Cách nhận biết một số chất khí (hay, chi tiết nhất)

---

---

Bài viết Cách nhận biết một số chất khí với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách nhận biết một số chất khí.

Cách nhận biết một số chất khí

Bài giảng: Bài 41: Nhận biết một số chất khí - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

I. Nguyên tắc chung

    Có thể dựa vào tính chất vật lý hoăc tính chất hóa học đặc trưng của nó như màu, mùi, khả năng tạo kết tủa với các chất khác.

II. Nhận biết một số chất khí

1. Nhận biết khí CO₂

    - Không màu, không mùi nặng hơn không khí, ít tan trong nước, làm đục nước vôi trong

    - Khi thêm Ca(OH)₂ dư/ Ba(OH)₂ dư tạo kết tủa trắng

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

2. Nhận biết khí SO₂

    - Không màu, nặng hơn không khí, có mùi hắc, gây ngạt và độc, làm đục nước vôi trong giống CO₂

    - Làm nhạt màu dung dịch nước brom hoặc dung dịch iot.

SO₂ + Br₂ + 2H₂O → 2HBr + H₂SO₄

SO₂ + I₂ + 2H₂O → 2HI + H₂SO₄

3. Nhận biết khí Clo

    - Màu vàng lục, mùi hắc, độc, ít tan trong nước

    - Nhận biết bằng giấy tẩm KI và hồ tinh bột. Do phản ứng tạo ra I₂ gặp hồ tinh bột tạo màu xanh tím.

Cl₂ + KI → 2KCl + I₂ (làm xanh tinh bột)

4. Nhận biết khí NO₂

    - Màu nâu đỏ, độc, ít tan trong nước. Có thể nhận biết qua màu nâu đỏ khi nồng độ NO₂ đủ lớn.

4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

5. Nhận biết khí H₂S

    - Không màu, mùi trứng thối, độc.

    - Tạo muối sunfua kết tủa có màu với nhiều dung dịch muối

Cu²⁺ + H₂S → CuS + 2H⁺

Pb²⁺ + H₂S → PbS + 2H⁺

6. Nhận biết khí NH₃

    - Không màu, tan nhiều trong nước, mùi khai đặc trưng.

    - Làm xanh quỳ tím ẩm

BẢNG TỔNG HỢP NHẬN BIẾT CHẤT KHÍ

III. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các khí sau: CO₂, SO₂, O₂.

Dẫn các khí qua dung dung dịch Ba(OH)₂ dư, 2 khí tạo kết tủa khi phản ứng với dung dịch là CO₂ và SO₂ còn lại không hiện tượng là O₂.

CO₂ + Ba(OH)₂ ⟶ BaCO₃↓ + H₂O;

SO₂ + Ba(OH)₂ ⟶ BaSO₃↓ + H₂O.

Dẫn 2 khí ở trên qua dung dịch bromine dư, khí nào làm mất màu dung dịch là SO₂.

SO₂ + Br₂ + 2H₂O → 2HBr + H₂SO₄.

Ví dụ 2: Chỉ dùng quỳ tím ẩm hãy nhận biết các khí sau: NH₃, O₂, CO₂, Cl₂.

Trong dung dịch nước:

NH₃ + H₂O ⇌ $N{H}_4^{+}$ + OH⁻ (môi trường base).

CO₂ + H₂O ⇌ $HC{O}_3^{-}$ + H⁺ (môi trường acid).

Cl₂ + H₂O ⇌ HCl + HClO (tính oxi hóa ở HClO).

IV. Bài tập tự luyện

Câu 1: Thổi một mẫu thử chứa duy nhất một khí X (có thể là một trong bốn khí: N₂, NH₃, CH₄, CO) lần lượt qua CuO đốt nóng, CuSO₄ khan và bình đựng nước vôi trong. Sau thí nghiệm thấy CuSO₄ qua màu xanh và bình chứa Ca(OH)₂ không có hiện tượng gì. X là

A. N₂.

B. NH₃.

C. CH₄.

D. CO.

Câu 2: Cách nhận biết khí ammonia là

A. dùng quỳ tím ẩm.

B. dùng dung dịch NaOH.

C. dùng dung dịch HCl loãng.

D. dùng dung dịch NaCl.

Câu 3: Để phân biệt ba bình khí mất nhãn lần lượt chứa các khí N₂, O₂ và O₃, một học sinh đã dùng các thuốc thử (có trật tự) theo bốn cách dưới đây. Cách nào là không đúng?

A. Lá Ag nóng, que đóm còn tàn đỏ.

B. Que đóm còn tàn đỏ, lá Ag nóng.

C. Dung dịch KI/hồ tinh bột, que đóm còn tàn đỏ.

D. Dung dịch KI/hồ tinh bột, lá Ag nóng.

Câu 4: Để phân biệt khí CO₂ và khí SO₂, có thể dùng

A. dung dịch Br₂.

B. dung dịch NaOH.

C. dung dịch KNO₃.

D. dung dịch Ca(OH)₂.

Câu 5: Để phân biệt hai khí SO₂ và H₂S thì nên sử dụng thuốc thử nào dưới đây?

A. Dung dịch KMnO₄.

B. Dung dịch Br₂.

C. Dung dịch CuCl₂.

D. Dung dịch NaOH.

Câu 6: Nhận biết khí SO₂ ta dùng dung dịch nước Br₂ dư hiện tượng xảy ra là

A. Dung dịch Br₂ mất màu.

B. Dung dịch Br₂ chuyển sang màu da cam.

C. Dung dịch Br₂ chuyển sang màu xanh.

D. Không hiện tượng.

Câu 7: Có 5 bình mất nhãn, chứa riêng biệt các khí SO₂, SO₃, N₂, CH₃NH₂ và NH₃. Nếu chỉ dùng quỳ tím ẩm thì có thể nhận ra bình chứa khí

A. SO₂.

B. SO₃.

C. N₂.

D. NH₃.

Câu 8: Chỉ dùng thuốc thử nào sau đây có thể nhận biết được cả 3 khí Cl₂, HCl và O₂?

A. Giấy tẩm dung dịch phenolphthalein.

B. Tàn đóm hồng.

C. Giấy quỳ tím khô.

D. Giấy quỳ tím ẩm.

Câu 9: Dẫn hỗn hợp khí gồm CO₂, O₂, N₂ và H₂ qua dung dịch NaOH. Khí bị hấp thụ là

A. H₂.

B. CO₂.

C. N₂.

D. O₂.

Câu 10: Cho kim loại đồng tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng thu được khí X không màu hóa nâu trong không khí. X là

A. N₂.

B. NO₂.

C. NO.

D. H₂.

Xem thêm các phần Lý thuyết Hóa học lớp 12 ôn thi Tốt nghiệp THPT hay khác:

• Lý thuyết Nhận biết một số cation trong dung dịch
• Lý thuyết Nhận biết một số anion trong dung dịch
• Lý thuyết Nhận biết một số chất khí
• Lý thuyết Chuẩn độ axit - bazo, chuẩn độ oxi hóa - khử
• Dạng 1: Các dạng bài tập về nhận biết, tách chất

---

---

---