Công thức Lewis của F₂O

Bài viết hướng dẫn cách viết Công thức Lewis của F₂O theo chương trình sách mới Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân trời sáng tạo giúp học sinh dễ dàng nắm vững cách viết Công thức Lewis của F₂O.

Công thức Lewis của F₂O

Công thức electron, công thức Lewis, công thức cấu tạo của F₂O đầy đủ nhất theo chương trình mới sẽ được thể hiện trong bài viết dưới đây.

1. Công thức electron của F₂O

- Sự tạo thành phân tử F₂O:

Nguyên tử F có 7 electron hóa trị, cần thêm 1 electron để đạt octet.

Nguyên tử O có 6 electron hóa trị, cần thêm 2 electron để đạt octet.

Trong phân tử F₂O, nguyên tử O góp chung với mỗi nguyên tử F một electron để tạo thành một cặp electron dùng chung.

- Vậy công thức electron của F₂O là:

- Nhận xét:

+ Phân tử F₂O có 2 cặp electron chung trong đó nguyên tử O dùng chung 1 cặp electron với mỗi nguyên tử F.

+ Mỗi nguyên tử F có 3 cặp electron tự do, nguyên tử O có 2 cặp electron tự do.

2. Công thức Lewis của F₂O

a) Cách 1: Viết công thức Lewis dựa vào công thức electron

Từ công thức electron, thay 1 cặp electron dùng chung bằng 1 gạch nối “–” giữa hai nguyên tử ta được công thức Lewis

Từ công thức Lewis của F₂O, thay mỗi cặp electron bằng một gạch nối. Ta được công thức Lewis của F₂O là:

b) Cách 2: Viết công thức Lewis dựa theo các bước sau:

Bước 1: Tính tổng số electron hóa trị trong phân tử

O có 6 electron hóa trị, F có 7 electron hóa trị. Trong phân tử F₂O có 1 nguyên tử O và 2 nguyên tử F.

Vậy tổng số electron hóa trị = 6.1 + 7.2 = 20 electron

Bước 2. Xác định nguyên tử trung tâm và vẽ sơ đồ khung biểu diễn liên kết giữa nguyên tử trung tâm với các nguyên tử xung quanh qua các liên kết đơn.

Vẽ một gạch (một liên kết) từ nguyên tử trung tâm tới mỗi nguyên tử xung quanh.

Trong phân tử F₂O, O cần nhiều electron nhất để đạt octet (O cần 2 electron để đạt octet, F cần 1 electron để đạt octet). Vì vậy O là nguyên tử trung tâm, còn các nguyên tử F được xếp xung quanh:

Bước 3. Tính số electron hóa trị chưa tham gia liên kết bằng cách lấy tổng số electron trừ số electron tham gia tạo liên kết.

Số electron hóa trị chưa tham gia liên kết trong sơ đồ là:

20 – 2.2 = 16 electron.

Hoàn thiện octet cho các nguyên tử có độ âm điện lớn hơn (trừ hydrogen) trong sơ đồ.

Từ công thức (1), xung quanh mỗi nguyên tử F mới có 2 electron nên cần phải bổ sung 6 electron vào mỗi nguyên tử này. Ta được công thức (2):

Nếu electron hóa trị còn dư, đặt số electron hóa trị dư trên nguyên tử trung tâm. Kiểm tra nguyên tử trung tâm đã đạt quy tắc octet chưa.

Nếu số electron hóa trị không còn dư mà nguyên tử trung tâm chưa đạt quy tắc octet, chuyển sang Bước 4.

Số electron hóa trị còn lại: 16 – 6.2 = 4 electron.

Nguyên tử trung tâm O có 4 electron hóa trị, chưa đạt octet.

Đặt 4 electron hóa trị còn lại lên nguyên tử trung tâm.

Ta được công thức Lewis của F₂O là:

- Nhận xét:

+ Hiệu độ âm điện giữa hai nguyên tử O và F = |3,44 – 3,98| = 0,54 ⇒ liên kết O – F trong phân tử F₂O thuộc loại liên kết cộng hóa trị phân cực. Liên kết phân cực về phía nguyên tử F.

3. Công thức cấu tạo của F₂O

Từ công thức Lewis, ta loại bỏ đi các electron tự do (electron không tham gia liên kết) thu được công thức cấu tạo.

- Công thức cấu tạo của F₂Olà:

- Nhận xét:

+ Phân tử F₂O có hai liên kết đơn O – F.

+ Phân tử F₂O có cấu tạo góc

4. Ví dụ minh họa

Câu 1. Số cặp electron dùng chung trong phân tử F₂O là

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Công thức electron của phân tử F₂O được viết như sau:

Vậy phân tử F₂O có 2 cặp electron chung trong đó nguyên tử O dùng chung 1 cặp electron với mỗi nguyên tử F.

Câu 2. Liên kết O – F trong phân tử F₂O là liên kết?

A. Ion

B. Cộng hóa trị phân cực

C. Cộng hóa trị không phân cực

D. Cho – nhận.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Hiệu độ âm điện (O – F) = |3,44 – 3,98| = 0,54 ⇒ liên kết O – F trong phân tử F₂Othuộc loại liên kết cộng hóa trị phân cực. Liên kết phân cực về phía nguyên tử F.

Xem thêm cách viết công thức Lewis của một số chất hay, chi tiết khác:

• Công thức Lewis của C₂H₆

• Công thức Lewis của CHCl₃

• Công thức Lewis của PCl₃

• Công thức Lewis của NCl₃

• Công thức Lewis của CCl₄

---