---

---

Bài viết Cách giải bài tập Hỗn hợp kim loại tác dụng với axit với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Hỗn hợp kim loại tác dụng với axit.

Cách giải bài tập Hỗn hợp kim loại tác dụng với axit (hay, chi tiết)

Lý thuyết và Phương pháp giải

Dãy hoạt động kim loại

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au

Khi Nào May Áo Záp Sắt Phải Hỏi Cúc Bạc Vàng

Dãy được sắp xếp theo chiều giảm dần tính hoạt động hoá học (từ trái sang phải).

- Một số kim loại vừa tác dụng được với axit và với nước: K, Na, Ba, Ca.

    Kim loại + H₂O → Dung dịch bazơ + H₂

- Kim loại vừa tác dụng với axit, vừa tác dụng với bazơ: (Be), Al, Zn, Cr

    2A + 2(4 – n)NaOH + 2(n – 2)H₂O → 2Na₄ –nAO₂ + nH₂

Ví dụ: 2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

- Kim loại đứng trước H tác dụng với dung dịch axit HCl, H₂SO₄ loãng tạo muối và giải phóng H₂.

    Kim loại + Axit → Muối + H₂

Lưu ý:

- Kim loại trong muối có hoá trị thấp (đối với kim loại đa hoá trị).

- Trừ Au và Pt, các kim loại khác đều có thể tác dụng với HNO₃ và H₂SO₄ đặc, nóng nhưng không giải phóng Hidro.

Phương pháp giải:

- B1: Viết PTHH.

- B2: Xử lí số liệu theo dữ kiện đề bài, đặt ẩn số, lập hệ (nếu cần).

- B3: Tính số mol chất cần tìm theo PTHH và hệ PT.

- B4: Tính toán theo yêu cầu của bài toán.

Bài tập vận dụng

Bài 1: Cho 3,79g hỗn hợp hai kim loại là Zn và Al tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng dư, thu được 1792 ml khí (đktc). Tính khối lượng từng kim loại trong hỗn hợp.

Lời giải:

Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂        (1)

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂        (2)

Số mol khí H₂ thu được:

Gọi a và b lần lượt là số mol Zn và Al trong hỗn hợp.

Khối lượng Zn: 65.0,05 = 3,25 g

Khối lượng Al: 27.0,02 = 0,54 gam

Bài 2: Hỗn hợp 3 kim loại Fe, Al, Cu nặng 17,4 gam. Nếu hòa tan hỗn hợp bằng axit H₂SO₄ loãng dư thì thoát ra 8,96 dm3 H₂ (ở đktc). Còn nếu hòa tan hỗn hợp bằng axit đặc nóng, dư thì thoát ra 12,32 lít SO₂ (ở đktc). Tính khối lượng mỗi kim loại ban đầu.

Lời giải:

- Cu không tan trong H₂SO₄ loãng, chỉ có Fe và Al tan được trong axit loãng

        Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂↑

        2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂↑

- H₂SO₄ đặc nóng hòa tan cả 3 kim loại:

        2Fe + 6H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂↑ + 6H₂O

        2Al + 6H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂↑ + 6H₂O

        Cu + 2H₂SO₄ → CuSO₄ + SO₂↑ + 2H₂O

- Gọi số mol của Fe, Al, Cu lần lượt là x, y, z ta có hệ phương trình :

Khối lượng của sắt ban đầu là : m_Fe = 0,1. 56 = 5,6 (gam)

Khối lượng của nhôm ban đầu là : m_Al = 0,2. 27 = 5,4 (gam)

Khối lượng của đồng ban đầu là : m_Cu = 0,1. 64 = 6,4 (gam)

Bài 3: Cho H₂SO₄ loãng, dư tác dụng với hỗn hợp gồm Mg và Fe thu được 2,016 lít khí ở đktc. Nếu hỗn hợp kim loại này tác dụng với dd FeSO₄ dư thì khối lượng hỗn hợp trên tăng lên 1,68 gam.

a) Viết phương trình phản ứng hóa học.

b) Tìm khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp trên.

Lời giải:

a) Ta có PTHH:

        Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂↑         (1)

        x mol                   x mol        x mol

        Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂↑         (2)

        y mol                   y mol        y mol

Cho hỗn hợp kim loại trên vào dd FeSO₄ dư thì Mg tác dụng hết (Fe không tác dụng) theo phương trình sau:

        Mg + FeSO₄ → MgSO₄ + Fe         (3)

        x mol                                x mol

→ khối lượng hỗn hợp tăng lên 1,68 gam là khối lượng chênh lệch giữa Fe mới tạo ra và Mg đã phản ứng. (sự tăng giảm khối lượng)

b) Ta có số mol của khí H₂ là:

Theo phương trình (1); (2) và (3) ta có hệ phương trình :

Vậy khối lượng của 2 kim loại trên là:

m_Mg = 0,0525.24 = 1,26 (gam)

m_Fe = 0,0375.56 = 2,1 (gam)

Bài tập tự luyện

Câu 1: Hoà tan hoàn toàn 1,45 gam hỗn hợp 3 kim loại Zn, Mg, Fe vào dung dịch HCl dư thu được 0,9916 lít H₂ (đkc). Cô cạn dung dịch ta được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 4,29.               

B. 2,87.                

C. 3,19.                

D. 3,87.

Câu 2: Hoà tan hoàn toàn 15,4 gam hỗn hợp Mg và Zn trong dung dịch HCl dư thấy có 7,437 lít khí thoát ra (ở đkc) và dung dịch A. Cô cạn dung dịch A được m gam muối khan. Giá trị của m  là

A. 23,1.               

B. 36,7.               

C. 32,6.               

D. 46,2.

Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 33,1 gam hỗn hợp Mg, Fe, Zn vào trong dung dịch H₂SO₄ loãng dư thấy có 14,874 lít khí thoát ra (ở đkc) và dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 78,7.               

B. 75,5.               

C. 74,6.               

D. 90,7.

Câu 4: Cho 4,2 gam hỗn hợp gồm 2 kim loại Mg, Zn tác dụng hết với dung dịch HCl được 2,479 lít H₂ (ở đkc). Khối lượng muối tạo ra trong dung dịch là

A. 9,75 (g).

B. 9,55 (g).

C. 11,3 (g).

D. 10,75 (g).

Câu 5: Hòa tan hoàn toàn 9,14 gam hợp kim Cu, Mg, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch HCl thu được 8,6765 lít khí X (đkc) và 2,54 gam rắn Y và dung dịch Z. Lọc bỏ chất rắn Y, cô cạn cẩn thận dung dịch Z thu được lượng muối khan là

A. 31,45 (g).         

B. 33,99 (g).         

C. 19,025 (g).                

D. 56,3 (g).

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 4,04 gam hỗn hợp ba kim loại sắt, nhôm, đồng trong không khí thu được 5,96 gam ba oxide. Hòa tan hết hỗn hợp ba oxide trên cần V lít dung dịch HCl 2 M. Giá trị của V là

A. 0,5.                           

B. 0,7.                           

C. 0,12.                         

D. 1.

Câu 7: Hoà tan hoàn toàn 14,6 gam hỗn hợp X gồm Al và Sn bằng dung dịch HCl (dư), thu được 6,1975 lít khí H₂ (ở đkc). Thể tích khí O₂ (ở đkc) cần để phản ứng hoàn toàn với 14,6 gam hỗn hợp X là

A. 3,09875 (L).              

B. 1,85925 (L).                        

C. 4,958 (L).                           

D. 4,33825 (L).     

Câu 8: Cho 10,5 gam hỗn hợp 2 kim loại Cu và Zn vào dung  H₂SO₄ loãng dư, người ta thu được 2,479 lít khí (đkc). Thành phần % theo khối lượng của Cu và Zn lần lượt là

A. 61,9% và 38,1%.  

B. 38,1% và 61,9%.  

C. 65% và 35%.       

D. 35% và 65%.

Câu 9: Hoà tan 2,64 gam hỗn hợp Fe và Mg bằng dung dịch HNO₃ loãng, dư, thu được sản phẩm khử là 0,9916 lít (ở đkc) hỗn hợp khí gồm NO và N₂, có tỉ khối so với H₂ bằng 14,75. Thành phần % theo khối lượng của sắt trong hỗn hợp ban đầu là

A. 61,80%.                    

B. 61,82%.                  

C. 38,18%.                             

D. 38,20%.

Câu 10: Cho hỗn hợp gồm 2 gam Fe và 3 gam Cu vào dung dịch HNO₃ thu được 0,4958 lít NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đkc). Khối lượng muối trong dung dịch sau phản ứng là

A. 5,4 (g).               

B. 8,76 (g).           

C. 6,8 (g).                         

D. 8,72 (g).

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án, hay khác:

• Nhận biết kim loại và hợp chất của kim loại

• Bài tập Nhận biết kim loại và hợp chất của kim loại

• Tách, tinh chế kim loại và hợp chất của kim loại

• Bài tập Tách, tinh chế kim loại và hợp chất của kim loại

• Bài tập Hỗn hợp kim loại tác dụng với axit

• Kim loại tác dụng với dung dịch muối

• Bài tập Kim loại tác dụng với dung dịch muối

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---

---

---