Bài tập base tác dụng với acid lớp 8 (cách giải + bài tập)

Chuyên đề phương pháp giải bài tập base tác dụng với acid lớp 8 chương trình sách mới hay, chi tiết với bài tập tự luyện đa dạng giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập base tác dụng với acid.

Bài tập base tác dụng với acid lớp 8 (cách giải + bài tập)

(199k) Xem Khóa học KHTN 8 KNTTXem Khóa học KHTN 8 CDXem Khóa học KHTN 8 CTST

A. Lý thuyết và phương pháp giải

- Base tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

Base + Acid → Muối + H₂O

Phản ứng của base với acid được gọi là phản ứng trung hòa.

- Với dạng bài tập base tác dụng với acid thường tính toán theo phương trình hoá học (phương trình 1 ẩn, đặt ẩn – lập hệ, chất hết – chất dư), ngoài ra có thể kết hợp với các định luật như định luật bảo toàn khối lượng để giải:

+ BTKL: m_acid + m_base = m_muối + m_nước

+ m_{rắn khan} = m_muối + m_{base dư (nếu có)}.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Tính thể tích của dung dịch H₂SO₄ 0,4 M cần dùng để phản ứng hết với 100 mL dung dịch NaOH 0,2 M.

Hướng dẫn giải

Số mol NaOH là: $n_{NaOH}=0,2\times 0,1=0,02\left(mol\right).$

Phương trình hoá học: 2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

                                        2                  1                                      mol

Từ phương trình hoá học tính được $n_{H_{2}S{O}_4}=\frac{1}{2}.n_{NaOH}=0,01mol.$

⇒ Thể tích dung dịch H₂SO₄ 0,4 M cần dùng là $\frac{0,01}{0,4}=0,025\left(L\right)$ = 25 mL.

Ví dụ 2: Nhỏ từ từ dung dịch NaOH 1M vào 50 mL dung dịch H₂SO₄. Khi H₂SO₄ được trung hoà hoàn toàn thì thấy dùng hết 40 mL dung dịch NaOH.

a) Tính nồng độ dung dịch H₂SO₄ ban đầu.

b) Nêu cách để nhận biết thời điểm H₂SO₄ được trung hoà hoàn toàn.

Hướng dẫn giải

a) Phương trình hoá học của phản ứng:

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O.

Số mol NaOH đã phản ứng là: n_NaOH = 0,04.1 = 0,04 (mol).

Xét phản ứng: 2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

Số mol:                  0,04   →      0,02             mol

Vậy nồng độ dung dịch H₂SO₄ ban đầu là:

$C_{M\left(H_{2}S{O}_4\right)}=\frac{n_{H_{2}S{O}_4}}{V_{H_{2}S{O}_4}}=\frac{0,02}{0,05}=0,4\left(M\right).$

b) Nhỏ 1 - 2 giọt phenolphthalein vào dung dịch H₂SO₄. Nhỏ từ từ từng giọt dung dịch NaOH vào, vừa nhỏ vừa lắc. Đến khi thấy dung dịch xuất hiện màu hồng, lắc không thấy mất màu thì đó là thời điểm H₂SO₄ được trung hoà hoàn toàn.

C. Bài tập vận dụng

Câu 1: Cho dung dịch chứa 1gam HBr vào dung dịch chứa 1gam NaOH. Nhúng giấy quì tím vào dung dịch thu được thì giấy quì tím chuyển sang màu gì?

A. Màu đỏ.

B. Màu xanh.

C. Không màu.

D. Màu tím.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

$n_{HBr}=\frac{1}{81}mol;$ $n_{NaOH}=\frac{1}{40}mol.$

Phương trình hóa học:

HBr + NaOH → NaBr + H₂O

Theo PTHH có NaOH dư, vậy dung dịch sau phản ứng làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.

Câu 2: Trung hoà hoàn toàn 200mL dung dịch KOH 0,5M bằng 200g dung dịch HCl a%. Nồng độ phần trăm của dung dịch HCl đã dùng (a%) là

A. 1,825%.

B. 3,650%.

C. 18,25%.

D. 36,50%.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Ta có: n_KOH = 0,2.0,5 = 0,1 mol

Phương trình hóa học:

KOH + HCl → KCl + H₂O

0,1 → 0,1              mol

⇒ m_HCl = 0,1.36,5 = 3,65 gam ⇒C%_HCl = $\frac{3,65}{200}.100\%=1,825\%.$

Câu 3: Để hòa tan hoàn toàn một base X thì cần vừa đủ 200 mL dung dịch HCl 0,3M. Cô cạn dung dịch thì được 2,76 gam muối chloride. Công thức hóa học của X là

A. Zn(OH)₂.

B. Fe(OH)₃.

C. Cu(OH)₂.

D. Al(OH)₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

n_HCl  = 0,2.0,3 = 0,06 mol.

Đặt công thức hóa học của base là: R(OH)_a

Phương trình hóa học:

R(OH)_a + aHCl → RCl_a + aH₂O

                    0,06 …$\frac{0,06}{a}$          mol

$\Rightarrow m_{RC{l}_a}=\frac{0,06}{a}.(R+35,5a)$$=2,67\iff R=9a$

Vậy a = 3; R = 27 thỏa mãn. X là Al(OH)₃.

Câu 4: Trung hòa 250 gam dung dịch sulfuric acid 12,25% bằng một lượng dung dịch NaOH vừa đủ. Khối lượng NaOH có trong dung dịch cần dùng là

A. 17,5 gam.

B. 20 gam.

C. 12,5 gam.

D. 25 gam.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Khối lượng H₂SO₄ có trong dung dịch là:

$m_{H_{2}S{O}_4}=\frac{250.12,25\%}{100\%}=30,625g$$\Rightarrow n_{H_{2}S{O}_4}=\frac{30,625}{98}=0,3125mol.$

Phương trình hóa học:

H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

0,3125 → 0,625               mol

$\Rightarrow m_{NaOH}=0,625.40=25gam.$

Câu 5: Trung hòa 200 mL dung dịch NaOH 1M bằng dung dịch H₂SO₄ 10%. Khối lượng dung dịch H₂SO₄ cần dùng là

A. 98g.

B. 89g.

C. 9,8g.

D. 8,9g.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

n_NaOH = 0,2.1 = 0,2 mol

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

0,2     →      0,1               mol

$\to m_{dd{H}_{2}S{O}_4}=\frac{m_{ct}.100\%}{C\%}$$=\frac{0,\mathrm{1.98.100}\%}{10\%}=98gam.$

Câu 6: Nếu rót 200 mL dung dịch NaOH 1M vào ống nghiệm đựng 100 mL dung dịch H₂SO₄ 1M thì dung dịch tạo thành sau phản ứng sẽ

A. làm quỳ tím chuyển đỏ.

B. làm quỳ tím chuyển xanh.

C. làm dung dịch phenolphthalein không màu chuyển đỏ.

D. không làm thay đổi màu quỳ tím.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

n_NaOH = 0,2.1 = 0,2 mol; $n_{H_{2}S{O}_4}$= 0,1.1 = 0,1 mol

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

0,2……….. 0,1                mol

Theo PTHH, sau phản ứng NaOH và H₂SO₄ đều hết, dung dịch thu được Na₂SO₄ không làm đổi màu quỳ tím.

Câu 7: Cần dùng bao nhiêu mL dung dịch KOH 1,5M để trung hoà 300mL dung dịch A chứa H₂SO₄ 0,75M và HCl 1,5M?

A. 60mL.

B. 600 mL.

C. 0,06 mL.

D. 0,6 mL.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

$n_{H_{2}S{O}_4}=0,3.0,75=0,225mol;$ n_HCl = 0,3.1,5 = 0,45 mol

Phương trình hóa học:

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄ + 2H₂O

0,45 ← 0,225        mol

KOH + HCl → KCl + H₂O

0,45 ← 0,45          mol

$\Rightarrow n_{KOH}=0,9mol$$\Rightarrow V_{KOH}=\frac{0,9}{1,5}=0,6L=600mL.$

Câu 8: Để hòa tan hoàn toàn một base thì cần vừa đủ 100 mL dung dịch HCl 0,3M. Cô cạn dung dịch thì được 1,425 gam muối chloride. Công thức hóa học của base là

A. Mg(OH)₂.

B. Fe(OH)₃.

C. Cu(OH)₂.

D. Al(OH)₃.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

n_HCl  = 0,1.0,3 = 0,03 mol.

Đặt công thức hóa học của base là: R(OH)_a

Phương trình hóa học:

R(OH)_a + aHCl → RCl_a + aH₂O

                    0,03 …$\frac{0,03}{a}$          mol

$\Rightarrow m_{RC{l}_a}=\frac{0,03}{a}.(R+35,5a)$$=1,425\iff R=12a$

Vậy a = 2; R = 24 thỏa mãn. X là Mg(OH)₂.

Câu 9: Cho 200mL dung dịch KOH 1M tác dụng với 300mL dung dịch H₂SO₄ 1M, sau phản ứng cho thêm một lượng Fe dư vào sản phẩm thấy thoát ra một thể tích khí H₂ (đkc) là

A. 2,479 lít.

B. 4,958 lít.

C. 3,719 lít.

D. 6,875 lít.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Ta có: n_KOH = 0,2.1 = 0,2  mol; $n_{H_{2}S{O}_4}$ = 0,3 .1 = 0,3 mol

Phương trình hóa học:

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄ + 2H₂O

0,2               0,3                                   mol

Có $\frac{n_{KOH}}{2}<\frac{n_{H_{2}S{O}_4}}{1}$ nên H₂SO₄ dư

$n_{H_{2}S{O}_4}$ _pư = $\frac{1}{2}.n_{KOH}$ = 0,1 mol → $n_{H_{2}S{O}_4}$ _dư = 0,3 – 0,1 = 0,2 mol

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

0,2 →                    0,2               mol

→ V_khí = 0,2.24,79 = 4,958 lít.

Câu 10: Cho 0,15 mol Na₂O tác dụng với nước thu được 200 mL dung dịch NaOH. Phải dùng bao nhiêu lít dung dịch H₂SO₄ 0,9M để trung hòa hết 150mL NaOH ở trên?

A. 120 mL.

B. 125 mL.

C. 150 mL.

D. 175 mL.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Na₂O + H₂O → 2NaOH

0,15             → 0,3          mol

Trong 200 mL dung dịch NaOH có 0,3 mol NaOH

Trong 150 mL dung dịch NaOH có a mol NaOH

$\Rightarrow a=\frac{150.0,3}{200}=0,225mol$

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

0,225 → 0,1125              mol

$V_{H_{2}S{O}_4}=\frac{0,1125}{0,9}=0,125L=125mL.$

(199k) Xem Khóa học KHTN 8 KNTTXem Khóa học KHTN 8 CDXem Khóa học KHTN 8 CTST

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 8 hay, chi tiết khác:

• Bài tập kim loại tác dụng với acid
• Bài tập oxide base tác dụng với acid
• Bài tập oxide acid tác dụng với base
• Bài tập kim loại tác dụng với dung dịch muối
• Bài tập về phản ứng trao đổi
• Bài tập tính độ dinh dưỡng của phân bón

---