Giáo án bài Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp - Giáo án Ngữ văn lớp 9

HĐ1. Tìm hiểu cách dẫn trực tiếp:

- Cho hs đọc và xđ y/c bài tập.

H: Trong ý (a) bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ của nv?

H: Nó được ngăn cách với phần đứng trước bởi dấu gì?

H: Trong ý( b) bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ của nv?

H: Nó được ngăn cách với phần đứng trước bởi dấu gì?

H: Nếu ta đảo vị trí giữa phần in đậm và phần trước nó ta phải phân biệt chúng bởi dấu gì?

H: Vậy lời nói và ý nghĩ của nhân vật trong hai đoạn trích trên được dẫn nguyên vẹn hay đã chỉnh lại theo cách hiểu của người nói?

H: Em rút ra kết luận gì về cách dẫn trực tiếp? Người ta đánh dấu lời dẫn trực tiếp như thế nào?

I. Cách dẫn trực tiếp :

1. Bài tập

* Nhận xét :

a. Phần in đậm là lời nói của nv, được ngăn cách với phần đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.

b. Phần in đậm là ý nghĩ của nv, được ngăn cách với phần đứng trước bằng dấu hai chấm và được đặt trong dấu dấu ngoặc kép .

- Có thể đảo vị trí 2 bộ phận trên nhưng ta phải thêm dấu gạch ngang và phần trích vẫn đặt trong dấu ngoặc kép.

2. KL: Lời nói và ý nghĩ nv được dẫn nguyên văn không thêm hoặc bớt

⇒ cách dẫn trực tiếp (lời dẫn được đặt trong dấu ngoặc kép).

HĐ2. Tìm hiểu cách dẫn gián tiếp:

- Cho hs đọc và xđ y/c bài tập

- T/c hs thảo luận nhóm :

H: Trong 2 đoạn trích phần in đậm là lời nói hay ý nghĩ ?Nó được ngăn cách với phần đứng trước bằng dấu gì không?

H: Ta có thể thay thế từ “ rằng” bằng từ nào?

H: Em nhận xét về cách dẫn lời nói và ý nghĩ của nv trong trường hợp này có giống với các trường hợp ở mục I không?

H: Em rút ra kết luận gì về cách dẫn gián tiếp? Người ta đánh dấu lời dẫn gián tiếp như thế nào?

- HS đọc ghi nhớ sgk

II. Cách dẫn gián tiếp :

1. Bài tập

* Nhận xét:

a. Phần in đậm là lời nói của nv.

b. Phần in đậm là ý nghĩ của nv

- Phía trước có từ “rằng” không có dấu ngăn cách

⇒ Có thể thay thế từ “rằng” bằng từ “là”.

2. KLuận: Lời nói và ý nghĩ của nhân vật khi trích dẫn đã đc được điều chỉnh cho thích hợp theo cách nói của người dẫn.

⇒ Cách dẫn gián tiếp

- Dùng từ (rằng) hoặc (là) trước khi dẫn lời hay ý nghĩ của nv.

2. Ghi nhớ: SGK/T54

HĐ3. HDHS luyện tập:

H: Tìm lời dẫn và x/đ đó là lời nói hay ý nghĩ được dẫn?

- GV nhận xét đưa ra đáp án

- HS đọc bài và x/đ y/c bt

- Y/c hs viết đoạn văn

- HS nhận xét

- GV nhận xét

- Gv hướng dẫn hs làm bt3 Chuyển lời dẫn trực tiếp thành cách gián tiếp.

III. Luyện tập:

1. Bài tập 1 (54)

- Cả hai trường hợp đều là dẫn trực tiếp

   + Ví dụ a: là dẫn ý nghĩ “A lão già tệ lắm … thế này à.”

   + Ví dụ b: là dẫn ý nghĩ “Cái vườn….còn rẻ cả…”

2. Bài tập 2 (54)

   + Dẫn trực tiếp: Trong “Báo cáo…”, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở “chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dt vì các vị ấy là tiêu biểu của một dt anh hùng.”

   + Dẫn gián tiếp: Trong “Báo cáo…”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định rằng chúng ta hãy…dân tộc anh hùng

Bài tập 3 (55)

Vũ Nương nhờ Phan Lang nói với chồng nàng rằng: nếu chàng Trương còn giữ chút tình xưa nghĩa cũ thì hãy lập một đàn giải oan… VN sẽ trở về.