Giáo án Lịch Sử 9 Bài 19: Phong trào cách mạng trong những năm 1930 - 1935

Hoạt động 1:

GV yêu cầu HS đọc mục 1 và hỏi:

­ Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 đã tác động đến tình hình kinh tế, xã hội VN như thế nào?

HS: - Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 ảnh hưởng trực tiếp đến VN.

- Kinh tế nước ta đã phụ thuộc hoàn toàn vào chính quốc, lúc này khủng hoảng đã ảnh hướng trực tiếp đến VN.

    + Công, nông nghiệp bị suy sụp.

    + Xuất nhập khẩu đình đốn.

    + Hàng hóa khan hiếm, giá cả đắt đỏ.

- Xã hội:

    + Nhân dân ta rất khốn khổ.

    + Công nhân thất nghiệp ngày càng đông, người có việc làm thì tiến lương giảm.

    + Nông dân mất đất, bần cùng hóa không lối thoát.

    + Tiểu tư sản điêu đứng, các nghề thủ công sa sút nặng nề.

    + Nhà buôn nhỏ đóng cửa.

    + Viên chức bị sa thải.

    + HS ra trừơng không có việc làm.

    + Đa phần tư sản dân tộc gieo neo, sập tiệm, phải đóng cửa hiệu.

    + Đồng thời sưu cao, thuế nặng, thiên tai, hạn han liên tiếp xảy ra.

    + Thực dân Pháp tăng cường đàn áp, khủng bố CM.

    + Trong hoàn cảnh đó, mâu thuẫn trong lòng xã hội rất gay gắt, nhân dân ta quyết tâm đứng lên đánh đế quốc phong kiến phản động, giành quyền sống.

­ Theo em, nguyên nhân nào dẫn đến sự bùng nổ của ptrào CMVN 1930 -1931?

HS: - Do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933, thực dân Pháp tăng cường bóc lột thuộc địa.

- Kinh tế suy sụp, mọi người dân đều khốn khổ.

- Mâu thuẫn xã hội sâu sắc.

- Được Đảng CS trực tiếp lãnh đạo.

" Nhân dân đã vùng lên đấu tranh .

Hoạt động 2:

GV yêu cầu HS đọc mục 2 và hỏi:

­ Em hãy trình bày ptrào CM 1930 -1931 phát triển với quy mô toàn quốc(từ tháng 2/1930 – 1/5/1930)?

HS: - Phong trào CM 1930 -1931 phát triển mạnh mẽ khắp toàn quốc, đỉnh cao nhất là sự ra đời của Xô viết Nghệ Tĩnh, ptrào phát triển theo 2 giai đoạn:

    + Giai đoạn 1: với quy mô toàn quốc.

    + Giai đoạn 2: Ptrào ở Nghệ Tĩnh.

- Phong trào với quy mô toàn quốc (2/1930 – 1/5/1930).

- Phong trào công nhân:

    + 2/1930 : 3.000 công nhân đồn điền cao su Phú Riềng bãi công.

    + 4/1930 : 4.000 công nhân dệt Nam Định, hơn 400 công nhân nhà máy Diêm, cưa Bến Thủy, hãng dầu Nhà Bè,...bãi công.

    + Tiếp đó là công nhân nhà máy xi măng Hải Phòng, hãng dầu nhà bè, cao su Dầu Tiếng đấu tranh.

- Phong trào nông dân Thái Bình, Hà Nam, Nghệ Tĩnh đấu tranh.

- Trong các phong trào đã xuất hiện truyền đơn và cờ đỏ búa liềm.

- Đặc biệt là phong trào kỉ niệm 1/5/1930 rất sôi nổi, lần đầu tiên Đảng ta kỉ niệm ngày Quốc tế lao động, quần chúng tham gia rất đông đảo.

    + Từ thành thị đến nông thôn khắp cả nước đã xuất hiện truyền đơn, cờ Đảng, mít tinh, biểu tình tuần hành ở các thành phố lớn: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Hòn Gai, Cẩm Phả, Vinh, Bến Thủy, Sài Gòn, Chợ Lớn

­ Em hãy trình bày ptrào đấu tranh của nhân dân Nghệ Tĩnh trong ptrào CM 1930 -1931?

HS: - Nghệ Tĩnh là nơi ptrào phát triển mạnh mẽ nhất cả nước.

    + Tháng 9/1930, ptrào công nông đã phát triển đến đỉnh cao, đấu tranh đòi quyền lợi kinh tế đã kết hợp với đấu tranh chính trị

    + Ptrào đấu tranh diễn ra quyết liệt với hình thức tuần hành thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ tấn công chính quyền địch ở các địa phương.

    + Trước khí thế đấu tranh của quần chúng chính quyền địch nhiều huyện, xã bị tê liệt, tan rã.

    + Các BCH nông hội xã ra đời quản lí mọi mặt đời sống chính trị xã hội và làm nhiệm vụ chính quyền Xô viết .

    + Lần đầu tiên nhân dân ta thực sự nắm chính quyền ở 1 số huyện ở Nghệ Tĩnh.

- Đó thực sự là chính quyền kiểu mới.

­ Tại sao nói Xô viết Nghệ Tĩnh là chính quyền kiểu mới?

HS:

- Chính trị:

Kiên quyết trấn áp bọn phản CM, thực hiện các quyền tự do dân chủ.

- Kinh tế:

    + Xóa bỏ các loại thuế.

    + Chia lại ruộng đất công cho nông dân.

    + Giảm tô, xóa nợ.

- Văn hóa – xã hội:

    + Khuyến khích học chữ quốc ngữ,

    + Bài trừ các thủ tục phong kiến.

    + Các tổ chức quần chúng được thành lập: Hội tương tế, công hội, nông hội.

    + Các sách báo tiến bộ được truyền bá sâu rộng để tuyên truyền giáo dục và thúc đầy quần chúng đấu tranh.

- Quân sự:

    + Mỗi làng có 1 đội tự vệ vũ trang để chống bọn trộm cướp, giữ trật tự an ninh xóm làng.

" Tất cả những chính sách trên, chứng tỏ rằng: XVNT là chính quyền kiểu mới.

GV dùng lược đồ ptrào XVNT để tóm tắt diễn biến ptrào.

­ Trước sự lớn mạnh của Xô viết Nghệ Tĩnh thực dân Pháp đã làm gì?

HS: - Hoảng sợ trước phong trào đấu tranh của quần chúng, thực dân Pháp đã tiến hành khủng bố cực kì tàn bạo.

    + Chúng dùng máy bay ném bom tàn sát đẫm máu hoặc biểu tình của hơn 2 vạn nông dân huyện Hưng Nguyên (12/9/1930)

    + Điều động lính khố xanh đóng chốt tại Vinh, Bến Thủy.

    + Triệt phá xóm làng.

    + Dùng thủ đoạn mua chuộc, chia rẽ.

    + Nhiều cơ quan Đảng bị phá vỡ.

    + Hàng vạn chiến sĩ bị giết, bắt bớ, tù đày.

­ Ptrào Xô viết Nghệ Tĩnh có ý nghĩa lịch sử như thế nào?

HS:- Mặc dù bị kẻ thù dập tắt trong máu lửa, nhưng ptrào XVNT đã chứng tỏ tinh thần đấu tranh kiên cường, oanh liệt và khả năng CM to lớn của quần chúng.

GV giảng thêm:

- Ptrào CM 1930 -1931 là cuộc tổng diễn tập làn thứ nhất của Đảng và quần chúng CM chuẩn bị cho CM tháng 8 1945.

- Nhận định về XVNT, HCM đã viết: “ Tuy đế quốc Pháp đã dập tắt ptrào trong 1 biển máu, nhưng XVNT đã chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động VN. Ptrào tuy thất bại nhưng nó rèn luyện lực lượng cho cách mạng tháng 8 thắng lợi sau này”.

I. Việt Nam trong thời kì khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 -1933).

- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 ảnh hưởng trực tiếp đến VN.

- Kinh tế :

    + Công, nông nghiệp suy sụp.

    + Xuất nhập khẩu đình đốn.

    + Hàng hóa khan hiếm đắt đỏ.

- Xã hội :

    + Tất cả mọi giai cấp đều điêu đứng.

    + Mâu thuẫn xã hội sâu sắc.

" Nhân dân ta đã quyết tâm đứng lên giành quyền sống.

- Nguyên nhân chủ yếu nhất của ptrào 1930 -1931:

    + Do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933, thực dân Pháp tăng cường bóc lột thuộc địa.

- Nhân dân đã vùng lên đấu tranh dưới sự lãnh đạo của Đảng.

II . Phong trào CM 1930 -1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ Tĩnh.

1.Phong trào với quy mô toàn quốc .

a. Phong trào công nhân:

- 2/1930 : 3.000 công nhân đồn điền cao su Phú Riềng bãi công.

- 4/1930 : 4.000 công nhân dệt Nam Định bãi công.

- Tiếp đó là công nhân nhà máy Diêm, cưa Bến Thủy, hãng dầu Nhà Bè,...đấu tranh.

- Họ đòi tăng lương. giảm giờ làm, chống đánh đập cúp phạt.

b. Phong trào nông dân:

- Nông dân Thái Bình, Hà Nam, Nghệ Tĩnh đấu tranh đòi giảm sưu thuế, chia lại ruộc công.

c. Phong trào kỉ niệm 1/5/1930.

- Ptrào lan rộng khắp toàn quốc.

- Ptrào đã xuất hiện truyền đơn, cờ Đảng.

- Hình thức: mít tinh, biểu tình tuần hành ở các thành phố lớn: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Sài Gòn...

2. Phong trào ở Nghệ Tĩnh .

a. Diễn biến :

- Tháng 9/1930, ptrào đấu tranh diễn ra quyết liệt, kết hợp giữa mục đích kinh tế và chính trị.

- Hình thức: tuần hành thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ tấn công chính quyền địch ở các địa phương.

- Chính quyền địch nhiều huyện, xã bị tê liệt, tan rã.

- Chính quyền Xô viết ra đời ở 1 số huyện.

* Xô viết Nghệ Tĩnh là chính quyền kiểu mới:

- Chính trị: Kiên quyết trấn áp bọn phản cách mạng , thực hiện các quyền tự do dân chủ.

- Kinh tế: Xóa bỏ các loại thuế, chia lại ruộng đất công cho nông dân, giảm tô, xóa nợ.

- Văn hóa – xã hội :

    + Khuyến khích học chữ quốc ngữ,

    + Bài trừ các thủ tục phong kiến.

    + Các tổ chức quần chúng ra đời.

    + Sách báo tiến bộ được truyền bá sâu rộng trong nhân dân.

- Quân sư ï: Mỗi làng có 1 đội tự vệ vũ trang để chống bọn trộm cướp, giữ trật tự an ninh xóm làng.

- Hoảng sợ trước phong trào đấu tranh của quần chúng, thực dân Pháp đã tiến hành khủng bố cực kì tàn bạo.

    + Dùng máy bay ném bom tàn sát đẫm máu hoặc biểu tình của hơn 2 vạn nông dân huyện Hưng Nguyên.

. Triệt phá xóm làng.

. Nhiều cơ quan Đảng bị phá vỡ.

. Hàng vạn chiến sĩ bị giết, bắt bớ, tù đày.

b. Ý nghĩa lịch sử

- Phong trào chứng tỏ tinh thần đấu tranh kiên cường , oanh liệt và khả năng cách mạng to lớn của quần chúng .

III. Lực lượng CM được phục hồi. ( Giảm tải)