Bài tập về tính axit-bazơ của dung dịch axit và cách giải
Với Bài tập về tính axit-bazơ của dung dịch axit và cách giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa 12.
Bài tập về tính axit-bazơ của dung dịch axit và cách giải
I. Lý thuyết và phương pháp giải
1) Amino axit đơn giản nhất dạng : H2N-R-COOH
+ Với bazơ NaOH
H2N - R - COOH + NaOH → H2N - R - COONa + H2O
R + 61 R + 83
Ta có:
+ Với axit HCl
H2N - R - COOH + HCL → CLH3N - R - COONH
R + 61 R + 97,5
Ta có:
2) Amino axit phức tạp : (H2N)a R (COOH)b
+ Tác dụng với HCl
(H2N)aR(COOH)b + aHCL → (CLH3N)a R(COOH)b
Số nhóm chức bazơ – NH2 =
+ Tác dụng với NaOH
(H2N)aR(COOH)b + bNaOH → (H2N)a R(COONa)b + bH2O
Số nhóm chức axit -COOH =
II. Ví dụ minh họa
Câu 1: Cho 0,1 mol H2N-R-COOH phản ứng hết với dung dịch HCl tạo 11,15 gam muối. Tên của amino axit là
A.Glyxin
B. Alanin
C. Phenyl alanin
D. Axit glutamic
Hướng dẫn
nHCL = naa = 0,1mol
maa = mm - mHCL = 11,15 - 0,1.36,5 = 7,5 gam
=>Maa =
=> M = 16 + R + 45 = 75
=> R = 14(-CH2-)
Vậy công thức của amino axit là H2N-CH2-COOH (Glyxin)
Đáp án A
Câu 2: X là một amino axit no chỉ chứa một nhóm -NH2 và một nhóm -COOH. Cho 0,89 gam X tác dụng với HCl vừa đủ tạo ra 1,255 gam muối. Tỷ lệ % khối lượng cacbon trong X là?
A. 40,45%.
B. 26,96%.
C. 53,93%.
D. 37,28%.
Hướng dẫn giải
mm = maa + mHCL = maa + 36,5nHCL
=> NH2C2H4COOH
Phần trăm khối lượng cacbon = 40,45%.
→ Đáp án A
Câu 3: Cho 13,23 gam axit glutamic phản ứng với 200 ml dung dịch HCl 1M thu được dung dịch X. Cho 400 ml dung dịch NaOH 1M vào X được Y. Cô cạn Y thu được m gam rắn khan, biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là:
A. 31,31.
B. 28,89.
C. 17,19.
D. 29,69.
Hướng dẫn giải
Axit glutamic có dạng: HOOC–CH2–CH2–CH(NH2)–COOH
⇒ naxit glutamic = 0,09 mol
Có nHCl = 0,2 mol; nNaOH = 0,4 mol
⇒ nNaOH dư = nNaOH ban đầu – (2nGlutamic + nHCl) = 0,02 mol
⇒ Chất rắn khan gồm:
⇒ m = 29,69 g
→ Đáp án D
Câu 4: Cho 0,01 mol amino axit X tác dụng với HCl thì dùng hết 80 ml dung dịch HCl 0,125M và thu được 1,835 gam muối khan. Còn khi cho 0,01 mol X tác dụng với dung dịch NaOH thì cần dùng 25 gam dung dịch NaOH 3,2%. Công thức của X là:
A. (NH2)2C3H5COOH.
B. H2N-C2H4-COOH.
C. H2N-C3H6-COOH.
D. H2NC3H5(COOH)2.
Hướng dẫn giải
Gọi công thức tổng quát của amino axit là : (H2N)a R (COOH)b
0,01 mol X + 0,01 mol HCl → 1,835 g muối.
0,01 mol X + 0,02 mol NaOH → muối.
=> 183,5 = 50,5.a + 45.b + R
=> R = 43 (-C3H5-)
⇒Công thức là: H2NC3H5(COOH)2 .
→ Đáp án D
III. Bài tập tự luyện
Câu 1: Hợp chất nào sau đây vừa tác dụng được với dung dịch HCl, vừa tác dụng được với dung dịch NaOH
A. Metylamin
B. Trimetylamin
C. Axit glutamic
D. Anilin
Hướng dẫn giải
Đáp án C.
Axit glutamic vừa tác dụng với HCl, vừa tác dụng với dung dịch NaOH.
HOOC(CH2)2CH(NH2)COOH + HCl → HOOC(CH2)2CH(NH3Cl)COOH
HOOC(CH2)2CH(NH2)COOH + 2NaOH → NaOOC(CH2)2CH(NH2)COONa + 2H2O
Câu 2: Cho 0,01 mol amino axit A tác dụng vừa đủ với 80ml dung dịch HCl 0,125M. Cô cạn dung dịch được 1,835g muối. Khối lượng phân tử của A là?
A. 97 B. 120
C. 147 D. 157
Hướng dẫn giải:
Đáp án C
0,01 mol amino axit A tác dụng với 0,01 mol HCl
⇒ amino axit A có dạng H2N-R-(COOH)a
Câu 3: Cho 29,4 gam axit glutamic tác dụng với dung dịch HCl dư. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng muối thu được là
A. 44,0 gam B. 36,7 gam
C. 36,5 gam D. 43,6 gam
Hướng dẫn giải:
Đáp án B
Có
Câu 4: Cho 0,11 mol glyxin tác dụng hết với dung dịch NaOH, thu được m gam muối. Giá trị của m là
A. 12,65. B. 14,19.
C. 12,21. D. 10,67.
Hướng dẫn giải:
Đáp án D
Có m = (75 + 23 - 1).0,11 = 10,67 gam
Câu 5: Cho m gam axit glutamic (HOOC[CH2]2CH(NH2)COOH) tác dụng vừa đủ với 300 ml dung dịch KOH 1M. Giá trị của m là
A. 44,10. B. 21,90.
C. 22,05. D. 43,80.
Hướng dẫn giải:
Đáp án B
nKOH = 0,3mol
=> naxit = 0,15mol
=> maxit = 0,15.146 = 21,9 gam
Câu 6: Cho 13,35 gam hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức mạch hở đồng đẳng kế tiếp tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu được dung dịch chứa 22,475 gam muối. Nếu đốt cháy hoàn toàn 13,35 gam hỗn hợp X thì trong sản phẩm cháy có VCO2 : VH2O bằng
A. 5/8. B. 8/13.
C. 11/17. D. 26/41.
Hướng dẫn giải:
Đáp án D
Amin no, đơn chức, mạch hở ⇒ có dạng CnH2n+3N.
13,35(g) X + ? HCl → 22,475(g) muối
⇒ Bảo toàn khối lượng:
nHCl = (22,475 - 13,35) ÷ 36,5 = 0,25 mol ⇒ MX = 53,4
⇒ n = 2,6 ⇒ Công thức chung của X: C2,6H8,2N.
VCO2 : VH2O = 2,6 ÷ 4,1 = 26 ÷ 41 ⇒ chọn D.
Câu 7: Cho m gam axit aminoaxetic tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch HCl 1M thu được dung dịch X. Để phản ứng hoàn toàn với các chất tan trong X cần 160 gam dung dịch NaOH 10%. Cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là
A. 19,4 gam. B. 11,7 gam.
C. 31,1 gam. D. 26,7 gam.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C
Quy quá trình về: Gly + 0,2 mol HCl + NaOH vừa đủ.
nNaOH = 160 × 0,1 ÷ 40 = 0,4 mol ⇒ nGly = 0,4 - 0,2 = 0,2 mol.
► Rắn khan gồm 0,2 mol Gly-Na và 0,2 mol NaCl.
mrắn = 0,2 × 97 + 0,2 × 58,5 = 31,1(g) ⇒ chọn C.
Câu 8: Cho 3,75 gam amino axit X tác dụng vừa hết với dung dịch NaOH thu được 4,85 gam muối. Công thức của X là
A. H2N-(CH2)3-COOH. B. H2N-(CH2)2-COOH.
C. H2N-CH2-COOH. D. H2N-CH(CH3)-COOH.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C.
Có
Công thức của X là H2NCH2COOH.
Câu 9: Cho 0,15 mol hỗn hợp X gồm H2NC3H5(COOH)2 (axit glutamic) và (H2N)2C5H9COOH (Lysin) vào 200 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Y phản ứng vừa hết với 400 ml dung dịch NaOH 1M. Số mol lysin trong X là:
A. 0,1 B. 0,05
C. 0,75 D. 0,8
Hướng dẫn giải:
Đáp án A.
Có nNaOH = 2nGlu + nLys + nHCL = 0,4 mol
=> 2nGlu + nLys = 0,4 - 0,2 = 0,2 mol
Mà nGlu + nLys = 0,15 mol
Câu 10: Amino axit X chứa một nhóm amino và một nhóm cacboxyl. Cho m gam X tác dụng vừa đủ với NaOH, thu được 8,88 gam muối. Mặt khác, cho m gam X tác dụng vừa đủ với HCl, thu được 10,04 gam muối. Công thức của X là
A. H2N-C2H4-COOH. B. H2N-C3H4-COOH.
C. H2N-C3H6-COOH. D. H2N-CH2-COOH.
Hướng dẫn giải:
Đáp án A.
Áp dụng tăng giảm khối lượng có:
=> Công thức của X là CH3CH(NH2)COOH.
Câu 11: Cho 0,01 mol một aminoaxit X tác dụng vừa đủ với 40 ml dung dịch NaOH 0,25M. Mặt khác 1,5 gam X tác dụng vừa đủ với 40 ml dung dịch KOH 0,5M. Tên gọi của X là
A. glyxin. B. alanin.
C. axit glutamic. D. lysin.
Hướng dẫn giải:
Đáp án A.
=> X có 1 chức -COOH.
1,5 g X + vừa đủ 0,02 mol KOH
TH1: Nếu X có 1 chức -NH2:
=> Công thức của X là H2NCH2COOH (glyxin).
TH2: Nếu X có 2 chức -NH2:
=> Không tìm được công thức phù hợp.
Câu 12: Cho 0,15 mol H2NC3H5(COOH)2 (axit glutamic) vào 175 ml dung dịch HCl 2M, thu được dung dịch X. Cho NaOH dư vào dung dịch X. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol NaOH đã phản ứng là
A. 0,70. B. 0,50.
C. 0,65. D. 0,55.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C
Vì axit glutamic có chứa 2 gốc COOH nên số mol COOH là 0,15.2=0.3(mol)
=> nNaOH = nCOOH + nHCL = 0,3 + 0,175.2 = 0,65 (mol)
Câu 13: Cho m gam hỗn hợp 2 amino axit (trong phân tử chỉ chứa 1 nhóm amino và 1 nhóm cacboxyl) tác dụng với 110 ml dung dịch HCl 2M được dung dịch X. Để phản ứng hết với các chất trong X cần dùng 200 gam dung dịch NaOH 8,4% được dung dịch Y. Cô cạn Y được 34,37 gam chất rắn khan. Giá trị của m là
A. 15,1 gam. B. 16,1 gam. C. 17,1 gam. D. 18,1 gam.
Hướng dẫn giải:
Đáp án C.
Câu 14: Hỗn hợp X gồm alanin và axit glutamic. Cho m gam X tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH (dư), thu được dung dịch chứa (m + 30,8) gam muối. Mặt khác, nếu cho m gam X tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl, thu được dung dịch Z chứa (m + 36,5) gam muối. Giá trị của m là
A. 112,2 B. 165,6
C. 123,8 D. 171,0
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Gọi nAla = a mol; nglu = b mol
→ nNaOH = a+2b mol; nHCl = a +b
Bảo toàn khối lượng ta có:
Câu 15: Dung dịch X chứa 0,01 mol H2NCH2COOH; 0,03 mol HCOOC6H5 và 0,02 mol CLH3N - CH2COOH. Để tác dụng hết với dung dịch X cần tối đa V ml dung dịch NaOH 0,5 mol đun nóng thu được dung dịch Y. Giá trị của V là
A. 220 B. 200
C. 120 D. 160
Hướng dẫn giải:
H2NCH2COOH + NaOH → H2NCH2COONa + H2O
HCOOC6H5 + 2NaOH → HCOONa + C6H5ONa + H2O
CLH3NCH2CHOOH + 2NaOH → H2NCH2COONa + NaCL + H2O
=> nNaOH = 0,01 + 0,03.2 + 0,03.2 = 0,11 mol
=> V = 0,11 : 0,5 = 0,22 lit = 220ml
Đáp án A
Xem thêm các phương pháp giải nhanh bài tập Hóa học hay khác:
- Bài tập về este của amino axit và cách giải
- Bài tập về phản ứng trùng ngưng amino axit và cách giải
- Bài tập thủy phân peptit và protein và cách giải
- Trắc nghiệm lý thuyết Chương 4 Polime và vật liệu polime có lời giải
- Bài tập tính số mắt xích, tỉ lệ số mắt xích polime và cách giải
Sách VietJack thi THPT quốc gia 2024 cho học sinh 2k6:
Săn shopee siêu SALE :
- Sổ lò xo Art of Nature Thiên Long màu xinh xỉu
- Biti's ra mẫu mới xinh lắm
- Tsubaki 199k/3 chai
- L'Oreal mua 1 tặng 3
- Soạn Văn 12
- Soạn Văn 12 (bản ngắn nhất)
- Văn mẫu lớp 12
- Giải bài tập Toán 12
- Giải BT Toán 12 nâng cao (250 bài)
- Bài tập trắc nghiệm Giải tích 12 (100 đề)
- Bài tập trắc nghiệm Hình học 12 (100 đề)
- Giải bài tập Vật lý 12
- Giải BT Vật Lí 12 nâng cao (360 bài)
- Chuyên đề: Lý thuyết - Bài tập Vật Lý 12 (có đáp án)
- Bài tập trắc nghiệm Vật Lí 12 (70 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Lí (18 đề)
- Giải bài tập Hóa học 12
- Giải bài tập Hóa học 12 nâng cao
- Bài tập trắc nghiệm Hóa 12 (80 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Hóa (18 đề)
- Giải bài tập Sinh học 12
- Giải bài tập Sinh 12 (ngắn nhất)
- Chuyên đề Sinh học 12
- Đề kiểm tra Sinh 12 (có đáp án)(hay nhất)
- Ôn thi đại học môn Sinh (theo chuyên đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Sinh (18 đề)
- Giải bài tập Địa Lí 12
- Giải bài tập Địa Lí 12 (ngắn nhất)
- Giải Tập bản đồ và bài tập thực hành Địa Lí 12
- Bài tập trắc nghiệm Địa Lí 12 (70 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Địa (20 đề)
- Giải bài tập Tiếng anh 12
- Giải bài tập Tiếng anh 12 thí điểm
- Giải bài tập Lịch sử 12
- Giải tập bản đồ Lịch sử 12
- Bài tập trắc nghiệm Lịch Sử 12
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn Sử (20 đề)
- Giải bài tập Tin học 12
- Giải bài tập GDCD 12
- Giải bài tập GDCD 12 (ngắn nhất)
- Bài tập trắc nghiệm GDCD 12 (37 đề)
- Luyện thi đại học trắc nghiệm môn GDCD (20 đề)
- Giải bài tập Công nghệ 12