Giáo án Địa Lí 10 Bài 9: Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

Giáo án Địa Lí 10 Bài 9: Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

Xem thử Giáo án Địa 10 KNTT Xem thử Giáo án Địa 10 CD

Chỉ từ 300k mua trọn bộ Giáo án Địa 10 cả năm (mỗi bộ sách) bản word chuẩn kiến thức, trình bày đẹp mắt:

I. Mục tiêu bài học

1. Về kiến thức

- Trình bày được khái niệm và nguyên nhân ngoại lực. Biết được tác động của ngoại lực đến sự hình thành địa hình bề mặt Trái Đất.

- Trình bày được khái niệm về quá trình phong hóa. Phân biệt được phong hóa lí học, phong hóa hóa học, phong hóa hóa sinh học.

- Biết một số thiên tai do tác động của ngoại lực gây ra: lũ lụt, lũ quét, ….

2. Về kĩ năng

- Nhận xét tác động của các quá trình phong hóa đến địa hình bề mặt Trái Đất qua tranh ảnh, hình vẽ, băng hình.

3. Về thái độ

Có thái độ đúng đắn trong việc sử dụng và bảo vệ môi trường.

4. Năng lực hình thành

- Năng lực chung: Tự học, giao tiếp, giải quyết vấn đề, hợp tác,

- Năng lực chuyên biệt: Sử dụng bản đồ, hình ảnh, mô hình, video...

II. Chuẩn bị của Giáo viên & Học sinh

1. Chuẩn bị của Giáo viên

- Bản đồ tự nhiên châu Phi

- Tranh ảnh, hình vẽ thể hiện tác động của các quá trình ngoại lực.

2. Chuẩn bị của học sinh

SGK, vở ghi, hình ảnh, tìm hiểu nội dung liên quan đến bài học

III. Hoạt động dạy và học

1. Ổn định tổ chức lớp

A. Đặt vấn đề: A. Hoạt động khởi động: (5 phút)

1. Mục tiêu:

- Huy động kiến thức cũ và sự hiểu biết của bản thân về các quá trình bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ.

- Quan sát hình ảnh để tạo hứng thú trong việc tiếp thu kiến thức bài mới.

- Tìm ra các nội dung hấp dẫn liên quan đến bài học để đặt vấn đề.

2. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học. Phát vấn, hình ảnh.

3. Phương tiện. Hình ảnh các dạng địa hình do quá trình bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ tạo ra.

4. Dự kiến thời gian: 5 phút

5. Tiến trình hoạt động.

a) GV treo một số hình ảnh các dạng địa hình (các rãnh nông, đồng bằng, bãi biển,…. ) của nước ta và yêu câu HS: Hãy quan sát các hình ảnh trên và cho biết đó là những dạng địa hình nào?

b) HS thực hiện và ghi ra giấy nháp.

c) GV gọi 01 HS báo cáo, các HS khác trao đổi và bổ sung thêm.

B. Hình thành kiến thức

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm, nguyên nhân sinh ra Ngoại lực - 5 phút

1. Mục tiêu: HS biết được khái niệm và nguyên nhân sinh ra ngoại lực là do nguồn năng lượng bức xạ Mặt Trời

2. Phương pháp/kĩ thuật: phát vấn, đàm thoại, khai thác hình ảnh.

3. Phương tiện: Hình ảnh

4. Tiến trình hoạt động

Hoạt động của GV và HS

Nội dung chính

Bước 1: HS đọc mục I trang 32 SGK kết hợp quan sát hình 9.1 cho biết:

 + Thế nào là ngoại lực?

 + Nguyên nhân sinh ra ngoại lực?

 + Các tác nhân ngoại lực?

Bước 2: HS phát biểu.

Bước 3: GV chuẩn kiến thức

Nội lực có xu hướng làm tăng tính gồ ghề, lồi lõm của địa hình, vậy ngoại lực tác động như thế nào và có mối quan hệ với nội lực ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu

I. Ngoại lực

- Khái niệm: Là những lực được sinh ra do nguồn năng lượng ở bên ngoài của lớp vỏ Trái Đất.

- Nguyên nhân:

Chủ yếu là do nguồn năng lượng bức xạ Mặt Trời.

- Tác nhân ngoại lực: nước, gió, nhiệt độ, mưa, con người

Hoạt động 2: Tìm hiểu tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất – 20 phút

Mục tiêu: HS nắm được tác động của các quá trình ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

Phương pháp: Thảo luận, khai thác hình ảnh, đàm thoại

Hoạt động của GV và HS

Nội dung chính

Bước 1: GVchia nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm :

Nhóm 1: tìm hiểu quá trình phong hóa lí học

Nhóm 2: tìm hiểu quá trình phong hóa hóa học

Nhóm 3: tìm hiểu quá trình phong hóa sinh học

Gợi ý: Khái niệm, nguyên nhân, kết quả.

Bước 2: HS trong nhóm trao đổi, bổ sung cho nhau.

Bước 3: Đại diện 3 nhóm, mỗi nhóm trình bày về một loại hình phong hoá, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- GV chuẩn kiến thức

Các câu hỏi thêm cho các nhóm:

- Tại sao ở miền địa cực và hoang mạc phong hoá lí học lại thể hiện rõ nhất?

(ở miền hoang mạc có sự thay đổi đột ngột nhiệt độ giữa ngày và đêm làm cho đá bị dãn nở, co rút liên tục sinh ra sự phá huỷ, nứt vỡ. ở miền địa cực biên độ nhiệt năm rất cao nên quá trình phá huỷ đá cũng diễn ra rất mạnh mẽ, ngoài ra quá trình băng tan cũng làm cho đá bị nứt vỡ cơ giới mạnh).

- Tại sao ở miền khí hậu nóng ẩm, phong hoá hoá học lại diễn ra mạnh hơn ở các miền khí hậu lạnh khô?

(Nước và những chất hoà tan trong nước là tác nhân quan trọng gây ra phong hoá hoá học. Vùng khí hậu nóng ẩm có lượng mưa nhiều, nhiệt độ cao làm cho các phản ứng hoá học của các khoáng vật xảy ra mạnh hơn các vùng có khí hậu khô).

⇒ Thế nào là quá trình phong hóa?

⇒ Tại sao cường độ của quá trình phong hóa lại diễn ra mạnh nhất ở trên bề mặt Trái Đất?

II. Tác động của ngoại lực

Thông qua các quá trình ngoại lực bao gồm:

 + Phong hóa

 + Bóc mòn

 + Vận chuyển

 + Bồi tụ

1. Quá trình phong hóa

(Thông tin ở bảng phụ lục)

KLC: Quá trình phong hóa là quá trình phá hủy đá, khoáng vật làm biến đổi cả về hình dạng và thành phần tính chât

Thông tin phản hồi

Phong hoá lí học

Phong hoá hoá học

Phong hoá sinh học

Khái niệm

Là quá trình phá hủy đá và khoáng vật thành các khối vụn có kích thước to nhỏ khác nhau mà không làm biến đổi về màu sắc, thành phần khoáng vật và hóa học của chúng.

Là quá trình phá hủy chủ yếu làm biến đổi các thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật.

Là sự phá hủy đá và các khoáng vật dưới tác động của sinh vật, làm cho đá và khoáng vật vừa bị phá hủy về mặt cơ giới, vừa bị phá hủy về mặt hóa học.

Nguyên nhân

Do sự thay đổi nhiệt độ, hiện tượng đóng băng của nước, do muối khoáng kết tinh, tác động của sinh vật, của con người......

Do tác động của nước các chất khí, các hợp chất hoà tan trong nước, khí CO2, O2, axít hữu cơ của sinh vật...

Do tác động của sinh vật như sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết của sinh vật,...

Kết quả

Đá bị rạn nứt, vỡ thành những tảng và mảnh vụn.

Đá và khoáng vật bị phá hủy, biến đổi các thành phần, tính chất hóa học.

Đá và khoáng vật bị phá hủy cả về mặt cơ giới cũng như hóa học.

C: Luyện tập -2 phút

Câu 1: Ngoại lực là

A. Lực phát sinh từ lớp vỏ trái đất.

B. Lực phát sinh từ bên trong trái đất.

C. Lực phát sinh từ các thiên thể trong hệ mặt trời.

D. Lực phát sinh từ bên ngoài trên bề mặt trái đất.

Câu 2: Quá trình phong hóa lí học xảy ra mạnh nhất ở

A. miền khí hậu cực đới và miền khí hậu ôn đới hải dương ấm , ẩm.

B. miền khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm và miền khí hậu ôn đới.

C. miền khí hậu khô nóng (hoang mạc và bán hoang mạc ) và miền khí hậu lạnh.

D. miền khí hậu xích đạo nóng , ẩm quanh năm.

Câu 3: Phong hóa lí học xáy ra chủ yếu bởi tác động của

A. trọng lực.

B. nước và các hợp chất hòa tan trong nước , khí cacbonic, oxi , axit hữu cơ.

C. vi khuẩn , nấm , dễ , cây, ...

D. sự thay đổi nhiệt độ , sự đóng băng của nước, sự kết tinh của muối , ...

D. Tổng kết, đánh giá - 3 phút

- Sự khác biệt cơ bản giữa 3 quá trình phong hóa: phong hóa hóa học, phong hóa lí học và phong hóa sinh học? (Gợi ý: nguyên nhân, kết quả)

- Bài thơ đầu giờ nói lên hiện tượng tự nhiên quá trình phong hóa, nêu được nguyên nhân của quá trình phong hóa.

- Nêu một số thành ngữ, câu thơ của Việt Nam nói đến quá trình phong hóa

 + Nước chảy đá mòn

 + Dời non lấp bể

 + " ... Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm."

4. Hướng dẫn về nhà – 1 phút

- Về nhà học sinh học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK, làm bài tập trong sách bài tập

- Đọc và tim hiểu trước bài 3 quá trình ngoại lực còn lại (biểu hiện, nguyên nhân, mối quan hệ của các quá trình ngoại lực,...)

Xem thử Giáo án Địa 10 KNTT Xem thử Giáo án Địa 10 CD

Xem thêm các bài soạn Giáo án Địa Lí lớp 10 chuẩn khác:

Đã có lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

Tủ sách VIETJACK shopee lớp 10-11 cho học sinh và giáo viên (cả 3 bộ sách):

Săn shopee siêu SALE :

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 10

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài Giáo án Địa Lí 10 chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Địa Lí 10 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Giải bài tập lớp 10 sách mới các môn học
Tài liệu giáo viên