Cách xác định tên kim loại, oxit kim loại (hay, chi tiết)

---

---

Bài viết Cách xác định tên kim loại, oxit kim loại với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách xác định tên kim loại, oxit kim loại.

Cách xác định tên kim loại, oxit kim loại (hay, chi tiết)

Bài giảng: Bài tập tổng hợp về sắt và hợp chất của sắt - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Lý thuyết và Phương pháp giải

    Tính trực tiếp khối lượng mol của kim loại. Nếu đề bài không cho hóa trị của kim loại thì ta thiết lập một phương trình thể hiện mối quan hệ giữa hóa trị và M rồi biện luận.

    Lưu ý: Thường sử dụng các phương pháp như: Định luật bảo toàn khối lượng, định luật bảo toàn electron ... để tìm kim loại

Ví dụ minh họa

Bài 1: Ngâm một kim loại có khối lượng 50 gam trong dung dịch HCl, sau một thời gian thu dược 4,368 lit khí H₂ (đktc) và khối lượng kim loại giảm 3,51 gam. Kim loại đã dùng là:

    A. Mg

    B. Al

    C. Cu

    D. Zn

Lời giải:

    Phản ứng:

    Bảng biện luận:

n	1	2	3
M	9	18	27

    Vậy kim loại M là nhôm (Al)

Bài 2: Cho 19,2 gam một kim loại M tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng, dư thu được 4,48 lít khí duy nhất NO (đktc). Kim loại M là kim loại nào sau đây:

    A. Mg         B. Cu         C. Fe         D. Zn

Lời giải:

    Số mol NO là n_NO = 4,48/22,4 = 0,2 mol

    M = 19,2/(0,6/n) = 32n → n = 2; M = 64 → M: Cu

Bài 3: Dẫn luồng khí CO dư qua ống đựng 0,03 mol oxit sắt, khí sau phản ứng cho vào dung dịch Ca(OH)₂ dư thu được 12 g kết tủa. Vậy công thức của oxit sắt là:

    A. Fe₃O₄         B. FeO         C. Fe₂O₃         D. Fe₃O₄ hoặc FeO

Lời giải:

    Ta có: n_CaCO3 = 12/100 = 0,12 mol

    Xét sơ đồ sau:

    Ta có: 0,03y = 0,12 → y = 4

B. Bài tập trắc nghiệm

Bài 1: Khi hòa tan hiđroxit kim loại M(OH)₂ bằng một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄ 20% thu được dung dịch muối trung hòa có nồng độ 27,21%. Kim loại M là:

    A. Fe         B. Zn         C. Cu         D. Mg

Lời giải:

Đáp án: C

    Giả sử đem 1 mol H₂SO₄ phản ứng, ta có:

    m_{dung dich H2SO4} = (1 × 98)/20 × 100 = 490 (gam)

    m_{dung dịch sau phản ứng} = 490 + (M + 34) (gam)

    Theo đề bài ta có: ((M + 96 ))/(490 + (M + 34)) = 0,2721 ⇒ M ≈ 64: đồng

Bài 2: Khử hoàn toàn m gam oxit M_xO_y cần vừa đủ 17,92 lít khí CO (đktc), thu được a gam kim loại M. Hòa tan hết a gam M bằng dung dịch H₂SO₄ đặc nóng (dư), thu được 20,16 (lít) khí SO₂ (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Oxit M_xO_y là:

    A. Cr₂O₃         B. FeO         C. Fe₃O₄         D. CrO

Lời giải:

Đáp án: C

    Ta có: n_CO = 0,8 mol; n_SO2 = 0,9 mol

    Gọi n là hóa trị của kim loại M (1 ≤ n ≤ 3)

    Trong phản ứng giữa M với H₂SO₄ đặc nóng, M là chất khử nhường electron. H₂SO₄ đặc là chất oxi hóa nhận electron:

    Trong phản ứng khử oxit kim loại bởi CO ta luôn có:

    n_{O (trong oxit)} = n_CO = 0,8 mol

    ⇒ Tỉ lệ:

    Dựa vào các đáp án ta thấy n = 2 hoặc n = 3.

        + Nếu n = 2 ⇒ x/y = 9/8 (loại vì không có đáp án phù hợp)

        + Nếu n = 3 ⇒ x/y = 3/4

Bài 3: Ngâm một lá kim loại có khối lượng 50g trong dung dịch HCl. Sau khi thu được 336ml khí H₂ (đktc) thì khối lượng lá kim loại giảm 1,68%. Kim loại đó là kim loại nào?

    A. Zn         B. Fe         C. Al         D. Ni

Lời giải:

Đáp án: B

    Khối lượng kim loại phản ứng là

    Số mol H₂ là n_H2 = 0,336/22,4 = 0,015 (mol)

    M + nHCl → MCl_n + nH₂

    Số mol của M là

Bài 4: Khử 4,8 gam một oxit kim loại trong dãy điện hóa ở nhiệt độ cao, cần 2,016 lít H₂. Kim loại thu được đem hòa tan trong dung dịch HCl, thu được 1,344 lít H₂. Biết các khí đo ở đktc. Vậy oxit cần tìm là:

    A. FeO         B. Fe₂O₃         C. CuO         D. Ag₂O

Lời giải:

Đáp án: B

    Ta có: (Mx + 16y)a = 4,8 → Max + 16ay = 4,8 (1)

    Thay ay = 0,09 và ax = 0,12/n vào (1)

    Ta có: M = 28n → n = 2→ M = 56 : Fe

    Thay n = 2 vào ta có: ax = 0,06

Bài 5: Khử hoàn toàn 0,1 mol oxit sắt bằng khí CO ở nhiệt độ cao, rồi dẫn sản phẩm tạo thành vào dung dịch nước vôi trong dư, thấy tạo thành 30 gam kết tủa. Xác định công thức của oxit sắt.

    A. Fe₂O₃         B. FeO         C. Fe₃O₄         D. Cả A và B

Lời giải:

Đáp án: A

    Phản ứng:

    n_CO2 = n_CO = 0,3 (mol) = n_{O trong oxit}

    Cứ 0,1 mol Fe_xO_y có 0,3 mol nguyên tử O ⇒ y = 3 ⇒ x = 2

    Công thức của oxit là Fe₂O₃

Bài 6: Khi cho cùng một lượng kim loại M tác dụng với dung dịch HCl và H₂SO₄ đặc nóng thì khối lượng SO₂ sinh ra gấp 48 lần H₂ sinh ra. Mặt khác, khối lượng muối clorua bằng 31,75% khối lượng muối sunfat. Vậy M là:

    A. Fe         B. Cu         C. Al         D. Mg

Lời giải:

Đáp án: A

    Ta có: khối lượng SO₂ = m/2 .64 = 32m (g)

    Khối lượng H₂ = n/2 .2 = n (g)

    Theo đề ra: 32m = 48n ⇒ m/n = 3/2

    Vậy M có 2 hóa trị là 2 và 3.

    Mặt khác:

    Vậy M là Fe

Bài 7: Hòa tan hoàn toàn m (g) một oxit sắt bằng H₂SO₄ đặc nóng thu được a mol SO₂ (duy nhất). Mặt khác, sau khi khử hoàn toàn m (g) oxit trên bằng H₂ ở nhiệt độ cao rồi cho toàn bộ lượng sắt tạo thành vào H₂SO₄ đặc nóng dư thì thu được 9a mol SO₂ (duy nhất). Vậy oxit sắt là:

    A. FeO         B. Fe₂O₃         C. Fe₃O₄         D. FeO hoặc Fe₂O₃.

Lời giải:

Đáp án: C

Bài 8: Dùng khí CO dư để khử 1,2g hỗn hợp gồm CuO và oxit sắt. Sau phản ứng thu được 0,88g chất rắn. Nếu hòa tan hỗn hợp chất rắn này trong dung dịch HCl dư thì thu được 0,224 lít H₂(đkct). Công thức của oxit sắt là:

    A. Fe₃O₄         B. FeO         C. Fe₂O₃         D. FeO hoặc Fe₃O₄

Lời giải:

Đáp án: C

    Gọi a, b là số mol CuO và Fe_xO_y, viết sơ đồ phản ứng ta có:

Bài tập tự luyện

Câu 1: Khử a gam một oxide sắt bằng carbon monoxide ở nhiệt độ cao, người ta thu được 0,84 gam sắt và 0,88 gam khí CO₂. Công thức của oxide sắt là

A. FeO.

B. Fe₂O₃.

C. Fe₃O₄.

D. Không xác định được.

Câu 2: Khử hoàn toàn 16 gam bột oxide sắt bằng CO ở nhiệt độ cao. Sau phản ứng khối lượng khí tăng thêm 4,8 gam. Công thức của oxide sắt là công thức nào sau đây?

A. FeO.

B. FeO₂.

C. Fe₂O₃.

D. Fe₃O₄.

Câu 3: Cho m gam một kim loại X tan hoàn toàn trong 175 gam dung dịch H₂SO₄ 30,8% thu được dung dịch Z và khí H₂. Khối lượng dung dịch Z tăng so với dung dịch H₂SO₄ ban đầu là 25 gam. X là

A. Mg.

B. Fe.

C. Ni.

D. Cr.

Câu 4: Cho 1,4 gam kim loại X tác dụng hết với dung dịch HCl thu được dung dịch muối trong đó kim loại có số oxi hóa +2 và 0,61975 lít H₂ (đkc). Kim loại X đề bài cho là

A. Mg.

B. Zn.

C. Fe.

D. Ni.

Câu 5: Hoà tan 6,72 gam kim loại M trong dung dịch H₂SO₄ đặc nóng thì được 0,18 mol SO₂ . Kim loại M là

A. Cu.

B. Fe.

C. Zn.

D. Al.

Bài giảng: Bài tập sắt, hợp chất của sắt tác dụng với chất oxi hóa mạnh - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 12 có trong đề thi Tốt nghiệp THPT khác:

• Dạng 1: Chuỗi phản ứng hóa học của sắt, crom
• Dạng 2: Nhận biết, điều chế sắt và hợp chất của sắt
• Dạng 3: Sắt tác dụng với axit HNO₃ và H₂SO₄ đặc nóng
• Dạng 4: Kim loại tác dụng với axit, muối
• Dạng 6: Phương pháp quy đổi trong hóa học vô cơ
• 150 câu trắc nghiệm Crom, Sắt, Đồng có lời giải (cơ bản – phần 1)

---

---

---