Giáo án Sinh học 6 Bài 32: Các loại quả

HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu: Định hướng cho học sinh nội dung cần hướng tới của bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu: cách phân chia quả thành các nhóm khác nhau.

- các nhóm quả chính dựa vào các đặc điểm hình thái của phần vỏ quả: Nhóm quả khô và nhóm quả thịt và các nhóm nhỏ hơn: Hai loại quả khô và hai loại quả thịt.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm: quan sát mẫu vật nhóm mang theo và những quả có trong hình 32.1 SGK tr.105 → chia các loại quả đó thành các nhóm khác nhau

- GV hỏi: Nhóm đã dựa vào đặc điểm nào để phân chia các quả trên vào các nhóm?

- GV nhắc lại tóm tắt cách phân chia của HS, từ đó hướng dẫn cách chia nhóm các loại quả như sau:

+ Trước hết quan sát các loại quả, tìm xem giữa chúng có những điểm nào khác nổi bật mà người quan tâm có thể chia chúng thành các nhóm khác nhau. Ví dụ: số lượng hạt, đặc điểm màu sắc của quả,…

+ Định ra tiêu chuẩn về mức độ khác nhau về đặc điểm đó. Ví dụ: về số lượng hạt (một hạt, không có hạt, nhiều hạt); về màu sắc của quả (màu sặc sỡ, màu nâu, màu xám,…)

+ Cuối cùng chia các nhóm quả bằng cách: xếp các quả có những đặc điểm giống nhau vào một nhóm.

- HS hoạt động nhóm: quan sát mẫu vật nhóm mang theo và những quả có trong hình 32.1 SGK tr.105 → chia các loại quả đó thành các nhóm khác nhau

- Có thể dự đoán HS phân chia dựa vào các cách sau:

+ Nhóm quả nhiều hạt, nhóm quả có một hạt, nhóm quả không có hạt

+ Nhóm quả ăn được, nhóm quả không ăn được

+ Nhóm quả có màu sắc sặc sỡ, nhóm qảu có màu nâu xám.

+ Nhóm quả khô, nhóm quả thịt.

1. Căn cứ vào đặc điểm nào để phân biệt các loại quả?

- Trước hết quan sát các loại quả, tìm xem giữa chúng có những điểm nào khác nổi bật mà người quan tâm có thể chia chúng thành các nhóm khác nhau.

- Định ra tiêu chuẩn về mức độ khác nhau về đặc điểm đó.

- Cuối cùng chia các nhóm quả bằng cách: xếp các quả có những đặc điểm giống nhau vào một nhóm.

- GV giảng giải: các em đã biết cách chia quả thành những nhóm khác nhau theo mục đích và những tiêu chuẩn mình tự đặt ra. Tuy nhiên vì không xuất phát từ mục dích nghiên cứu nên cách phân chia đó còn mang tính tùy tiện. Bây giờ chúng ta sẽ học cách phân chia quả theo những tiêu chuẩn mà các nhà khoa học đề ra nhằm mục đích nghiên cứu.

- HS lắng nghe.

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục SGK tr. 106 → nêu tiêu chuẩn của hai nhóm quả chính: quả khô và quả thịt.

- GV yêu cầu HS xếp các quả của nhóm mình thành hai nhóm quả đã biết

- HS đọc thông tin mục SGK tr. 106 để biết tiêu chuẩn của hai nhóm quả chính: quả khô và quả thịt

- HS xếp các quả của nhóm mình thành hai nhóm quả đã biết

2: Các loại quả chính.

Dựa vào đặc điểm của vỏ có thể chia quả thành 2 nhóm:

- Quả khô: khi chín thì vỏ khô, cứng, mỏng.

- Quả thịt: khi chín thì mềm, vỏ dày, chứa đầy thịt quả.

a. Các loại quả khô:

- GV yêu cầu HS quan sát vỏ quả khô khi chín → nhận xét chia qủa khô thành hai nhóm

+ Ghi lại đặc điểm của từng nhóm quả khô

+ Gọi tên hai nhóm quả khô đó

- GV nhận xét, chốt ý

- GV yêu câu HS cho ví dụ các loại quả của hai nhóm

- HS quan sát vỏ quả khô khi chín → nhận xét chia qủa khô thành hai nhóm:

+ Quả khô nẻ: khi chín khô vỏ quả có khả năng tự tách ra cho hạt rơi ra ngoài: cải, các loại quả đậu, đậu bắp, chi chi, quả bông,….

+ Quả khô không nẻ: khi chín vỏ quả không tự tách ra: thìa là, chò, ….

a. Các loại quả khô:

+ Quả khô nẻ: Khi chín vỏ quả tự nứt ra.

+ Qủa khô không nẻ: Khi chín vỏ không tự nứt ra.

- GV liên hệ thực tế: Vì sao người ta phải thu hoạch đậu xanh, đậu đen trước khi quả chín khô?

- HS trả: Vì nếu đợi đến lúc quả chín khô, quả tự nẻ, hạt sẽ rơi hết xuống ruộng không thể thu hoạch được.

b. Các loại quả thịt:

- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK tr.106 → tìm hiểu đặc điểm phân biệt hai nhóm quả thịt?

- GV yêu cầu các nhóm nêu ví dụ

- GV cho HS tự rút ra kết luận

- GV liên hệ: Người ta có cách gì để bảo quản và chế biến các loại quả thịt?

- GDMT: Con người sử dụng các sản phẩm từ cây xanh: thân, rễ, lá, các loại hoa quả → chúng ta cần phải bảo vệ, gìn giữ và phát triển cây xanh ngày một tốt hơn.

- HS đọc thông tin SGK tr.106

→ nắm được:

+ Quả mọng gồm toàn thịt: chanh, cà chua, đu đủ, chuối, hồng, nho,…

+ Qủa hạch có hạch cứng bao bọc lấy hạt: táo ta, đào, mơ, dừa,…

- HS trả lời đạt: Rửa sạch, cho vào túi nilon để ở nhiệt độ lạnh, phơi khô, đóng hộp, ép lấy nước, chế tinh dầu,….

b. Các loại quả thịt:

+ Quả mọng: gồm toàn thịt.

+ Qủa hạch: có hạch cứng bao bọc lấy hạt.

1. D

2. D

3. B

4. C

5. A

6. B

7. D

8. A

9. C

10. B

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV chia lớp thành nhiều nhóm

( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập

Căn cứ vào đặc điểm nào để phân chia các loại quả?

Tổ chức cho HS chơi trò chơi ( Hãy kể tên các loại quả và phân chia chúng theo nhóm)

2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trả lời.

- HS nộp vở bài tập.

- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Hãy kể tên 3 loại quả khô và 3 loại quả thịt ở địa phương em

Hãy kể tên 3 loại quả mọng, 3 loại quả hạch ở địa phương em