Top 20 Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn (siêu hay)

Tổng hợp trên 20 văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn xảy ra theo chu kì hay đột biến: thủy triều, núi lửa phun trào, động đất, sóng thần, ... hay nhất giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Top 20 Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn (siêu hay)

Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn - núi lửa phun trào

Một hiện tượng tự nhiên được nhiều người biết đến và quan tâm hiện nay là hiện tượng núi lửa, hay còn được gọi là hiện tượng núi lửa phun trào.

Đây là một hiện tượng tự nhiên có từ rất lâu đời, và hiện nay không còn xảy ra thường xuyên trên Trái Đất, mà chỉ tập trung ở một số khu vực nhất định. Núi lửa thực chất là một vết nứt gãy trên lớp vỏ của Trái Đất với hình dáng như một quả núi rỗng ruột và có phần ngọn núi như cái miệng của hố sâu. Núi lửa có thể đứng một mình hoặc nằm liền kề nhau tạo thành dãy núi lửa.

Các núi lửa trên Trái Đất được hình thành do lớp vỏ bề mặt của Trái Đất bị chia thành bảy mảng kiến tạo lớn và cứng rắn, nổi trên lớp phủ phía dưới rất nóng và mềm hơn. Điều đó khiến cho những ngọn núi lửa xuất hiện ở ranh giới giữa các mảng kiến tạo. Và khoảng trống trong thân núi lửa chính là khoảng hở giữa các mảng kiến tạo nằm sát nhau. Bởi vậy mà hầu hết các núi lửa sẽ nằm ở dưới mặt biển, chỉ có số ít nổi lên trên, nhưng chỉ một phần của nó mà thôi. Để dễ quản lí, người ta chia núi lửa thành từng nhóm dựa theo các tiêu chí khác nhau. Chẳng hạn như nếu dựa vào hình dáng, thì sẽ gồm núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên. Còn nếu dựa vào dạng thức hoạt động, thì sẽ gồm núi lửa thức, núi lửa đang ngủ, núi lửa chết.

Đi liền với núi lửa, là hiện tượng núi lửa phun trào. Như chúng ta đã biết về nguyên nhân hình thành của núi lửa. Bản chất của chúng là các khe hở giữa các mảng kiến tạo. Mà ở dưới các mảng kiến tạo là một lớp phủ rất nóng, càng vào sâu thì lại càng nóng hơn, thậm chí lên đến 6000 độ C. Dưới nhiệt độ đó, đất đá trong lòng núi lửa luôn bị nóng chảy rồi nở ra, khiến cho ngọn núi đẩy cao lên và tạo ra một luồng áp lực rất lớn. Chúng tạo ra trong lòng núi lửa một lò magma với dung nham, tro núi lửa và khí nóng, cùng áp lu· khổng lồ. Khi áp suất bên trong núi lửa và áp lực từ lớp đất đá phía trên bề mặt trái đất bị mất cân bằng thì sự “ngủ” của núi lửa sẽ dừng lại. Bởi lò magma trong núi lửa được giải phóng. Từ miệng núi lửa, dòng dung nham cùng tro núi lửa và khí nóng phun trào ra ngoài một cách mạnh mẽ do bị dồn nén bấy lâu nay.

Với cơ chế hoạt động như vậy, núi lửa đem đến những tác hại nghiêm trọng cho cuộc sống của con người. Dòng dung nham của núi lửa có nhiệt độ cao, nung chín mọi thứ nó đi qua với tốc độ nhanh chóng. Nguy hiểm hơn nữa là tro núi lửa, bởi chúng tạo thành một khối khói khổng lồ có thể bay xa và bám trụ lâu trong không khí. Chúng gây ảnh hưởng trực tiếp đến các thiết bị di chuyển trên bầu trời, gây ô nhiễm không khí vì tuy là tro nhưng chúng vẫn giữ nhiệt độ cao do nằm sâu trong núi lửa. Đặc biệt khi tro núi lửa lắng xuống và hòa vào không khí sẽ bám vào bề mặt đồ đạc và ảnh hưởng nặng nề đến hệ hê hấp của con người.

Tuy nhiên bên cạnh đó, núi lửa và hoạt động phun trào của nó vẫn đem lại những lợi ích cho cuộc sống. Mỗi khi núi lửa phun trào và kết thúc, tầng bình lưu sẽ được mở rộng ra nhờ lớp khí quyển bị đẩy lên cao hơn. Đặc biệt, chúng còn góp phần tạo ra những mỏ khoáng sản phong phú và nguồn năng lượng địa nhiệt dồi dào. Đặc biệt, phần đất đai ở gần khu vực xảy ra núi lửa phun trào cũng nhờ hiện tượng này mà trở nên tơi xốp, màu mỡ.

Bản thân hiện tượng núi lửa vừa có mặt tích cực lẫn tiêu cực. Do đó, chúng ta cần có cái nhìn bao quát về hiện tượng tự nhiên này.

Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn - động đất

Động đất là một hiện tượng thiên nhiên gây thiệt hại nặng nề về người và của. Do đó, nó được chính quyền đặc biệt quan tâm, nghiên cứu để tìm cách đối phó.

Bản chất của động đất là sự rung chuyển trên bề mặt Trái Đất do kết quả của việc giải phóng nguồn năng lượng bị dồn nén ở lớp vỏ Trái Đất. Điều đó tạo ra các luồng sóng địa chấn với cường độ mạnh, khiến bề mặt Trái Đất ở trên chấn động mạnh. Động đất có thể xảy ra bất kì lúc nào, chỉ cần nguồn năng lượng ở phía dưới đạt đến mức đủ để giải phóng. Và nó cũng có thể xảy ra ở bất kì đâu, dù là đất liền hay dưới đáy biển. Khi xảy ra động đất, nhà cửa, cây cối và cả mặt đất bị sụp đổ, gây nguy hiểm đến tính mạng con người và thiệt hại nặng nề về của cải. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó. Sự đáng sợ của động đất còn nằm ở các hệ lụy mà nó mang lại. Khi một trận động đất diễn ra, tâm chấn của nó ở dưới mặt đất còn có thể kích hoạt lở đất và khiến các ngọn núi lửa hoạt động trở lại. Ngoài ra, những trận động đất ở ngoài biển, còn tạo ra các cơn địa chấn dẫn đến hình thành sóng thần. Có thể nói, động đất là loại hình thiên tai đánh thức thêm các thiên tai đáng sợ khác.

Chính vì vậy mà các nhà khoa học trên thế giới đã bỏ ra rất nhiều công sức và thời gian để nghiên cứu về quy tắc hoạt động của động đất. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa tìm ra cách phán đoán chính xác về thời gian xuất hiện của hiện tượng này. Chỉ khi bắt đầu có những rung chấn từ dưới lòng đất thì chúng ta mới được biết về sự hiện diện của nó. Vì vậy, công tác nghiên cứu về kiểu nhà ở, kiến trúc, đồ dùng chống động đất đã được nâng cao. Cùng với đó là các bài học về kĩ năng sống khi gặp động đất cũng được phổ cập đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Tất cả đều nhằm giảm thiểu đến mức tối đa về người và của.

Đến nay, theo sự biến đổi của khí hậu, những trận động đất ngày càng diễn ra nhiều và mạnh hơn trước. Sự khó lường của chúng khiến con người càng phải đẩy mạnh hơn các công tác phòng chống và khắc phục loại hình thiên tai này.

Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn - sa mạc hóa

Hiện tượng sa mạc hóa hay còn được biết đến với cái tên là hoang mạc hóa. Đây là một hiện tượng tự nhiên khá mới, nhưng gây ra những tác động tiêu cực đến đời sống con người.

Hiểu một cách đơn giản, sa mạc hóa là hiện tượng một vùng đất vốn thuộc loại quần xã sinh vật khác chuyển thành quần xã sinh vật sa mạc. Nó khiến cho khu vực đất đai bị thoái hóa dần, trở nên khô hạn hoặc bán khô hạn. Đó là một quá trình suy thoái dai dẳng của đất và sự sống của hệ sinh thái trên khu vực đó. Chúng ta có thể dễ dàng nhận biết một khu vực bị sa mạc hóa bằng mắt thường. Đó là nơi mà mặt đất nứt nẻ, khô cằn như bị hạn hán. CÒn thảm thực vật thì gần như không còn gì, khô héo và chỉ còn lác đác các cây bụi. Đặc biệt, nhiệt độ ở các vùng bị sa mạc hóa thường rất cao, độ ẩm trong không khí thấp và có nhiều bụi.

Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự đô thị hóa và sự phát triển ồ ạt của các thành phố. Cùng với đó là việc khai thác, sử dụng quá mức và không có kế hoạch cụ thể nguồn nước ngầm và tài nguyên rừng. Bên cạnh đó, các thiên tai và hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu cũng góp phần không nhỏ thúc đẩy sa mạc hóa diễn ra nhanh hơn. Ngoài ra, hình thức chăn nuôi du mục của một số bộ lạc cũng là một yếu tố gây nên sa mạc hóa. Khi các con vật được chăn nuôi du mục chủ yếu là loài có móng guốc. Một lượng lớn con vật như vậy xuất hiện trên một vùng đất đã khiến bề mặt đất bị dồn nén rất chặt do bước chân của chúng, khiến cho nguồn nước ngầm khó thẩm thấu lên bề mặt. Ngoài ra, chúng cũng ăn sạch toàn bộ cỏ và lá trong khu vực sinh sống, thậm chí là rễ cây đến khi không còn gì cả, thì người chăn nuôi mới rời sang khu vực đó. Và bỏ lại một mảnh đất hoang vu.

Tác hại lớn nhất của sa mạc hóa chính là việc nó biến một vùng đất trở thành nơi hầu như không thể sinh sống hay canh tác, sản xuất. Bởi bề mặt đất quá khô cằn và việc khai thác nguồn nước ngầm lại gặp nhiều khó khăn. Kéo theo đó, việc trồng trọt các loại cây và chăn nuôi gia súc cũng sẽ khó đạt được hiệu quả. Điều đáng lo ngại hơn nữa, là hiện nay một phần ba diện tích đất trên thế giới đang phải đối mặt với quá trình sa mạc hóa. Nó đã và đang đe dọa trực tiếp đến cuộc sống của con người.

Vì vậy, để hạn chế hiện tượng này, chúng ta phải bắt đầu từ việc đẩy lùi hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng địa chất, thủy văn - thủy triều

Thiên nhiên luôn đầy sự bí ẩn và kì diệu. Hiện tượng thuỷ triều cũng là một trong số những hiện tượng kì diệu của tự nhiên. Mực nước biển lên cao, rồi lại xuống thấp theo những chu kỳ đều đặn. Hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển mà còn có tác động mạnh mẽ đến con người và hoạt động kinh tế, xã hội của chúng ta. Thủy triều là một câu chuyện hấp dẫn về sức mạnh của tự nhiên và tác động của nó lên cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Hiện tượng thủy triều là sự biến đổi định kỳ của mực nước biển, từ việc tăng cao đến một mức đỉnh, sau đó giảm xuống một mức thấp, theo một chu kỳ nhất định. Hiện tượng này do sự tương tác của lực hấp dẫn giữa Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Mặt Trăng, đặc biệt, có tác động lớn đến mực nước biển, vì sự hấp dẫn của nó kéo nước biển đi theo một quỹ đạo xung quanh Trái Đất. Kết quả là, hàng ngày chúng ta chứng kiến sự thay đổi của mực nước biển, từ thủy triều cao đến thủy triều thấp và ngược lại. (Sản phẩm thuộc bản quyền .)

Hiện tượng thủy triều biểu hiện qua sự biến đổi đáng kể của mực nước biển theo chu kỳ nhất định. Thủy triều cao (thủy triều lên) là giai đoạn mực nước biển tăng lên đạt đỉnh cao nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều cao, mực nước biển lấp đầy các bãi biển, cảng, kênh và lòng chảo trên bờ biển. Và ngược lại, thủy triều thấp (thủy triều xuống) là giai đoạn mực nước biển giảm xuống đạt mức thấp nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều thấp, bãi biển, kênh và lòng chảo trên bờ biển có thể trở nên khô cạn hoặc nổi lên nhờ sự giảm mực nước. Trên nhiều bờ biển, có hai thủy triều cao và hai thủy triều thấp trong một ngày. Mỗi chu kỳ thủy triều kéo dài khoảng 12,5 giờ, do tương tác giữa Mặt Trăng và Trái Đất. Thời gian và độ cao của thủy triều có thể được dự đoán và biểu diễn theo các chu kỳ đều đặn. Chu kỳ thủy triều thường là khoảng 24 giờ 50 phút, tương ứng với một ngày và một ít hơn một giờ.

Nguyên nhân chính của hiện tượng thủy triều là sự tương tác giữa lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Mặt Trăng có khối lượng và lực hấp dẫn đối với Trái Đất. Mặt Trăng quay quanh Trái Đất trên một quỹ đạo elip, tạo ra một lực hấp dẫn ngược chiều với trọng lực trên Trái Đất. Lực hấp dẫn này kéo nước biển về phía Mặt Trăng, tạo thành một "gò" nước. Mặt Trời cũng có lực hấp dẫn đối với Trái Đất, mặc dù yếu hơn so với Mặt Trăng. Trong khi Mặt Trăng góp phần tạo ra thủy triều chính, Mặt Trời tạo ra một tác động phụ trên mực nước biển. Khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng (trạng thái trăng tròn đầy), hiệu ứng kết hợp lại và tạo ra thủy triều cực đại. Không những vậy, sự quay của Trái Đất cũng ảnh hưởng đến hiện tượng thủy triều. Bề mặt Trái Đất không đồng nhất và không đồng đều phân bố với các đại dương, lục địa và địa hình khác nhau. Do đó, các yếu tố này góp phần tạo ra những biến đổi thủy triều ở địa phương.

Các nhà địa chất học và biển nghiên cứu về tác động của thủy triều đến địa hình và môi trường biển. Họ quan tâm đến cách mực nước biển thay đổi và ảnh hưởng đến cấu trúc và hình thành đá, cát và các hệ sinh thái ven biển. Các nhà khoa học này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp hiểu và bảo vệ môi trường biển. Các chuyên gia đã giải thích hiện tượng thủy triều dựa trên sự tương tác giữa lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Tuy nhiên, cần bổ sung rằng không chỉ có tác động của các hành tinh này, mà còn có một số yếu tố khác cũng góp phần vào hiện tượng thủy triều như địa hình biển, mật độ nước và các công trình thuỷ lợi. Ngoài ra, các hoạt động như khai thác vàng, dầu mỏ, khai thác khoáng sản dưới biển hay tàu biển di chuyển trên biển cũng có thể góp phần tạo ra tác động nhất định lên môi trường biển và thủy triều.

Hiện tượng thuỷ triều có tác động tích cực và tiêu cực tới cuộc sống. Thủy triều có vai trò quan trọng trong các hoạt động kinh tế ven biển như ngư nghiệp, du lịch và giao thông biển. Các hoạt động này phụ thuộc vào mực nước biển và thủy triều để xác định thời gian cập bến, khởi hành và hoạt động trên biển. Điều này có thể tạo ra cơ hội kinh tế và thuận lợi cho nhiều ngành công nghiệp. Hơn nữa, thủy triều ảnh hưởng đến việc đi lại, các hoạt động giải trí và sinh hoạt hàng ngày của con người trên bờ biển. Với thủy triều cao, bãi biển có thể thu hẹp hoặc mất đi, và các hoạt động như bơi, lướt sóng và chèo thuyền có thể bị ảnh hưởng. Ngược lại, thủy triều thấp có thể tạo điều kiện cho việc khám phá bãi biển và các hoạt động trên cạn. Tuy nhiên, thủy triều cũng có thể gây ra hiện tượng lũ lụt ven biển trong các vùng có mực nước biển cao. Thủy triều cũng ảnh hưởng đến môi trường sống và các hệ sinh thái nội địa gần các vùng ven biển, chẳng hạn như vùng cửa sông. Mực nước biển cao hay lũ lụt ven biển có thể tác động đến các khu định cư, nơi sinh sống và nông nghiệp ven biển, gây ra nguy cơ thiệt hại và sự thay đổi trong cộng đồng. .

Hiện tượng thủy triều không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển và hệ sinh thái, mà còn có tác động trực tiếp đến đời sống và hoạt động kinh tế của con người. Do đó, việc hiểu và nắm vững hiện tượng thủy triều là cực kỳ quan trọng. Điều này không chỉ giúp chúng ta ứng phó với những tác động tiêu cực mà còn tạo ra cơ hội và lợi ích trong việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường biển. Chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu, theo dõi về hiện tượng thủy triều. Việc xây dựng các hệ thống dự báo, phòng ngừa lũ lụt và quản lý tài nguyên biển sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên biển của chúng ta.

Xem thêm các bài Soạn văn 8 Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn khác:

• Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng thiên văn (nhật thực, nguyệt thực, mưa sao băng...)

• Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng cảnh quan có kết cấu đặc biệt ở một số vùng địa lí

• Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng biến đổi khí hậu và các hệ lụy của nó

• Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng biến động trong cuộc sống của muôn loài

• Viết văn bản nghị luận về vấn đề chấn chỉnh hoạt động của thư viện trường nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu đọc sách, tìm hiểu, nghiên cứu của học sinh

• Viết văn bản nghị luận về vấn đề xây dựng “góc sáng tạo” trong lớp

• Viết văn bản nghị luận về vấn đề tổ chức hoạt động trải nghiệm sao cho hiệu quả

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 8 hay khác:

• Soạn văn 8 Kết nối tri thức (hay nhất)
• Soạn văn 8 Kết nối tri thức (ngắn nhất)
• Giải lớp 8 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 8 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 8 Cánh diều (các môn học)

---