5+ Bàn luận về vai trò của tác phẩm văn học đối với cá nhân em

Từ kinh nghiệm đọc sách của bản thân, hãy viết bài văn bàn luận về vai trò của tác phẩm văn học đối với cá nhân em hay nhất giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

5+ Bàn luận về vai trò của tác phẩm văn học đối với cá nhân em

Viết bài văn bàn luận về vai trò của tác phẩm văn học đối với cá nhân em - mẫu 1

Tác phẩm văn học là kết tinh của tâm hồn người sáng tác. Mỗi tác phẩm văn học là tiếng nói của tác giả trong cuộc đời. Bởi vậy, mỗi tác phẩm đều để lại trong em những bài học và giá trị sâu sắc. Trong đó, có truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của nhà văn Nguyễn Minh Châu

“Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu là bức tranh hiện thực đầy màu sắc, ẩn sau đó chứa đựng câu chuyện về số phận cuộc đời con người.

Tác phẩm nổi bật lên với nhiều giá trị nghệ thuật đặc sắc. Đầu tiên phải kể đến nghệ thuật xây dựng tình huống truyện tài tình. Tác giả đã xây dựng tình huống truyện chứa đầy nghịch lý, éo le. Trong nền nghịch lý ấy, nhân vật bộc lộ những đặc điểm tính cách, góc nhìn đời và tư tưởng của mình.

Bên cạnh đó, nghệ thuật xây dựng nhân vật sinh động, khéo léo. Nhân vật đã được khắc họa vô cùng chân thực, sống động thông qua hành động, thông qua những hình ảnh, ngôn ngữ vô cùng giản dị mà lại giàu ý vị, triết lý. Hình ảnh người đàn bà làng chài có làm da ngăm rám nắng, thân hình chắc khoẻ, hình ảnh người chồng mạnh mẽ, hung tợn. Tất cả những chi tiết đó đều phù hợp với những con người ngày đêm lam lũ trên mặt biển.

Đi sâu hơn vào các chi tiết, ta nhận ra nổi bật lên tất cả là bút pháp tả thực. Một điều khiến em ám ảnh ghê gớm nhất có lẽ là những dòng văn đầy bạo lực : “Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng của lính ngụy ngày xưa, …, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến ken két, cứ mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn: “Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ!”. Những câu văn miêu tả chân thực vô cùng và tỉ mỉ đến từng chi tiết, gợi lên một cảm giác rất đời, rất thực. Đó cũng chính là cuộc sống thật đang diễn ra ở một gia đình nào đó trên đất nước ta thời bấy giờ.  Cuộc sống sau chiến tranh vẫn chất chứa rất nhiều hậu quả, không chỉ về vật chất mà còn là những tổn thương tâm lý không thể chữa lành.

Qua khung cảnh bạo lực ấy, trong cái đen tối ấy lại sáng lên chất nghệ thuật tài ba của tác giả. Đoạn văn giàu chất tạo hình, tựa như một thước phim cận cảnh cuộc đời đầy cay xót, trái ngang của người phụ nữ làng chài.

Tác phẩm để lại rất nhiều ấn tượng trong em, không chỉ là về những đặc sắc nghệ thuật mà còn về giá trị hiện thực mà nó đem lại. Khung cảnh ấn tượng đậm sâu nhất cho em có lẽ là cảnh bạo lực gia đình, người chồng đánh vợ như súc vật. Nếu như trước đó nghệ sĩ Phùng đã bắt gặp một “cảnh đắt trời cho”, đẹp đến mê hồn, thậm chí được ví như “bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, làm rung động tâm hồn người nghệ sĩ thì giờ đây, bức tranh ấy đã nhuốm màu sắc đớn đau, cơ cực. Chính sự đổi thay ngang trái ấy khiến em ấn tượng mãi không thôi về sự thật - sự thật đằng sau bề ngoài đẹp đẽ, mê hồn có thể xù xì, gai góc đến như vậy.

Tác phẩm làm em cảm thấy ấn tượng thêm một lần nữa chính là ở quyết định của người đàn bà làng chài. Hứng chịu chiếc thắt lưng quật tới tấp, “người đàn bà với một vẻ cam chịu đầy nhẫn nhục, không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách chạy trốn”. Phản ứng của người đàn bà ở đây thật kì lạ đến thảm thương. Thông thường, lúc bị áp bức thì vùng lên, không được thì trốn chạy, van xin. Liệu có ai mà sống được với những trận đòn như cơm bữa “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày  một trận nặng”. Tuy nhiên, người đàn bà trong truyện của Nguyễn Minh Châu chính là như vậy. Quả là một nghịch lí trong cuộc sống đời thường. Tủi nhục, đớn đau bởi bạo hành, đánh đập, nhưng cô cũng không chịu buông bỏ, dứt nghĩa vợ chồng. Người đàn bà ấy có những lí lẽ cho riêng mình, tưởng chừng như đơn giản nhưng ở cô mang cái nhìn thấu suốt một cuộc đời, mang trải nghiệm mà Đẩu và Phùng chưa bao giờ thấy được: “các chú đâu có thể hiểu được cái việc của các người làm ăn lam lũ, khó nhục…”, “ chưa bao giờ các chú biết như thế nào là nỗi vất vả của người đàn bà trên một chiếc thuyền không có đàn ông…”

Tác phẩm đã đưa giúp cho em có cái nhìn vô cùng thực tế về bản thân và cuộc sống. Mọi chuyện không chỉ đơn giản như vẻ ngoài của nó, trước khi suy xét cần phải thấu hiểu tường tận, nhìn xuyên qua những cái bề ngoài đẹp đẽ để nhận ra được bản chất của sự vật, hiện tượng bên trong cái vỏ ngoài ấy. Nhìn nhận về con người cũng vậy. Con người vốn là một thực thể bề bộn và phức tạp, không đơn chiều, nhất phiến. Vì vậy, không nên nhìn con người hay số phận con người một cách đơn giản xuôi chiều mà cần nhìn nhận một cách đa chiều, đa diện mới hiểu hết bản chất đích thực của con người.

Tác giả đã đem đến một truyện ngắn có chiều sâu nhận thức và có giá trị cuộc sống lớn lao, thông qua phát hiện những nghịch lí của đời thường.

Đọc truyện, em cảm thấy nhói đau cho số phận con người trong cuộc sống mưu sinh vất vả, nhọc nhằn. Câu chuyện đã giúp em giác ngộ nhiều bài học sâu sắc từ những nghịch lí cuộc đời. Bản thân em nhận ra rằng những kiến thức sách vở chỉ là kẻ ngây thơ trước thực tế muôn màu, muôn sắc, phức tạp.

Tác phẩm đã khơi dậy lòng thương cảm, sự thấu hiểu và sẻ chia trước số phận vất vả, khổ cực của kiếp người nghèo khổ, bế tắc bị cầm tù bằng nỗi đau về thể xác và tinh thần. Thông qua tác phẩm, em phát hiện ra những vẻ đẹp đời thường hết sức nhân văn trong mỗi con người và từ đó, thêm trân trọng con người, trân trọng những phẩm chất đáng quý và cao cả ấy

Mỗi tác phẩm văn học đều mang một thứ ánh sáng nhiệm màu, ánh sáng ấy chiếu rọi vào trong tâm hồn ta, nuôi dưỡng tâm hồn. Ánh sáng kì diệu ấy, chiếu tỏa lên mọi ngóc ngách cuộc đời và tạo nên những cảm xúc tốt đẹp, làm cho cuộc sống trở nên tươi đẹp và ý nghĩa hơn.

Viết bài văn bàn luận về vai trò của tác phẩm văn học đối với cá nhân em - mẫu 2

Từ xưa đến nay, văn chương nghệ thuật đã trở thành một loại vũ khí tinh thần quan trọng, là thức ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống. Khi chúng ta đắm chìm trong văn chương, chúng ta mang theo những câu chuyện và sự thật đắng cay đã trải qua. Thanh Thảo nói rằng: 'Văn chương giúp ta trải nghiệm cuộc sống ở những tầng mức và những chiều sâu đáng kinh ngạc. Nó giúp con người sống 'Ra người' hơn, sống tốt hơn nếu biết tìm những vệt sáng, nguồn sáng soi rọi góc khuất cuộc đời và con người'.

Thanh Thảo, một nghệ sĩ đa tài, đặc biệt xuất sắc trong thơ, đã dành cả cuộc đời để đóng góp cho văn hóa Việt Nam. Ông không chỉ là nhà thơ đa cảm mà còn chìm đắm trong vấn đề xã hội. Thanh Thảo là minh chứng cho vai trò lớn của văn học trong việc thay đổi tư duy và cách nhìn nhận cuộc sống. Văn học không chỉ là gương phản ánh thực tế, mà còn là nguồn động viên đấu tranh cho sự công bằng và tự do.

Văn chương phản ánh sâu sắc cái nhìn toàn diện về thế giới của nghệ sĩ. Thông qua bức tranh của họ, chúng ta thấy sự thật về cuộc sống, từ những khía cạnh khó khăn nhất đến những khía cạnh đẹp đẽ nhất. Văn học không chỉ làm lật tẩy bề ngoài cuộc sống mà còn phản ánh mối quan hệ xã hội, đặc biệt là giữa các giai cấp. Chúng ta cảm nhận được sự áp bức và đấu tranh không ngừng. Và sau những cuộc đấu tranh, dân tộc ta đã giành được độc lập, giảm bớt sự bất công và khổ đau.

Văn học không chỉ mang đến tri thức và giáo dục, mà còn thúc đẩy sự phát triển tinh thần của con người. Qua những tác phẩm văn học, chúng ta học về đạo đức, lòng hiếu thảo và nhiều đức tính khác. Mặc dù chúng ta chưa hoàn thiện hết những lời dạy đó, nhưng khi đắm chìm trong văn học, chúng ta cảm nhận và trân trọng những giá trị ấy, từ đó trở nên tốt hơn và sửa sai đúng hướng.

Văn chương đã khắc sâu trong tâm hồn chúng ta sự cảm thông với cuộc sống khó khăn của những đứa trẻ nghèo qua tác phẩm Hai đứa trẻ của Thạch Lam. Bản chất nạn nhân không chỉ là những người nghèo dưới chế độ cũ mà còn là những đứa trẻ mang gánh nặng bất hạnh. Thời chiến, chúng mất cha mẹ, đói rét với niềm khao khát nhỏ bé bán được vài món hàng, đợi đến đêm ngắm đoàn tàu, chiều tàn hiu hắt, trên đất chỉ còn đứa trẻ nhặt nhạnh từ buổi chợ chiều. Họ không được sống thọ lâu và hưởng thụ tuổi thơ, mà bị chôn vùi trong bần cùng và không tương lai.

Bi kịch đói nghèo còn điểm đến tột cùng khi chứng kiến Lão Hạc mất mạng trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao. Lão già khốn khổ, đói đạt, bán cậu vàng, người bạn thân thiết của lão. Cuộc sống làm cho lão đánh mất nhân cách và đặt ra quyết định khôn ngoan giữa sự sống và giữa việc bán rẻ nhân cách để giữ mạng sống. Điều này làm nhấn mạnh giá trị quý báu của nhân phẩm, thậm chí còn quan trọng hơn cả tính mạng.

Chí Phèo, một nông dân lương thiện, trở thành bi kịch khi bị tù oan và mất đi diện mạo hiền lành. Hắn gặp thất bại trong tình yêu, bị chối bỏ bởi xã hội và đánh mất nhân cách. Chí chứng kiến sự tàn ác của thế giới, làm hận thù mình và chọn lối tuột tay vào vòng xoáy tội lỗi. Sự thất bại của Chí là minh chứng cho việc xã hội thường xuyên từ chối cơ hội cho những con người muốn làm lại từ đầu.

Cuộc sống đau khổ của Chí Phèo được đẩy đến đỉnh điểm khi gặp thất bại trong tình yêu và chọn con đường tự kết thúc. Chí hận thù xã hội, không tìm thấy giải pháp cho đau đớn của mình, và cuối cùng hắn quyết định kết thúc cuộc đời. Chí Phèo, một lương thiện năm xưa, trở thành nạn nhân của cuộc sống đen tối, là minh chứng cho sức mạnh không thể cứu vớt bi kịch khi tình cảm và đau thương đè nén đến mức không thể chịu đựng.

Chí Phèo không chỉ là biểu tượng của sự cổ hủ và bất công trong xã hội cũ, mà còn là hình ảnh của tình yêu thương có khả năng làm thay đổi người xấu. Tuy tình yêu có sức mạnh biến đổi, nhưng cuộc sống nhiều đắng cay và con người khó tin tưởng, dẫn đến những kẻ yếu đuối bị tổn thương, bị xã hội chối bỏ, và lạc lõng trên con đường trở lại với bản thân.

Văn chương mang đến vô số cảm xúc, đưa ta đi qua thế giới đầy lừa dối và đau khổ. Đối mặt với sự thật tàn nhẫn là cách chúng ta trưởng thành và hoàn thiện, như nhà văn Thanh Thảo mô tả: 'Văn chương giúp ta trải nghiệm cuộc sống ở những tầng mức và những chiều sâu đáng kinh ngạc. Nó giúp con người sống 'Ra người' hơn, sống tốt hơn nếu biết tìm những vệt sáng, nguồn sáng soi rọi vào góc khuất của cuộc đời và con người.'

Xem thêm các bài Soạn văn 12 Cánh diều hay nhất, ngắn gọn khác:

• Viết một đoạn văn (khoảng 12 – 15 dòng) phát triển ý trọng tâm: “Văn học giúp em cảm nhận được nỗi đau của những kiếp người”.
• Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 – 15 dòng) về bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu, trong đó có trích dẫn nhận định sau của Nguyễn Văn Hạnh ở bài viết Phân tích bài thơ “Việt Bắc”: “Việt Bắc ngọt ngào, đằm thắm, là một bài ca tâm tình, rất tiêu biểu cho hồn thơ, cho phong cách của Tố Hữu.”
• Thực hành nghe bài thuyết trình về vai trò của văn học đối với cá nhân em.
• Từ đoạn trích “Nhật kí Đặng Thuỳ Trâm” ở trên, hãy nêu lên suy nghĩ của em về một lối sống đẹp trong bối cảnh xã hội hiện nay
• Viết bài văn nêu lên điểm giống nhau và khác nhau giữa bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” (Nguyễn Đình Chiểu) và bài thơ “Tây Tiến” (Quang Dũng).

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Soạn văn 12 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 12 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn Chuyên đề Văn 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---