Nhóm nguyên tố là gì (chi tiết nhất)

Bài viết Nhóm nguyên tố là gì lớp 7 chi tiết nhất là kiến thức có trong chương trình Khoa học tự nhiên 7 giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm về Nhóm nguyên tố.

Nhóm nguyên tố là gì (chi tiết nhất)

1. Nhóm nguyên tố là gì?

Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được sắp xếp thành một cột.

Bảng tuần hoàn có 18 cột chia thành 8 nhóm A (đánh số từ IA đến VIIIA) và 8 nhóm B (đánh số từ IB đến VIIIB). Mỗi nhóm là một cột, riêng nhóm VIIIB gồm 3 cột.

2. Kiến thức mở rộng

- Các nguyên tố trong cùng một nhóm A có số electron ở lớp ngoài cùng bằng nhau (trừ trường hợp nguyên tố He), do vậy chúng có tính chất gần giống nhau.

- Trong cùng một nhóm, khi đi từ trên xuống dưới, điện tích hạt nhân của nguyên tử các nguyên tố tăng dần.

Ví dụ:

Nhóm IA gồm 7 nguyên tố từ H đến Fr. Các nguyên tố trong nhóm IA là các kim loại điển hình (trừ H).

Nhóm VIIA gồm 6 nguyên tố từ F đến Ts. Các nguyên tố trong nhóm VIIA là các phi kim điển hình (trừ Ts).

- Cách xác định số thứ tự nhóm nguyên tố trong bảng tuần hoàn:

+ Nguyên tử các nguyên tố trong cùng một nhóm có số electron hóa trị bằng nhau và bằng số thứ tự của nhóm (trừ hai cột cuối của nhóm VIIIB).

+ Để xác định nhóm nguyên tố:

Bước 1: Viết cầu hình electron nguyên tử của nguyên tố.

Bước 2: Xác định số electron hóa trị

STT nhóm = số electron hóa trị (trừ II cột cuối nhóm VIIIB)

Bước 3: Xác định khối nguyên tố:

Nếu nguyên tố khối s hoặc khối p → thuộc nhóm A

Nếu nguyên tố khối d hoặc khối f → thuộc nhóm B.

Ví dụ:

 + Na (Z =11): [Ne]3s¹

=> Na thuộc nhóm IA do có 1 electron hóa trị, nguyên tố s.

 + Fe (Z = 26): [Ar]3d⁶4s²

=> Fe thuộc nhóm VIIIB do có 8 electron hóa trị, nguyên tố d.

- Một số nhóm có tên gọi riêng như: nhóm IA: nhóm kim loại kiềm; nhóm IIA: nhóm kim loại kiềm thổ; nhóm VIIA: nhóm halogen; nhóm VIIIA: nhóm khí hiếm.

- Nguyên tố H có nhiều tính chất gần giống với các nguyên tố nhóm VIIA nên còn có thể được xếp ở vị trí đầu nhóm VIIA.

3. Bài tập minh họa

Câu 1: Nhóm nguyên tố là

A. tập hợp các nguyên tố có số khối bằng nhau.

B. tập hợp các nguyên tố có số proton giống nhau.

C. tập hợp các nguyên tố có cấu hình electron giống nhau hoàn toàn.

D. tập hợp các nguyên tố có cấu hình electron lớp ngoài cùng tương tự nhau.

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Câu 2: Trong bảng tuần hoàn, các nhóm A được đánh số từ

A. IA đến VIIIA.

B. IB đến VIIIB.

C. IA đến VIIA.

D. I đến XVIII.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Câu 3: Nguyên tố có cấu hình electron lớp ngoài cùng là 3s¹ thuộc nhóm nào?

A. IIA.

B. IA.

C. IIIA.

D. VIA.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Có 1 electron hóa trị ở lớp ngoài cùng → nhóm IA

Câu 4: Số electron hóa trị của các nguyên tố trong cùng một nhóm A

A. luôn bằng số hiệu nguyên tử.

B. bằng nhau.

C. luôn tăng dần.

D. luôn bằng 8.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Câu 5: Các nguyên tố trong nhóm VIIA (halogen) thường có tính chất

A. là kim loại kiềm thổ.

B. là kim loại điển hình.

C. là phi kim điển hình.

D. là khí hiếm.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Câu 6: Nguyên tố có cấu hình electron: [Ar] 3d⁶ 4s² thuộc nhóm nào?

A. IIA.

B. IIIB.

C. VIIIB.

D. VA.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Giải thích: Có 8 electron hóa trị (6 ở d và 2 ở s) và thuộc khối d → thuộc nhóm VIIIB.

Câu 7: Các nguyên tố nhóm IA có số electron hóa trị là

A. 1.

B. 2.

C. 6.

D. 8.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

Cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tố này đều kết thúc bằng s¹ → có 1 electron hóa trị

Câu 8: Nguyên tố nào sau đây không phải là kim loại kiềm?

A. Na.

B. K.

C. Ca.

D. Li.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

Ca thuộc nhóm IIA – kim loại kiềm thổ

Câu 9: Trong cùng một nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, tính chất nào tăng dần?

A. Độ âm điện

B. Bán kính nguyên tử

C. Năng lượng ion hóa

D. Độ bền hóa học

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Câu 10: Nguyên tố nào dưới đây thuộc nhóm khí hiếm (VIIIA)?

A. Fluorine (F).

B. Neon (Ne).

C. Nitrogen (N).

D. Sodium (Na).

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Xem thêm các bài viết về định nghĩa & khái niệm môn Hóa học hay, chi tiết khác:

• Nguyên tố hóa học là gì?

• Hóa trị là gì?

• Quy tắc hóa trị là gì?

• Công thức hóa học là gì?

• Cấu trúc electron bền vững của khí hiếm là gì?

• Phân tử là gì?

---