Giáo án KHTN 9 Cánh diều Bài 13: Sử dụng năng lượng

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Sản phẩm

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV phát phiếu học tập KWL và yêu cầu học sinh thực hiện cá nhân theo yêu cầu viết trên phiếu phần KW trong 2 phút.

* Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS hoạt động cá nhân theo yêu cầu của GV. Hoàn thành phiếu học tập.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

* Báo cáo kết quả và thảo luận

- GV gọi ngẫu nhiên HS trình bày đáp án, mỗi HS trình bày 1 nội dung trong phiếu, những HS trình bày sau không trùng nội dung với HS trình bày trước. GV liệt kê đáp án của HS trên bảng.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- HS nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- GV nhận xét, đánh giá:

-> GV gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học: Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay.

-> Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Sản phẩm

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin mục I/SGK để hoàn thành PHT số 01

- GV chia lớp thành 4 nhóm và thực hiện nhiệm vụ

+ Nhóm 1, 3: Tìm hiểu vòng tuần hoàn của nước

+ Nhóm 2, 4: Tìm hiểu vòng tuần hoàn của Carbon

* Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS hoạt động nhóm thực hiện nhiệm vụ

* Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm báo cáo và nhận xét chéo

- Các nhóm khác lắng nghe, bổ sung

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét kết quả báo cáo của các nhóm, bổ sung và kết luận

I. Vòng năng lượng trên Trái Đất

- Phần lớn năng lượng trên Trái Đất đến từ Mặt Trời.

- Năng lượng có sự chuyển hoá từ dạng này sang dạng khác, sự chuyển hoá nà thường lặp đi lặp lại.

Vì dụ: Vòng tuần hoàn của nước, vòng tuần hoàn của Carbon…

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Sản phẩm

Hoạt động 2.2.1: Tìm hiểu nguồn gốc và đặc điểm của năng lượng hoá thạch

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát video và trả lời các câu hỏi trong PHT số 3

https://www.youtube.com/watch?v=mwPob8TebMQ

* Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát video, hoạt động nhóm cặp để hoàn thành PHT

* Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm báo cáo và nhận xét chéo

- Các nhóm khác lắng nghe, bổ sung

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét kết quả báo cáo của các nhóm, bổ sung và kết luận

II. Năng lượng hoá thạch

1. Nguồn gốc và đặc điểm của năng lượng hoá thạch

a. Nguồn gốc

- Nhiên liệu hoá thạch được hình thành qua các quá trình biến đổi địa chất trong hàng trăm triệu năm.

- Năng lượng hoá thạch được dự trữ trong các nhiên liệu hoá thạch

Ví dụ: Than mỏ, dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu

b. Đặc điểm

- Có thể sử dụng năng lượng hoá thạch bằng cách đốt trực tiếp nhiên liệu hoá thạch

- Năng lượng hoá thạch chiến tỉ lệ cao nhất trong các dạng năng lượng mà con người sử dụng

- Dễ sử dụng, chi phí khai thác và giá thành không quá cao

Nhược điểm

- Nguồn nhiên liệu hoá thạch đang dần cạn kiệt

- Đốt cháy nhiên liệu hoá thạch sẽ sinh ra các chất thải độc hại, làm trái đất nóng lên, biến đổi khí hậu..

Hoạt động 2.2.2 Tìm hiểu khai thác và sử dụng nhiên liệu hoá thạch

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin trong SGK và trả lời các câu hỏi trong PHT số 4

* Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS  hoạt động nhóm  để hoàn thành PHT

* Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm báo cáo và nhận xét chéo

- Các nhóm khác lắng nghe, bổ sung

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét kết quả báo cáo của các nhóm, bổ sung và kết luận

GV mở rộng:

- Chỉ ra được giá của nhiên liệu phụ thuộc vào chi phí khai thác

- Giáo dục HS ý thức bảo vệ môi ường khi sử dụng nhiên liệu hoá thạch.

2. Khai thác và sử dụng nhiên liệu hoá thạch

a. Than mỏ

- Ưu điểm: Trữ lượng lớn, dễ sử dụng, chi phí khai thác và giá thành không quá cao.

- Nhược điểm: Khai thác than mỏ tạo ra lượng lớn bụi than, nước thải chứa kim loại nặng gây ô nhiễm đất, nước. Khi đốt thì thải ra các chất khí độc gây ô nhiễm môi trường và gây hại cho tim mạch và hệ thần kinh

b. Dầu mỏ

- Ưu điểm: trữ lượng dồi dào, từ dầu thô có thể chế biến ra nhiều loại…

- Nhược điểm: chế biến có thể gây ô nhiễm dầu, phát tán kim loại nặng…

c. Khí thiên nhiên và khí dầu mỏ

- Ưu điểm: hiệu suất cháy cao, khí đốt thải ra ít khí carbon hơn các loại nhiên liệu hoá thạch khác

- Nhược điểm: phát thải khó độc CO và khí methan gây hiệu ứng nhà kính mạnh. Khi khí thiên nhiên và khí dầu mỏ bị rò rỉ có thể gây cáy nổ rất nguy hiểm, thiệt hại tài sản và tính mạng con người