Giáo án Vật Lí 9 Bài 5: Đoạn mạch song song mới nhất

Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

ĐVĐ: Đối với đoạn mạch nối tiếp, chúng ta đã biết Rtđ bằng tổng các điện trở thành phần. Với đoạn mạch song song điện trở tương đương của đoạn mạch có bằng tổng các điện trở thành phần? → Bài mới

Mục tiêu:

- Viết được công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch song song gồm nhiều nhất ba điện trở.

- Mô tả được cách bố trí thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lí thuyết đối với đoạn mạch song song.

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- GV thông báo các hệ thức về mqh giữa U, I trong đoạn mạch có hai đèn song song vẫn đúng cho trường hợp 2 điện trở R1 // R2 → Gọi 1 HS lên bảng viết hệ thức với 2 điện trở R1 // R2.

- Từ kiến thức các em ghi nhớ được với đoạn mạch song song, hãy trả lời C2.

- Hướng dẫn HS thảo luận C2.

- HS có thể đưa ra nhiều cách c/m → GV nhận xét, bổ sung.

- Từ biểu thức (3), hãy phát biểu thành lời mqh giữa cường độ dòng điện qua các mạch rẽ và điện trở thành phần.

- Tham gia thảo luận đi đến kết quả đúng và ghi vở.

- Đại diện HS trình bày trên bảng lời giải C2.

- Ghi vở

I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong

đoạn mạch song song.

1. Nhớ lại kiến thức ở lớp 7

- Trong đoạn mạch gồm 2

bóng đèn mắc song song thì:

UAB = U1 = U2 (1)

IAB = I1 + I2 (2)

2. Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song.

C1. R1//R2.

(A) nt (R1//R2)→ (A) đo cường độ dòng điện mạch chính. (V) đo HĐT giữa hai điểm A, B cũng chính là HĐT giữa 2 đầu R1, R2.

- Câu C2:

áp dụng định luật Ôm cho mỗi đoạn mạch nhánh ta có:

Vì U1 = U2 → I1.R1 = I2. R2

Hay

Vì R1//R2 nên U1 = U2 → (3)

- Từ (3) ta có: Trong đoạn mạch song song cường độ dòng điện qua các mạch rẽ tỉ lệ nghịch với điện trở thành phần.

- Gọi 1 HS lên trình bày, GV kiểm tra phần trình bày của 1 số HS.

-GV có thể gợi ý cách C/m:

+ Viết hệ thức liên hệ giữa I, I1, I2.

+ Vận dụng công thức định luật Ôm thay I theo U, R

- GV gọi HS nhận xét bài làm của bạn trên bảng, nêu cách C/m.

- GV: Chúng ta đã xây dựng được công thức tính Rtđ đối với đoạn mạch song song Hãy nêu cách tiến hành TN kiểm tra công thức (4).

- Yêu cầu Hiểu được dụng cụ TN, các bước tiến hành TN:

+ Mắc mạch điện theo sơ đồ H5.1.

+ Đọc số chỉ của (A) IAB.

+ Thay R1, R2 bằng điện trở tương đương. Giữ UAB không đổi.

+ Đọc số chỉ của (A) I'AB.

+ So sánh IAB, I'AB Nêu kết luận.

- Yêu cầu HS các nhóm tiến hành TN kiểm tra theo các bước đã nêu và thảo luận để đi đến KL.

- GV thông báo: Người ta thường dùng các dụng cụ điện có cùng hiệu điện thế định mức và mắc chúng song song vào mạch điện. Khi đó chúng đều hoạt động bình thường và có thể sử dụng độc lập với nhau.

- Hs nêu phương án tiến hành TN kiểm tra.

- HS tiến hành thí nghiệm theo nhóm.

- Đại diện 1 số nhóm nêu kết quả TN của nhóm mình.

- HS Hiểu được kết luận:

- HS lắng nghe thông báo về hiệu điện thế định mức của dụng cụ điện.

1. Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song.

C3:

Vì R1 // R2 I = I1 + I2

2. Thí nghiệm kiểm tra

Kết luận:

Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở song song thì nghịch đảo điện trở tương đương bằng tổng nghịch đảo của các điện trở thành phần.

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

Câu 1 : Cho đoạn mạch gồm điện trở R₁ mắc nối tiếp với điện trở R₂ mắc vào mạch điện. Gọi U, U₁, U₂ lần lượt là hiệu điện thế của toàn mạch, hiệu điện thế qua R₁, R₂. Biểu thức nào sau đây đúng?

A. U = U₁ = U₂

B. U = U₁ + U₂

C. U ≠ U₁ = U₂

D. U₁ ≠ U₂

Đáp án : A

Câu 2 : Phát biểu nào dưới đây không đúng đối với đoạn mạch gồm các điện trở mắc song song?

A. Cường độ dòng điện trong mạch chính bằng tổng cường độ dòng điện trong các mạch rẽ.

B. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng các hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở mắc trong đoạn mạch.

C. Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở mắc trong đoạn mạch.

D. Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở mắc trong đoạn mạch tỉ lệ thuận với điện trở đó.

Đáp án : B

Câu 3 : Biểu thức nào sau đây xác định điện trở tương đương của đoạn mạch có hai điện trở R₁, R₂ mắc song song?

Đáp án : A

Câu 4 : Đặt một hiệu điện thế UAB vào hai đầu đoạn mạch gồm hai điện trở R₁ và R₂ mắc song song. Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tương ứng là U₁, U₂. Hệ thức nào sau đây là đúng?

A. R_AB = R₁ + R₂

B. I_AB = I₁ = I₂

C.

D. U_AB = ₁ + U₂

Đáp án : C

Câu 5 : Hai điện trở R₁ và R₂ được mắc song song với nhau, trong đó R₁ = 6 dòng điện mạch chính có cường độ I = 1,2A và dòng điện đi qua điện trở R₂ có cường độ ₂ = 0,4A. Tính R₂.

A. 10 Ω

B. 12 Ω

C. 15 Ω

D. 13 Ω

Đáp án : B

Câu 6 : Một đoạn mạch gồm hai điện trở R₁ = 6 Ω , R₂ = 3 Ω mắc song song với nhau vào hai điểm có hiệu điện thế 6V. Điện trở tương đương và cường độ dòng điện qua mạch chính là:

A. R = 9 Ω , I = 0,6A

B. R = 9 Ω , I = 1A

C. R = 2 Ω , I = 1A

D. R = 2 Ω , I = 3A

Đáp án : D

Câu 7 : Cho hai điện trở, R₁ = 15 chịu được dòng điện có cường độ tối đa 2A và R₁ = 10 chịu được dòng điện có cường độ tối đa 1A. Hiệu điện thế tối đa có thể đặt vào hai đầu đoạn mạch gồm R₁ và R₂ mắc song song là:

A. 40V

B. 10V

C. 30V

D. 25V

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

- Hướng dẫn HS trả lời C4 → ghi đáp án vào vở.

- Yêu cầu cá nhân HS hoàn thành C5.

- GV mở rộng: Trong đoạn mạch có 3 điện trở song song thì điện trở tương đương

+ Nếu có n điện trở giống nhau mắc song song thì Rtđ = R/n

- Ghi vở C4

- Thảo luận C5

- Trả lời

Chú ý lắng nghe

+ Vì quạt trần và đèn dây

tóc có cùng HĐT định mức 220V → đèn và quạt được mắc song song vào nguồn 220V để chúng hoạt động bình thường.

+ Sơ đồ mạch điện:

+Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động vì quạt vẫn được mắc vào HĐT đã cho.

- Câu C5:

+ Vì R1 //R2 do đó điện trở tương đương R12 là:

→ R₁₂ = 15

+ Khi mắc thêm điện trở R3 thì điện trở tương đương RAC của đoạn mạch mới là:

→ R_AC = 10

Điện trở R_AC nhỏ hơn mỗi điện trở thành phần.

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan

Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.

⇒ Khi chim đậu lên đường dây điện, cơ thể chim tạo thành một điện trở mắc song song với đoạn dây điện giữa hai chân chim. Do điện trở Rc của cơ thể chim lớn hơn rất nhiều so với điện trở Rđcủa đoạn dây dẫn giữa hai chân chim nên cường độ dòng điện qua cơ thể chim rất nhỏ và không gây tác hại đến chim.