Giáo án GDCD 7 Bài 17: Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Tiết 2)

Hoạt động 1: Tìm hiểu chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước.

- GV Đưa sơ đồ phân công bộ máy nhà nước, HS quan sát.

- GV nêu câu hỏi:

? Bộ máy nhà nước gồm những loại cơ quan nào? Mỗi loại cơ quan bao gồm những cơ quan cụ thể nào?

1. Bộ máy nhà nước: Là hệ thống tổ chức bao gômg các cơ quan nhà nước cấp TƯ và cấp địa phương gồm 4 loại cơ quan:

- Cơ quan quyền lực nhà nước, đại biểu của nhân dân, do nhân dân bầu ra, bao gồm Quốc hội và HĐND các cấp (Tỉnh, huyện, xã).

- Cơ quan hành chính nhà nước, bao gồm chính phủ và UBND các cấp.

- Cơ quan xét xử, bao gồm TAND tối cao, TAND tỉnh, huyện, toà án quân sự.

- Cơ quan kiểm sát: Viện kiểm sát nhân dân ( Tối cao, tỉnh, huyện, VKS quân sự).

- HS hoạt động nhóm:

? Cơ quan nào là cơ quan đại biểu cao nhất, cơ quan quyền lực cao nhất? Vì sao?

- GV đưa Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam. Điều 83,84 HS đọc.

- Quốc hội là cơ quan bao gồm những người có tài, có đức do nhân dân lựa chọn, bầu ra, tham gia làm những việc quan trọng nhất của nhà nước:

+ Làm Hiến pháp, luật để quản lý xã hội.

+ Quyết định các chính sách cơ bản về đối nội, đối ngoại.

+ Quyết định các nguyên tắc chủ yếu về tổ chức và hoạt động của nhà nước về nghệ thuật và hoạt động của công dân.

? Vì sao HĐND được gọi là cơ quan đại biểu của nhân dân và là cơ quan quyền lực của NN ở địa phương? Nhiệm vụ của HĐND là gì?

- HS đọc Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam điều 119, 120

- HĐND là cơ quan bao gồm những người có tài, đức do nhân dân địa phương lựa chọn bầu ra, tham gia công việc nhà nước ở địa phương:

+ Ra NQ về các biện pháp thi hành nghiêm chỉnh hiến pháp và pháp luật ở địa phương.

+ Ra NQ về kế hoạch phát triển KT - XH, ngân sách, GD, quốc phòng, AN ở địa phương.

? Chính phủ làm nhiệm vụ gì? Vì sao Chính phủ được gọi là cơ quan chấp hành của Quốc hội và là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất?

- HS đọc điều 109 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 1992.

- Chính phủ là cơ quan chấp hành của quốc hội và là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất. Vì chính phủ do quốc hội bầu ra. Nhiệm vụ:

+ Tổ chức thi hành hiến pháp, các luật và nghị quyết quốc hội; báo cáo công tác trước quốc hội.

+ Tổ chức điều hành thống nhất trong toàn quốc việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, VH-XH,...

- GV cho HS phân biệt: “Quyền lực” và “Chấp hành”

Quyền lực: Quyền định đoạt mọi công việc quan trọng về chính trị và sức mạnh để đảm bảo việc thực hiện quyền ấy

? UBND làm nhiệm vụ gì? Vì sao UBND được gọi là cơ quan chấp hành của HĐND và là cơ quan hành chính NN ở địa phương?

- HS đọc điều 123 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 1992.

- UBND do HĐND cùng cấp bầu ra. Nhiệm vụ: Quản lý, điều hành những công việc nhà nước ở địa phương, các VB nhà nước cấp trên và Nghị quyết của HĐND.

? TAND có nhiệm vụ gì?

- Toà án nhân dân là CQ xét xử có nhiệm vụ giải quyết các tranh chấp và xét xử các vụ việc nhằm của công dân -> GD con người ý thức tuân theo pháp luật, giữ gìn trật tự kĩ cương.

? VKSND có nhiệm vụ gì?

- HS đọc điều 126, 127, 137 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 1992.

- HS trả lời câu hỏi - GV kết luận.

- VKSND có nhiệm vụ thực hành quyền công tố và kiểm soát các hoạt động tư pháp. Trường hợp vi phạm pháp luật nghiêm trọng - tội phạm thì VKSND thực hiện quyền công tố NN (Khởi tố, truy tố người có hành vi phạm tội ra trước Toà án).

? Trách nhiệm của nhà nước và công dân đối với việc XD, BV nhà nước là gì?

- HS làm BT: So sánh bản chất NN XHCN với TB.

2. Trách nhiệm của Nhà nước và công dân.(SGK)

Nhà nước XHCN

- Của dân, do dân, vì dân.

- ĐCS lãnh đạo.

- Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

- Đoàn kết, hữu nghị.

Nhà nước TB

- 1 số người đại diện cho giai cấp TS

- Nhiều Đảng chia quyền lợi.

- Làm giàu giai cấp TS.

- Chia rẽ, gây chiến tranh

Hoạt động 2: Luyện tập

- GV tổ chức cho 2 đội chơi BT d.

Thi nhanh tay, nhanh mắt.

- GV nhận xét, Ghi điểm.

Bài tập d. Đáp án: 2, 4, 7

III. Bài tập

Bài a/59:

- Nhà nước ta là thành quả của cuộc Cách mạng tháng Tám năm 1945 do nhân dân ta tiến hành dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam:

- Nhà nước ta do nhân dân bầu ra. (nhân dân bầu ra đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp).

- Nhà nước hoạt động vì lợi ích của nhân dân.

Bài b/59:

- Cơ quan đại biểu của nhân dân và cơ quan quyền lực của nhà nước: Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.

- Cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất là Quốc hội.

- Bởi vì: Quốc hội do Nhân dân bầu ra, là cơ quan nhà nước cao nhất thực hiện quyền lực của Nhân dân. Chỉ Quốc hội mới có quyền thể hiện ý chí, nguyện vọng của Nhân dân thành luật, thành các quy định chung mang tính chất bắt buộc phải tuân thủ đối với mọi công dân trong xã hội.

Bài c/59:

- Cơ quan hành chính nhà nước bao gồm: Chính phủ và ủy ban nhân dân các cấp.

- Cơ quan hành chính nhà nước cao nhất là Chính phủ.

Bài d/59:

- Chính phủ làm nhiệm vụ: (2)

- Chính phủ do: (2)

- Ủy ban nhân dân do: (3)

Bài đ/59:

- Pháp luật duy trì trật tự của xã hội, không tuân theo pháp luật thì xã hội rối loạn, cuộc sống không đảm bảo an ninh, nên mọi công dân phải tuân theo pháp luật để duy trì trật tự của xã hội.

- Pháp luật được bahn hành vì để bảo vệ lợi ích hợp pháp của công dân vì vậy công dân vừa có quyền hạn vừa có nghĩa vụ tuân theo pháp luật.

Bài e/59:

- Đăng kí hoạt động kinh doanh của bố mẹ em.

- Đăng kí kết hôn của bố mẹ em.

- Đăng kí quyền sử dụng đất của bố mẹ em.

- Làm giấy khai sinh cho em và anh trai.