10+ Phân tích Sông Đáy (điểm cao)

Phân tích Sông Đáy điểm cao, hay nhất được chọn lọc từ những bài văn hay của học sinh trên cả nước giúp bạn có thêm bài văn hay để tham khảo từ đó viết văn hay hơn.

10+ Phân tích Sông Đáy (điểm cao)

Dàn ý Phân tích Sông Đáy

1. Mở bài:

Giới thiệu tác giả Nguyễn Quang Thiều và bài thơ Sông Đáy.

2. Thân bài:

a. 9 câu đầu – Sông Đáy gắn với mẹ và tuổi thơ:

+ Sông Đáy là hình ảnh quê hương, gắn bó sâu sắc với tuổi thơ tác giả.

+ Lời thơ mang âm hưởng nhẹ nhàng, thấm đẫm hoài niệm.

+ Sông được ví như người mẹ tảo tần, nuôi dưỡng thiên nhiên và con người.

+ Những câu thơ gợi lại tuổi thơ vất vả, tình mẹ dịu dàng và bến đợi đầy nhung nhớ.

+ Hình ảnh mẹ được khắc họa đầy xúc động qua các ẩn dụ (cây ngô khô gầy, tóc mẹ, cơn đau, bến mòn…).

→ Sông Đáy và mẹ hòa quyện, tượng trưng cho quê hương yêu dấu.

b. Câu 10 –14 – Sông Đáy và ký ức tình yêu:

+ Sông là nơi chở ký ức tuổi trẻ, cả những mối tình dang dở.

+ Hình ảnh đôi mắt nhớ thương, bống làm tổ, môi dâu chín... thể hiện tình cảm mãnh liệt, tiếc nuối.

→ Sông Đáy là chứng nhân cho mối tình đầu của thi sĩ – mong đợi, hy vọng và tan vỡ.

c. Câu 15 –20 – Ngày trở về:

+ Tiếng gọi "sông Đáy ơi" đầy xúc động.

+ Mẹ đã mất, hình ảnh cát khô và tóc mẹ gợi nỗi đau sâu sắc.

+ Hành động ôm cát là sự đoàn tụ muộn màng, chan chứa thương xót và biết ơn.

+ “Tôi chảy vào sông Đáy” → sự hồi đáp của người con với quê hương, tình mẹ.

→ Trình tự thời gian quá khứ – hiện tại – tương lai khắc họa rõ chiều sâu nỗi nhớ quê.

d. Hình tượng sông Đáy – Biểu tượng xuyên suốt:

+ Sông Đáy là biểu tượng của quê hương, mẹ, tình yêu và ký ức.

→ Là trung tâm cảm xúc và nghệ thuật trong bài thơ.

3. Kết bài:

Khẳng định tình cảm thiết tha của nhà thơ với mẹ và quê hương qua hình tượng sông Đáy.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 1

Nguyễn Quang Thiều là một nhà thơ hiện đại của Việt Nam, nổi danh không chỉ trong lĩnh vực thơ ca mà còn qua các tác phẩm tiểu thuyết, truyện ngắn, bút ký và hoạt động báo chí. Sinh năm 1951 tại thôn Hoàng Dương, xã Sơn Công, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội), ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người đọc qua nhiều tác phẩm tiêu biểu. Một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông là bài thơ “Sông Đáy”, nơi ông gửi gắm tình cảm sâu nặng với quê hương và con sông Đáy thân thương.

Tựa đề "Sông Đáy" không chỉ là một cái tên, mà còn là biểu tượng cho những kỷ niệm và tình cảm gắn bó của Nguyễn Quang Thiều với con sông này. Điều đặc biệt ở bài thơ là sự kết hợp khéo léo giữa thực tại và ký ức, tạo nên một bức tranh sống động và đầy cảm xúc. Sông Đáy không chỉ là một dòng sông, mà còn là một phần trong trái tim và tâm hồn của tác giả, nơi ông đã trải qua tuổi thơ với bao kỷ niệm đẹp đẽ.

Nguyễn Quang Thiều đã sử dụng những hình ảnh so sánh tinh tế, biến sông Đáy trở thành biểu tượng của người mẹ. Con sông Đáy, giống như người mẹ, đã nuôi dưỡng và che chở cho tác giả, cung cấp nguồn nước và phù sa mà không cần sự đền đáp. Khi nhớ về con sông này, tác giả cũng nhớ về hình ảnh người mẹ tảo tần, cõng con trên lưng để đi làm việc. Những ký ức ấy trở thành nguồn cảm hứng vô tận, với tiếng cá quẫy và hình ảnh người mẹ đứng chờ con.

Nguyễn Quang Thiều đã khắc họa hình ảnh sông Đáy và người mẹ qua những câu thơ đầy xúc động:

"Sông Đáy chảy vào đời tôi

Như mẹ tôi gánh nặng rẽ vào ngõ sau mỗi buổi chiều đi làm về vất vả

Tôi dụi mặt vào lưng người đẫm mồ hôi mát một mảnh sông đêm

Năm tháng sống xa quê tôi như người bước hụt

Cơn mơ vang lên tiếng cá quẫy tuột câu như một tiếng nấc

Âm thầm vỡ trong tôi, âm thầm vỡ cuối nguồn

Tỏa mát xuống cơn đau tôi là tóc mẹ bến mòn đứng đợi

Một cây ngô cuối vụ khô gầy

Suốt đời buồn trong tiếng lá reo."

Hình ảnh sông Đáy trong bài thơ không chỉ là một phần của tuổi thơ tác giả mà còn là chứng nhân của những kỷ niệm, tình yêu và nỗi đau. Sông Đáy, với sự hiện diện đầy cảm xúc, đã trở thành biểu tượng của tình yêu quê hương và tình mẫu tử thiêng liêng. Những hình ảnh so sánh giữa sông Đáy và mẹ càng làm nổi bật tình cảm sâu sắc của tác giả, khi ông nhớ về những ngày tháng xa quê, cảm thấy như "người bước hụt" và phải sống trong sự tiếc nuối, day dứt.

Bài thơ còn thể hiện một thế giới mơ mộng, nơi những ký ức và hiện thực đan xen lẫn lộn:

“Cơn mơ vang lên tiếng cá quẫy tuột câu như một tiếng nấc

Âm thầm vỡ trong tôi, âm thầm vỡ cuối nguồn”.

Đây là hình ảnh đầy ẩn dụ, nơi những con cá quẫy đuôi biến mất và tiếng khóc nấc vang lên trong giấc mơ của tác giả, biểu tượng cho nỗi đau và sự mất mát khi phải rời xa quê hương yêu dấu. Điệp ngữ “âm thầm vỡ” lặp lại hai lần như tiếng nước mắt rơi trong tâm hồn tác giả, phản ánh sự buồn bã và cô đơn.

Người mẹ trong bài thơ luôn đứng đợi con trở về, với hình ảnh bến mòn và mái tóc mẹ biểu tượng cho sự mong mỏi, hy sinh và tình yêu thương vô bờ bến:

"Tỏa mát xuống cơn đau tôi là tóc mẹ bến mòn đứng đợi.”

Hình ảnh mái tóc mẹ dịu dàng như sông Đáy, mát mẻ và trong lành, thể hiện sự hòa quyện giữa tình yêu quê hương và tình mẫu tử. Quê hương chính là mẹ, và mẹ cũng chính là quê hương.

Bài thơ còn gợi lên những ký ức về tình yêu lứa đôi, nơi sông Đáy trở thành nhân chứng cho những mối tình dang dở:

“Sông Đáy ơi, chiều nay tôi trở lại

Những cánh buồm cổ tích đã bay xa về một niềm tức tưởi

Em đã mang đôi môi màu dâu chín sang đò một ngày sông vắng nước

ôi chi gặp những bẹ ngô trắng trên bãi

Tôi nhớ áo em tuột rơi trên bến kín một trăng xưa”

Tác giả tạo nên một thế giới hư ảo, nơi những ước vọng và ký ức đan xen lẫn lộn. Sông Đáy không chỉ là dòng sông của ký ức, mà còn là nơi chứng kiến những câu chuyện tình yêu lứa đôi, những nỗi đau và niềm vui.

Cuối cùng, Nguyễn Quang Thiều vẽ lên bức tranh ngày trở về gặp lại sông Đáy, nơi ông ôm cát vào lòng, khóc thương mẹ:

“Sông Đáy ơi… chiều nay tôi trở lại

Mẹ tôi đã già như cát bên bờ

Ôi mùi cát khô, mùi tóc mẹ tôi.”

Nhà thơ quay trở về nhưng mẹ đã không còn. Ông cố ôm cát vào lòng, khóc thương và muốn níu lại một chút hơi thở của người mẹ. Hình ảnh mẹ là biểu tượng luôn hiện hữu trong trái tim tác giả, nhớ về quê hương là nhớ đến mẹ với biết bao kỷ niệm và tình mẫu tử thiêng liêng.

Bằng thể thơ tự do, sử dụng linh hoạt các biện pháp tu từ và ngôn ngữ đầy chất nhạc, Nguyễn Quang Thiều đã thể hiện ngòi bút uyên bác và tạo nên phong cách riêng biệt của mình. Bài thơ “Sông Đáy” không chỉ là tác phẩm thể hiện tình yêu quê hương, thiên nhiên mà còn là một biểu tượng của tình mẫu tử thiêng liêng, nuôi dưỡng và làm phong phú thêm đời sống tinh thần của mỗi con người.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 2

Nguyễn Quang Thiều là một nhà thơ đa tài của nền văn học hiện đại Việt Nam. Ông đã sáng tác nhiều tác phẩm nổi bật, được công chúng rộng rãi biết đến. Một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông là bài thơ “Sông Đáy”, thể hiện tình cảm sâu sắc và mãnh liệt của tác giả đối với quê hương và con sông Đáy.

Việc Nguyễn Quang Thiều đặt tên cho bài thơ là “Sông Đáy” đã phản ánh rõ ràng những ký ức và tình cảm gắn bó sâu sắc của ông đối với con sông này. Điều đặc biệt và độc đáo trong bài thơ là sự kết hợp hài hòa giữa hiện thực và ký ức quá khứ. Sông Đáy không chỉ là một dòng sông bình thường mà còn là một phần quan trọng, in sâu trong tâm trí và trái tim của tác giả. Ông sử dụng hình ảnh so sánh tinh tế, biến sông Đáy trở thành biểu tượng của người mẹ. Con sông này đã gắn liền với tuổi thơ của tác giả, cung cấp nước tưới tiêu cho cây cỏ mà không cần được báo đáp, giống như tình yêu thương vô điều kiện của mẹ dành cho con. Khi nhớ về sông Đáy, tác giả cũng nhớ về người mẹ tảo tần, lam lũ, cõng con trên lưng đi làm việc. Những ký ức ấy trở thành nguồn cảm hứng vô tận trong thế giới thơ mộng của ông, với tiếng cá quẫy và hình ảnh người mẹ đứng chờ con.

Những cảm xúc của người con vừa vui mừng vừa đau xót khi nhớ lại hình ảnh mẹ ngóng trông con. Dù trưởng thành và đi xa, con vẫn luôn có mẹ là điểm tựa, chờ đợi con trở về. Đó là tình cảm thiêng liêng mà tác giả khắc sâu trong tim. Sông Đáy còn là nhân chứng của một mối tình dang dở, không trọn vẹn. Khi nhớ về sông Đáy, tác giả lại nhớ về tình yêu ngắn ngủi nhưng đầy cảm xúc đó. Ở phần cuối bài thơ, ngòi bút tài hoa của Nguyễn Quang Thiều đã diễn tả một cách tinh tế nỗi đau và sự day dứt khi trở về quê hương, nơi chứa đựng biết bao ký ức và tình cảm.

Bài thơ “Sông Đáy” của Nguyễn Quang Thiều không chỉ cho thấy tình cảm sâu nặng của tác giả dành cho con sông Đáy, mà còn thể hiện tình yêu thương đối với thiên nhiên, con người nơi đây và đặc biệt là tình mẫu tử thiêng liêng. Những tình cảm cao đẹp ấy đã nuôi dưỡng tâm hồn và làm phong phú thêm đời sống tinh thần của mỗi con người.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 3

Nguyễn Quang Thiều là một trong những cây bút tiêu biểu của nền thơ ca hiện đại Việt Nam. Ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị, trong đó “Sông Đáy” là một bài thơ nổi bật, thể hiện sâu sắc tình cảm tha thiết mà nhà thơ dành cho quê hương và con sông Đáy – biểu tượng thân thuộc gắn liền với ký ức tuổi thơ ông.

Ngay từ nhan đề “Sông Đáy”, người đọc đã cảm nhận được sự gắn bó sâu đậm của tác giả với dòng sông này. Điều đặc biệt trong bài thơ chính là sự kết hợp tinh tế giữa hiện thực và những hồi ức trong quá khứ. Con sông Đáy không chỉ là một địa danh, mà đã trở thành một phần trong tâm hồn, trong trái tim thi sĩ. Nguyễn Quang Thiều đã sử dụng hình ảnh so sánh độc đáo giữa dòng sông và người mẹ – người phụ nữ tảo tần, giàu đức hy sinh. Con sông nuôi dưỡng cây cối, đất đai mà không đòi hỏi điều gì – cũng như tình yêu bao la, thầm lặng của người mẹ dành cho con.

Hình ảnh mẹ cõng con đi làm in đậm trong ký ức nhà thơ, trở thành biểu tượng của sự hy sinh và yêu thương không giới hạn. Trong giấc mơ, những âm thanh quen thuộc như tiếng cá quẫy, hình bóng mẹ đứng chờ… hiện lên đầy xúc động. Niềm vui và nỗi xót xa xen lẫn trong lòng người con khi nghĩ về mẹ – người luôn âm thầm dõi theo, chờ đợi, dù con có đi xa đến đâu.

Không chỉ là hình ảnh mẹ, sông Đáy còn gắn liền với những ký ức về một mối tình dang dở. Dòng sông như chứng nhân lặng lẽ cho đoạn tình cảm ngắn ngủi nhưng sâu sắc ấy. Khi nhớ về sông, cũng là khi trái tim tác giả thổn thức với những hồi ức không thể quên.

Phần cuối bài thơ là cao trào của cảm xúc, thể hiện nỗi đau day dứt trong ngày trở về. Nỗi nhớ quê hương, tình mẹ, tình yêu đầu đời… dồn nén, trào dâng trong tâm trí tác giả như những vết hằn sâu trong ký ức.

Tóm lại, “Sông Đáy” là một bài thơ giàu cảm xúc, phản ánh tình yêu mãnh liệt và đầy xúc động mà Nguyễn Quang Thiều dành cho con sông quê hương, cho mẹ, và cho những ký ức tuổi thơ đầy ám ảnh. Tác phẩm không chỉ làm lay động lòng người mà còn nuôi dưỡng tâm hồn người đọc bằng những giá trị nhân văn sâu sắc.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 4

Tình cảm dành cho quê hương, cho cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn con người là thứ tình cảm thiêng liêng và gắn bó. Đối với Nguyễn Quang Thiều ông cũng dành tình cảm trân trọng đối với con sông quê hương, với người mẹ lam lũ vất vả của mình qua bài thơ “Sông Đáy”. Đây là tác phẩm xuất sắc của ông về tình yêu quê hương, tình mẫu tử được in trong “Sự mất ngủ của lửa” năm 1992. 

Khi trưởng thành tác giả vẫn nhớ về con sông Đáy gắn liền với những ký ức tuổi thơ, nhớ về hình ảnh người mẹ vất vả vẫn hàng ngày ngóng trông con trở về. Cảnh vật đan xen lẫn lộn, thời gian và không gian cũng được tác giả chuyển biến một cách linh hoạt. Điều này cho thấy tài năng cùng với sự sáng tạo độc đáo của nhà thơ. Hình ảnh con sông Đáy được tác giả khắc họa lại rất nhiều lần, như muốn nhấn mạnh cái tình cảm nhớ nhung không thể nào quên trong lòng tác giả. Nó khắc sâu vào trái tim để rồi khắc khoải không quên. Con sông Đáy như một người mẹ có tình cảm, cảm xúc đang bảo vệ đứa con. Nó thân thuộc gắn bó như chạm vào da thịt của tác giả. Để rồi khi sống xa quê hương, xa người mẹ của mình thì giống như “người bước hụt”. Từ đó giúp người đọc có thể cảm nhận được rõ hơn về tình cảm của tác giả dành cho con sông này. Ai rồi cũng phải trưởng thành phải lớn, người mẹ năm nào cũng đã già đi. Nhưng mẹ vẫn đứng đây chờ con, nơi nào có mẹ thì nơi đó chính là nhà, là quê hương của con. Nhà văn muốn khóc, tất cả nỗi lòng tình cảm như được tuôn trào ra. 

Nguyễn Quang Thiều đã dùng hết cái tự sự trữ tình, vào từng câu thơ con chữ trong tác phẩm “Sông Đáy”. Từ đó ta càng thêm trân trọng những giá trị tình yêu quê hương, và tình cảm gia đình thiêng liêng.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 5

Nguyễn Quang Thiều – một trong những cây bút tiêu biểu của thơ Việt đương đại – luôn mang trong thơ mình nỗi niềm hoài niệm, những khắc khoải đầy tính nhân văn về quê hương, gia đình, và thân phận con người. Trong bài thơ Sông Đáy, dòng sông không chỉ là một địa danh thực ở miền quê ông lớn lên, mà còn là biểu tượng của ký ức, của tình mẹ, của tuổi thơ và tình yêu, là hình bóng quê hương lắng sâu trong tiềm thức thi sĩ.

Ngay từ câu thơ đầu tiên, nhà thơ đã gọi tên dòng sông thân thuộc:

“Sông Đáy chảy vào đời tôi”

Câu thơ là một ẩn dụ đẹp đẽ và thấm thía – dòng sông ấy không chỉ chảy qua miền đất, mà còn chảy qua cả tuổi thơ, tâm hồn và máu thịt của người thi sĩ. Sông Đáy hiện lên như một phần ký ức không thể tách rời, là nơi in đậm những tháng ngày tuổi thơ bên mẹ, bên những vất vả đời thường:

“Tôi dụi mặt vào lưng người đẫm mồ hôi mát một mảnh sông đêm.”

Hơi thở cuộc sống tảo tần của mẹ đã in lên ký ức đứa con thơ. Lưng mẹ ướt đẫm mồ hôi giữa đêm hè, ấy cũng là “mảnh sông đêm” mát lành, dịu dàng – một sự so sánh bất ngờ mà sâu sắc. Mẹ và sông Đáy như hòa làm một – người cho ta dòng sữa ngọt, kẻ cho ta phù sa quê nhà.

Càng lớn lên, càng xa quê, nỗi nhớ trong lòng thi sĩ càng hiện hữu rõ nét:

“Năm tháng sống xa quê tôi như người bước hụt”

Cảm giác “bước hụt” ấy là cảm giác chơi vơi, mất mát khi phải lìa xa cội nguồn. Trong những giấc mơ, ông thấy lại con cá quẫy đuôi, nghe tiếng khóc nấc giữa đêm sâu, để rồi chính bản thân mình cũng tan vỡ âm thầm:

“Âm thầm vỡ / Âm thầm vỡ / Dưới bóng tối của tiếng khóc tôi”

Nhịp thơ dồn dập, lặp lại, như những tiếng nấc không thể kìm nén – một cách thể hiện đầy tinh tế tâm trạng của người con tha hương.

Tình mẹ trong bài thơ không chỉ là ký ức xa xăm, mà là hơi ấm vẫn đang “tỏa mát” xuống trái tim nhiều thương tổn:

“Tỏa mát xuống cơn đau tôi là tóc mẹ bến mòn đứng đợi”

Mẹ hiện lên dịu dàng như sông, thủy chung như đất, mãi mãi chờ đợi đứa con trở về. Nhưng hạnh phúc ấy cũng đầy nghẹn ngào khi nhà thơ nhận ra mẹ mình đã hao gầy theo thời gian:

“Một cây ngô cuối vụ khô gầy / Suốt đời buồn trong tiếng lá reo”

Hình ảnh mẹ được ví như cây ngô đơn côi, khô gầy – là biểu tượng cho sự hi sinh âm thầm, tần tảo mà đầy cô đơn.

Sông Đáy cũng là nơi chở theo những kỷ niệm về tình yêu đầu đời. Trong nỗi nhớ, dòng sông như dâng lên, phủ đầy bầu trời: “Cho đôi mắt nhớ thương của tôi như hai hốc đất ven bờ, nơi những chú bống đến làm tổ được giàn giụa nước mưa sông.”

Nỗi nhớ trở thành dòng nước dâng trào, xối xả, làm ướt đôi mắt của kẻ đang yêu, từng yêu. Ký ức về “đôi môi màu dâu chín” hay “cánh buồm cổ tích” chỉ càng làm sâu thêm nỗi tiếc nuối chia xa. “Em” trong thơ có thể là người con gái năm xưa, nhưng cũng là hình ảnh quê hương yêu dấu – những điều đẹp nhất, nhưng giờ xa nhất.

Và rồi, một ngày trở về…

“Sông Đáy ơi / Sông Đáy ơi” 

Tiếng gọi lặp lại như một lời tha thiết, như hồi chuông thức tỉnh tâm hồn người con xa xứ. Nhưng mẹ đã không còn:

“Mẹ tôi đã già như cát bên bờ / Ôi mùi cát khô, mùi tóc mẹ tôi”

Hình ảnh mẹ hóa thân thành cát  – vừa gần gũi, vừa nghẹn ngào. Nhà thơ quỳ xuống, ôm lấy cát, như ôm lấy phần linh hồn của mẹ, của quê hương:

“Tôi chảy vào sông Đáy / Dòng dòng / Dòng dòng”

Dòng sông không còn chỉ “chảy vào tôi” như buổi đầu bài thơ, mà giờ chính “tôi” lại “chảy vào sông” – một sự chuyển hóa thiêng liêng, thể hiện sự gắn bó vĩnh cửu giữa con người và đất mẹ.

Với Sông Đáy, Nguyễn Quang Thiều đã xây dựng thành công một hình tượng nghệ thuật mang tính biểu tượng xuyên suốt: dòng sông là mẹ, là quê hương, là tình yêu và cũng là chính thi sĩ. Cách sử dụng ngôn từ giàu nhạc tính, hình ảnh gợi cảm, chất mơ màng lãng đãng của bài thơ đã làm bật lên những xúc cảm chân thành, sâu lắng.

“Sông Đáy” là khúc hát của nỗi nhớ, của tình mẫu tử, của những tháng năm đã xa. Dù thời gian trôi qua, dù không gian có cách trở, dòng sông ấy – cũng như mẹ, như quê hương – vẫn luôn lặng lẽ chảy, thấm sâu trong hồn người con xa xứ. Nguyễn Quang Thiều đã viết nên một bài thơ đẹp và buồn, như chính dòng sông quê ông – bình dị nhưng thiêng liêng đến vô cùng.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 6

Bài thơ Sông Đáy của Nguyễn Quang Thiều là một bản hòa ca thấm đẫm hoài niệm, viết về dòng sông quê hương gắn bó với tuổi thơ, tình mẹ và cả những rung động yêu đương thời trẻ. Với giọng thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, tác giả đã khắc họa hình ảnh sông Đáy không chỉ như một địa danh, mà còn là một phần máu thịt trong tâm hồn.

Ngay từ những câu thơ đầu, sông Đáy hiện lên như một chứng nhân của tuổi thơ vất vả nhưng đầy yêu thương. Đó là dòng sông “chảy vào đời tôi” – một hình ảnh ẩn dụ cho sự gắn bó sâu sắc giữa nhà thơ và quê hương. Dòng sông ấy như người mẹ tảo tần, dịu dàng và bền bỉ nuôi dưỡng. Qua hình ảnh “lưng người đẫm mồ hôi”, “tóc mẹ bến mòn đứng đợi”, tác giả tái hiện một tuổi thơ lam lũ và tình mẫu tử thiêng liêng, khiến người đọc không khỏi xúc động.

Không chỉ gắn với mẹ, sông Đáy còn là dòng ký ức của tình yêu đầu đời. Trong nỗi nhớ quay quắt của người con xa xứ, dòng sông trở thành nơi lưu giữ hình ảnh người con gái năm xưa – “đôi môi màu dâu chín”, “ánh mắt” và những mong chờ vụt tắt. Ký ức tình yêu được viết nên bằng một giọng thơ da diết, ngậm ngùi, để lại dư âm buồn man mác trong lòng người đọc.

Ở phần cuối bài thơ, người con trở về quê thì mẹ đã khuất. Câu thơ “mẹ tôi đã già như cát bên bờ” vừa gợi lên hình ảnh tự nhiên, vừa ám chỉ sự mất mát không gì có thể níu giữ. Ông quỳ xuống ôm lấy cát, như muốn ôm lấy người mẹ đã khuất, ôm lấy quê hương và dòng sông xưa. Hình ảnh “tôi chảy vào sông Đáy” là sự chuyển hóa đầy xúc động – người con đã hòa vào đất mẹ, trở về với cội nguồn.

Sông Đáy trong bài thơ là một hình tượng nghệ thuật mang nhiều tầng ý nghĩa: là dòng sông thật trong ký ức, là mẹ, là người yêu, là quê hương, là chính nhà thơ. Với cách sử dụng hình ảnh tượng trưng độc đáo, Nguyễn Quang Thiều đã vẽ nên một thế giới cảm xúc sâu thẳm, đậm chất trữ tình và nhân văn.

Tóm lại, Sông Đáy không chỉ là bài thơ về một dòng sông quê hương, mà còn là lời tự sự về tình mẹ, tình yêu, và nỗi niềm của những người con xa quê luôn hướng về cội nguồn.

Phân tích Sông Đáy - mẫu 7

Tình cảm dành cho quê hương, nơi nuôi dưỡng tâm hồn mỗi con người, luôn là thứ tình cảm thiêng liêng và sâu sắc. Nguyễn Quang Thiều, qua tác phẩm “Sông Đáy” trong tập thơ “Sự mất ngủ của lửa” xuất bản năm 1992, đã gửi gắm tình cảm trân quý đối với con sông quê hương và người mẹ lam lũ của mình. Tác phẩm này nổi bật lên như một biểu tượng của tình yêu quê hương và tình mẫu tử.

Khi trưởng thành, tác giả không thể nào quên được con sông Đáy, dòng sông đã khắc sâu trong tâm trí với bao kỷ niệm tuổi thơ. Hình ảnh người mẹ vất vả, ngày ngày ngóng trông con trở về, hiện lên sống động trong từng câu thơ. Cảnh vật, thời gian, và không gian được tác giả miêu tả một cách tinh tế và linh hoạt, cho thấy tài năng và sự sáng tạo độc đáo của nhà thơ. Hình ảnh con sông Đáy xuất hiện nhiều lần trong tác phẩm, như một nỗi nhớ da diết khôn nguôi của tác giả. Dòng sông như một người mẹ hiền từ, cảm xúc, bảo vệ và che chở cho đứa con. Nó thân thuộc, gắn bó, như chạm vào từng thớ thịt, tế bào của tác giả. Khi sống xa quê hương, xa người mẹ, tác giả cảm thấy hụt hẫng, như “người bước hụt”. Từ đó, người đọc có thể cảm nhận sâu sắc hơn tình cảm mà tác giả dành cho con sông này. Dù thời gian trôi qua, dù tác giả đã trưởng thành và người mẹ cũng đã già đi, nhưng mẹ vẫn đứng đó chờ con, nơi có mẹ là nơi con gọi là nhà, là quê hương.

Nguyễn Quang Thiều đã đổ hết tâm huyết, tình cảm vào từng câu chữ trong bài thơ “Sông Đáy”. Tác phẩm không chỉ giúp chúng ta thêm trân trọng giá trị của tình yêu quê hương mà còn cảm nhận được sự thiêng liêng của tình mẫu tử. Nhà thơ như muốn khóc, nỗi lòng dạt dào trào dâng qua từng vần thơ, từng dòng chữ, làm rung động trái tim người đọc.

Xem thêm những bài văn mẫu đạt điểm cao của học sinh trên cả nước hay khác:

• Phân tích quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
• Phân tích Sóng-dàn ý
• Phân tích sông Hương ở ngoại vi thành phố Huế
• Phân tích sông Hương trong lòng thành phố Huế
• Phân tích Sóng liên hệ Vội vàng

---