Phản ứng tạo phức của NH₃

---

---

Chuyên đề Nitơ - Photpho

Phản ứng tạo phức của NH₃

I. Phương pháp giải

- Nắm chắc kiến thức về phản ứng khử - tạo phức của NH₃:

- amonia có tính khử: phản ứng được với oxi, clo và khử một số oxit kim loại (Nitơ có số oxi hóa từ -3 đến 0, +2 ).

Ví dụ : 2NH₃ + 3CuO → 3Cu + N₂ +3H₂O

- Dung dịch amonia có khả năng hòa tan hiđroxit hay muối ít tan của một số kim loại (Ag, Cu, Zn), tạo thành các dung dịch phức chất :

Với Cu(OH)₂: Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂

II. Ví dụ

Bài 1: Cho lượng khí NH₃ đi từ từ qua ống sứ chứa 3,2g CuO nung nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn ; thu được rắn A và 1 hỗn hợp khí B. Chất rắn A phản ứng vừa đủ với 20 ml HCl 1M.

a. Viết ptpư.

b. Tính thể tích khí N₂ (đkc) tạo thành sau phản ứng.

Trả lời

a. 2NH₃ + 3CuO → 3Cu + N₂↑ + 3H₂O

Chất rắn A: Cu và CuO dư

CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

b. n_CuO = n_HCl/2 = 0,02/2 = 0,01 mol

số mol CuO tham gia phản ứng khử là: 3,2/80 – 0,01 = 0,03 mol

→ V_N2 = 0,01. 22,4 = 2,24 lít

Bài 2: Thổi từ từ NH₃ đến dư vào 400 gam dung dịch CuCl₂ 6,75%

a. Khi lượng kết tủa thu được cực đại thì thể tích NH₃ (đktc) đã dùng là bao nhiêu?

b. Khi kết tủa tan hết thì thể tích NH₃ (đktc) đã dùng là bao nhiêu?

Trả lời

n_CuCl2 = 400.6,75/100.135 = 0,2 mol

Phương trình phản ứng: CuCl₂ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓ + 2NH₄Cl (1)

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂ (2)

a. Khi lượng kết tủa cực đại thì chỉ xảy ra phản ứng (1)

=> n_NH3 = 0,2.2 = 0,4 mol => V_NH3 = 0,4. 22,4 = 8,96 lít

b. Khi kết tủa tan hết xảy ra cả phản ứng (1) và phản ứng (2)

n_NH3 = 0,2.2 + 0,2.4 = 1,2 mol => V_NH3 = 1,2. 22,4 = 26,88 lít

III. Bài tập tự luyện

Câu 1: Dẫn từ từ 2,479 lít khí NH₃ qua ống sứ chứa CuO dư nung nóng. Sau phản ứng hòa tan chất rắn trong ống sứ vào dung dịch HNO₃ loãng, dư thu được 1,4874 lít NO (các khí đo ở đkc). Lượng NH₃ đã tham gia phản ứng khử CuO là

A. 30,0%.                     

B. 60,0%.                     

C. 40,0%.                     

D. 100%.

Câu 2: Dung dịch NH₃ dư có thể hòa tan hoàn toàn hỗn hợp các chất

A. Pb(OH)₂; Zn(OH)₂; Al₂O₃; SnO; Ag₂O.   

B. Cu(OH)₂; Zn(OH)₂; ZnO; Ag₂O; AgCl.

C. Zn(OH)₂; Al₂O₃; ZnO; Ag₂O; Al(OH)₃.   

D. Cu(OH)₂; Zn(OH)₂; ZnO; Ag₂O; Al(OH)₃.

Câu 3: Nhỏ từ từ dung dịch NH₃ cho đến dư vào dung dịch CuSO₄. Hiện tượng quan sát được là

A. Lúc đầu có kết tủa xanh nhạt, sau kết tủa tan tạo thành dung dịch màu xanh đậm.

B. có kết tủa màu xanh nhạt xuất hiện.

C. dung dịch màu xanh nhạt chuyển sang màu xanh đậm.

D. Có kết tủa màu xanh lam xuất hiện và có khí không màu hóa nâu trong trong khí thoát ra.

Câu 4: Cho 100 ml dung dịch X chứa Al(NO₃)₃ 0,2 M; Cu(NO₃)₂ 0,1 M và AgNO₃ 0,2 M tác dụng với dung dịch NH₃ dư thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 4,06.

B. 1,56.

C. 5,04.

D. 2,54

Câu 5: Cho lượng khí NH₃ đi từ từ qua ống sứ chứa 32 gam CuO nung nóng, thu được chất rắn A và 2,479 lít khí N₂ (đkc). Chất rắn A phản ứng vừa đủ với V ml dung dịch HCl 1 M. Giá trị của V là

A. 180.

B. 200.

C. 100.

D. 150.

Câu 6: Dẫn V lít khí NH₃ đi qua ống sứ đựng lượng dư bột CuO (m gam) nung nóng thu được (m − 4,8) gam chất rắn X và V’ lít khí Y (đkc). Giá trị của V’ là

A. 4,958.

B. 2,479.

C. 1,2395.

D. 3,7185.

Câu 7: Sục khí NH₃ dư vào 200 ml dung dịch hỗn hợp chứa AlCl₃ 1 M và CuCl₂ 0,5 M sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được kết tủa, lọc kết tủa đem nung nóng đến khối lượng không đổi thì thu được chất rắn có khối lượng là

A. 10,2 (g).

B. 20,4 (g).

C. 18,2 (g).

D. 28,4 (g).

Câu 8: Dẫn khí NH₃ dư vào 500 ml dung dịch AlCl₃ 0,3 M; CuCl₂ 0,2 M; FeCl₂ 0,3 M. Sau phản ứng thu được kết tủa A. Lọc lấy kết tủa A đem nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là

A. 27,65.

B. 19,65.

C. 18,45.

D. 21,25.

Câu 9: Cho dung dịch NH₃ đến dư vào 40 ml dung dịch Al₂(SO₄)₃. Để hòa tan hết kết tủa thu được sau phản ứng cần tối thiểu 20 ml dung dịch NaOH 2 M. Nồng độ mol của dung dịch Al₂(SO₄)₃ ban đầu là

A. 0,6 M.

B. 0,5 M.

C. 0,4 M.

D. 0,3 M

Câu 10: Cho 200 gam dung dịch FeCl₃ 16,25% vào dung dịch NH₃ 8,5% (vừa đủ) thu được dung dịch X và m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 32,1.

B. 21,4.

C. 18.

D. 10,7.

Xem thêm Chuyên đề Hóa học 11 hay khác:

• Nitơ
• amonia và muối amoni
• Axit nitoric và muối nitrate
• Phosphoric acid và muối photphonat
• Phân bón hóa học
• Hiệu suất trong tổng hợp NH₃
• Bài tập trắc nghiệm Hiệu suất trong tổng hợp NH₃
• Phản ứng tạo phức của NH₃
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng tạo phức của NH₃
• Phản ứng muối amoni
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng muối amoni
• Kim loại tác dụng với HNO₃
• Bài tập trắc nghiệm Kim loại tác dụng với HNO₃
• Oxit kim loại tác dụng với HNO₃
• Bài tập trắc nghiệm Oxit kim loại tác dụng với HNO₃
• Phản ứng NO₃^- trong môi trường bazơ
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng NO₃^- trong môi trường bazơ
• Nhiệt phân muối NO₃^-
• Bài tập trắc nghiệm Nhiệt phân muối NO₃^-
• Photpho và hợp chất của photpho
• Bài tập trắc nghiệm Photpho và hợp chất của photpho
• Nhận biết một số chất tiêu biểu của nhóm nitơ
• Bài tập trắc nghiệm Nhận biết một số chất tiêu biểu của nhóm nitơ

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 11 hay khác:

• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Cánh diều
• Giải lớp 11 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 11 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 11 Cánh diều (các môn học)

---

---

---