghĩa. Lý Thường Kiệt không muốn lấy đi mạng sống của nhiều người. Bởi vậy, khi họ đã bước vào đường cùng thì nên mở cho họ một con đường sống.

9. Đọc kĩ và ghi vào vở đoạn văn sau

Câu 1 (trang 43 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

B. Hoạt động thực hành

1. Điền dấu x vào ô trống trước ý đúng

Câu 2 (trang 43 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

a. Đến thành cũ Đại La, vua Lý Thái Tổ thấy đây là:

    A. Vùng đất trung tâm đất nước, đất đai rộng lại màu mỡ, muôn vật phong phú, tốt tươi.

    B. Vùng đất chật hẹp, quanh năm ngập lụt

    C. Vùng đất núi non hiểm trở.

b. Vua Lý Thái Tổ dời đô ra thành Đại La vào năm:

    A. 938

    B. 981

    C. 1010

    D. 1076

Trả lời:

a. Đến thành cũ Đại La, vua Lý Thái Tổ thấy đây là:

Đáp án: A. Vùng đất trung tâm đất nước, đất đai rộng lại màu mỡ, muôn vật phong phú, tốt tươi.

b. Vua Lý Thái Tổ dời đô ra thành Đại La vào năm:

Đáp án: C. 1010

2. Em đọc các từ, cụm từ sau và điền vào chỗ chấm (…) để hoàn chỉnh đoạn văn dưới đây: lối sống và cách nghĩ, thương yêu đồng loại, Đạo Phật, thịnh đạt.

Câu 3 (trang 43 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).

Đạo Phật được du nhập vào nước ta từ rất sớm. …dạy người ta phải …, phải biết nhường nhịn nhau, giúp đỡ người gặp khó khăn, không được đối xử tàn ác với loài vật. Những điều này phù hợp với ….của người Việt, nêm sớm được người Việt tin theo. Đến đời Lý, đạo Phật trở nên rất….

Trả lời:

- Đạo Phật được du nhập vào nước ta từ rất sớm. Đạo Phật dạy người ta phải yêu thương đồng loại, phải biết nhường nhịn nhau, giúp đỡ người gặp khó khăn, không được đối xử tàn ác với loài vật. Những điều này phù hợp với lối sống và cách nghĩ của người Việt, nêm sớm được người Việt tin theo. Đến đời Lý, đạo Phật trở nên rất thịnh đạt.

C. Hoạt động ứng dụng

Câu 4 (trang 43 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN). Em hãy kể tên những chùa mà em biết ở khu vực nơi em sinh sống hoặc ở các địa danh khác trên đất nước ta (qua đọc báo hoặc qua những chuyến tham quan).

Trả lời:

* Một số tên chùa mà em biết ở khu vực nơi em sinh sống hoặc các địa danh khác ở trên đất nước:

     - Chùa Một Cột

     - Chùa Yên Tử

     - Chùa Bái Đính

     - Chùa Thiên Mụ - Huế

     - Chùa Vĩnh Nghiêm – Sài Gòn

     - Chùa Hương.

Câu 5 (trang 43 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN). Em biết trường học, đường phố, hay xã, phường nào mang tên Lý Công Uẩn, Lý Thái Tổ, Lý Thường Kiệt? Em hãy kể cho các bạn biết

Trả lời:

* Tên trường học, đường phố, hay xã phường mang tên Lý Công Uẩn, Lý Thái Tổ, Lý Thường Kiệt là:

     - Đường Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội

     - Phố Lý Thái Tổ, Hoàn Kiếm, Hà Nội

     - Trường Phổ Thông Liên Cấp Lý Công Uẩn, Bắc Ninh

     - Trường THPT Lý Thái Tổ

     - Trường THPT Lý Thường Kiệt

Câu 1 (trang 44 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN). Cùng với sự hỗ trợ của người thân, thầy/ cô giáo, em giải thích vì sao người ta nói bốn câu thơ vang lên trong trận Như Nguyệt là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta

Trả lời:

- Người ta nói bốn câu thơ vang lên trong trận Như Nguyệt là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên nước ta vì chính thức tuyên bố với tập đoàn phong kiến phương Bắc rằng, “Nam Quốc” là một nước độc lập, ngang hàng với quốc gia phong kiến phương Bắc. Nếu xâm phạm bờ cõi nước Nam, giặc Bắc chỉ có nước thua tơi bời…

Xem thêm các bài Giải bài tập Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 chương trình VNEN hay khác:

ĐỀ THI, BÀI TẬP CUỐI TUẦN, SÁCH ÔN TẬP DÀNH CHO KHỐI TIỂU HỌC

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và bài tập cuối tuần, gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài Giải bài tập Lịch Sử và Địa Lí lớp 4 VNEN của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Hướng dẫn học Lịch Sử và Địa Lí 4 chương trình mới VNEN.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Giải bài tập lớp 4 sách mới các môn học
Tài liệu giáo viên