Bài tập về phản ứng của ethylic alcohol với natri lớp 9 (cách giải + bài tập)

Chuyên đề phương pháp giải bài tập về phản ứng của ethylic alcohol với natri lớp 9 chương trình sách mới hay, chi tiết với bài tập tự luyện đa dạng giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập về phản ứng của ethylic alcohol với natri.

Bài tập về phản ứng của ethylic alcohol với natri lớp 9 (cách giải + bài tập)

A. Lý thuyết và phương pháp giải

- Các kim loại mạnh như Na, K thay thế được nguyên tử hydrogen trong nhóm –OH của ethylic alcohol, sản phẩm phản ứng có khí hydrogen được tạo thành.

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Phương pháp giải:

- Bước 1: Tính số mol các chất đã cho.

- Bước 2: Viết phương trình hóa học, cân bằng phương trình phản ứng.

- Bước 3: Xác định chất dư, chất hết (nếu có), tính toán theo chất hết.

Các công thức liên quan:

- Khối lượng riêng: D = $\frac{m}{V}$

- Độ cồn = $\frac{V_c}{V_c+V_{H_{2}O}}.100$

B. Ví dụ minh hoạ

Ví dụ 1. Một học sinh tiến hành thí nghiệm như sau: Lấy một mẩu nhỏ Na vào cốc chứa ethylic alcohol dư, thấy mẩu tan dần và có sủi bọt khí. Sau khi kết thúc phản ứng thấy có kết tủa trắng xuất hiện, thêm một it nước vào dung dịch sau phản ứng thấy kết tủa tan. Nhỏ vài giọt phenolphtalein vào dung dịch thu được, thấy dung dich chuyển thành màu hồng. Giải thích các hiện tượng trên và viết phương trình hoá học của phản úng xảy ra.

Hướng dẫn giải

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Kết tủa trắng là C₂H₅ONa, khi thêm nước vào kết tủa tan do xảy ra phản ứng:

C₂H₅ONa + H₂O→ C₂H₅OH + NaOH

Do có NaOH tạo thành làm phenolphtalein chuyển màu hồng.

Ví dụ 2. Cho 50 mL ethylic alcohol nguyên chất tác dụng với kim loại Na dư thu được bao nhiêu L khí hydrogen ở điều kiện chuẩn. Biết rằng khối lượng riêng của ethylic alcohol là 0,789 g/mL

Hướng dẫn giải

$D=\frac{m}{V}\Rightarrow m=D.V=0,789.50=39,45\text{ (g)}\Rightarrow {\text{n}}_{{\text{C}}_{\text{2}}{\text{H}}_{\text{5}}\text{OH}}\text{=}\frac{39,45}{46}=0,8576\text{ (mol)}$

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Từ PTHH: $n_{H_2}=\frac{1}{2}{n}_{C_2{H}_{5}OH}=0,4288\text{ (mol).}$

C. Bài tập tự luyện

Câu 1. Cho một mẩu nhỏ natri vào ống nghiệm đựng ethylic alcohol. Hiện tượng quan sát được là:

A. Có bọt khí màu nâu thoát ra.

B. Mẩu natri tan dần và không có bọt khí thoát ra.

C. Mẩu natri không tan và lắng xuống dưới đáy ống nghiệm.

D. Mẩu natri tan dần và có bọt khí không màu thoát ra.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Hiện tượng quan sát được khi cho một mẩu nhỏ natri vào ống nghiệm đựng ethylic alcohol là: Mẩu natri tan dần và có bọt khí không màu thoát ra.

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Câu 2. Một học sinh sau khi tiến hành thí nghiệm thì vẫn còn dư mẩu natri. Để tiêu huỷ mẩu natri dư này một cách an toàn, học sinh đó nên cho mẩu natri vào

A. nước.

B. cồn 96°.

C. thùng rác.

D. dầu hoả.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Để tiêu huỷ mẩu natri dư này một cách an toàn, học sinh đó nên cho mẩu natri vào cồn 96°. Vì trong cồn 96° có 96 mL ethylic alcohol và 4 mL nước, natri phản ứng êm dịu với cồn 96° 

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

2H₂O + 2Na → 2NaOH + H₂

Câu 3. Ethylic alcohol tác dụng được với Na còn ethane không tác dụng được với Na vì

A. khối lượng phân tử của ethylic alcohol lớn hơn khối lượng phân tử của ethane.

B. trong phân tử ethylic alcohol có nguyên tử oxygen còn trong phân ethane không có nguyên tử oxygen.

C. ethylic alcohol là chất lỏng còn ethane là chất khí.

D. trong phân tử ethylic alcohol có nhóm -OH còn trong phân tử ethane không có nhóm −OH.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Ethylic alcohol tác dụng được với Na còn ethane không tác dụng được với Na vì trong phân tử ethylic alcohol có nhóm −OH còn trong phân tử ethane không có nhóm −OH.

Câu 4. Có thể bảo quản Na bằng cách ngâm vào chất lỏng nào sau đây:

A. dầu hoả.

B. nước cất.

C. cồn 70°.

D. cồn 96°.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Có thể bảo quản Na bằng cách ngâm vào dầu hoả vì nước, cồn đều có phản ứng với Na.

- Phương trình hoá học xảy ra khi cho Na vào nước cất:

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

- Phương trình hoá học xảy ra khi cho Na vào cồn 70°, cồn 96°:

2CH₃−CH₂−OH + 2Na → 2CH₃−CH₂−ONa + H₂

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

(do trong dung dịch cồn vẫn có nước)

Câu 5. Ethylic alcohol tác dụng được với Na là do

A. trong phân tử có nguyên tử oxygen.

B. trong phân tử có nguyên tử carbon, hydrogen và oxygen.

C. trong phân tử có nhóm −OH.

D. trong phân tử có nguyên tử hydrogen và oxygen.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Ethylic alcohol tác dụng được với Na là do trong phân tử có nhóm −OH.

Câu 6. Cho 0,23 gam kim loại Na tác dụng với ethylic alcohol dư thu được V (L) khí hydrogen ở điều kiện chuẩn. Giá trị của V là

A. 0,01.

B. 0,7437

C. 0,2479.

D. 0,12395.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Từ PTHH: $n_{H_2}=\frac{1}{2}{n}_{Na}=0,005\text{ (mol).}$

$V_{H_2}=0,005.24,79=0,12395\text{ (L).}$

Câu 7. Cho 10 mL dung dịch ethylic alcohol tác dụng với Na dư thu được 2,838455 lít (ở đkc). Tính độ rượu biết khối lượng riêng của rượu và khối lượng riêng của nước lần lượt là 0,8 g/mL và 1 g/mL.

A. 60,5^o.

B. 70^o.

C. 85,58^o.

D. 82,32^o.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

$n_{H_2}=\frac{2,838455}{24,79}=0,1145\text{ (mol)}$

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

2H₂O + 2Na → 2NaOH+ H₂

Gọi độ rượu là x ⟹ Trong 10 mL có 0,1x mL C₂H₅OH và (10 – 0,1x) mL H₂O

$\Rightarrow m_{C_2{H}_{5}OH}=0,08x\text{ (g) và }{m}_{H_{2}O}=10-0,1x\text{ (g)}$

$2n_{H_2}=n_{C_2{H}_{5}OH}+n_{H_{2}O}=\frac{0,08x}{46}+\frac{10-0,1x}{18}=0,229$

$\Rightarrow x\approx 85,58$

Vậy độ rượu là 85,58^o.

Câu 8. Khối lượng C₂H₅OH cần lấy để tác dụng hết với 0,2 gam kim loại Na là

A. 0,4 g.

B. 4 g.

C. 0,23 g.

D. 20 g.  

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

$n_{Na}=\frac{\mathrm{0,2}}{23}\text{ (mol)}$

Phương trình phản ứng: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

Theo phương trình phản ứng ta có: $n_{C_2{H}_{5}OH}=\frac{0,2}{23}\text{ (mol)}$

Khối lượng C₂H₅OH cần dùng là: $\frac{0,2}{23}.46=0,4\left(g\right)$

Câu 9. Cho 9,2 gam C₂H₅OH tác dụng với lượng dư Na sau phàn ứng hoàn toàn thu được a mol khí H₂. Giá trị của a là

A. 0,4.

B. 0,3.

C. 0,2.

D. 0,1.  

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

${\text{n}}_{{\text{C}}_{\text{2}}{\text{H}}_{\text{5}}\text{OH}}\text{=}\frac{9,2}{46}=0,2\text{ (mol)}$

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

               0,2                                               0,1  (mol)

$\Rightarrow a=0,1$.

Câu 10. Cho Na dư vào dung dich ethylic alcohol thì khối lượng H₂ thoát ra bằng 3% khối lượng của dung dịch C₂H₅OH đã dùng. Nồng độ % của dung dịch alcohol là

A. 70.

B. 64,57.

C. 74,57.

D. 60.  

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Giả sử số mol của C₂H₅OH nguyên chất và H₂O trong rượu lần lượt là x, y

PTHH: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

              x                                                   0,5x  (mol)

2H₂O + 2Na → 2NaOH + H₂

   y                                    0,5y (mol)

$m_{H_2}$ _{thoát ra} = x + y (gam)

$m_{dd{C}_2{H}_{5}OH}$= 46x + 18y (gam)

Ta có: x + y = 0,03.(46x + 18y) → 0,38x = 0,46y → 19x = 23y

Giả sử số mol của C₂H₅OH, H₂O lần lượt là 23 mol và 19 mol.

$C{\%}_{C_2{H}_{5}OH}=\frac{23.46}{23.46+19.18}\approx 74,57\%$

Xem thêm các dạng bài tập Khoa học tự nhiên 9 phần Hóa học hay, chi tiết khác:

• Bài tập về phản ứng cháy của ethylic alcohol
• Bài tập điều chế ethylic alcohol
• Bài tập về độ cồn
• Bài tập về tính acid của acetic acid
• Bài tập về phản ứng ester hóa
• Bài tập về phản ứng cháy của acetic acid

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---