Phản ứng cộng

---

---

Chuyên đề Andehit - ketone - carboxylic acid

Phản ứng cộng

I. Phương pháp giải

Cộng H₂ ( phản ứng khử) : Anđehit + H₂ → Ancol bậc 1

ketone + H₂ → Ancol bậc 2

Phản ứng này có thể xác định được số lượng nhóm chức andehit và có thể xác định được số lượng liên kết pi có thể có ở gốc R.

C_nH_{2n+2 – 2k –m} (CHO)_m + ( k+m) H₂ → C_nH_2n+2-m(CH₂OH)_m

Nếu n_{H2phản ứng} = nandehit =>andehit ban đầu là andehit no đơn chức (C_nH_2n+1CHO và C_mH₂M_o với m = n+1).

Nếu n_{H2phản ứng} ≥ nandehit =>andehit ban đầu có thể là andehit no đơn chức hoặc không no đa chức.

II. Ví dụ

Bài 1: Cho hh HCHO và H₂ đi qua ống đựng bột Ni nung nóng. Dẫn toàn bộ hh thu được sau phản ứng vào bình nước lạnh để ngưng tụ hơi chất lỏng và hòa tan các chất có thể tan được, thấy khối lượng bình tăng 11,8g. Lấy dd trong bình cho tác dụng với dd AgNO₃ trong NH₃ thu được 21,6g Ag. Khối lượng CH₃OH tạo ra trong phản ứng hợp hidro của HCHO là

Trả lời

Gọi số mol ban đầu của formic aldehyde là: a mol

Phương trình phản ứng:

HCHO + H₂ ^to→ CH₃OH

Hỗn hợp sau phản ứng ngưng tụ gồm: CH₃OH, HCHO hòa tan vào nước.

Khối lượng bình tăng: m↑ = 11,8 = (a-x).30 + 32.x = 30a + 2x

Andehit tác dụng với AgNO₃/NH₃: n_HCHO = n_Ag/4 = 0,05 mol = a – x (2)

Từ 1, 2 => x = 0,32 và a = 0,37; => m_CH3OH = 0,32.32 = 10,24 g

Bài 2: Cho 0,1 mol andehit A có mạch cacbon không phân nhánh tác dụng hoàn toàn với hidro, thấy cần dùng 6,72 lit H₂ (đkc) và thu được chất hữu cơ B. Cho lượng B này tác dụng với Na dư thì thu được 2,24 lit khí (đkc). Mặt khác, nếu lấy 8,4 gam A tác dụng dung dịch AgNO₃/NH₃ dư thì thu được hỗn hợp X gồm 2 muối và 43,2 gam Ag.

a. Xác định CTCT A, B.

b. Tính khối lượng hỗn hợp muối.

Trả lời

Số mol H₂ phản ứng: n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 mol => trong A có 3 liên kết pi

Số mol H₂ sinh ra khi cho B tác dụng Na: n_{H2 sinh ra} = 0,1 mol => trong A có 2 nhóm CHO

Vậy A là anđehit không no 2 chức => CTPT là C_nH_2n-2(CHO)₂

Phương trình phản ứng

C_nH_2n-2(CHO)₂ + 4AgNO₃ + 4NH₃ + H₂O → C_nH_2n-2(COONH₄)₂ + 2NH₄NO₃ + 4Ag

Phân tử khối của A: M_A = 8,4/0,1 = 84 => n = 2

Vậy CTCT của A và B lần lượt là: OHC-CH=CH-CHO và HO-2HC-CH=CH-CH₂OH

b. Khối lượng hỗn hợp muối thu được là (muối gồm C₂H₃(COONH₄)₂ và NH₄NO₃

m = 151.0,1 + 0,2.80 = 31,1 g

Xem thêm Chuyên đề Hóa học 11 hay khác:

• Andehit - ketone
• carboxylic acid
• Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp của andehi - ketone
• Bài tập trắc nghiệm Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp của andehi - ketone
• Phản ứng tráng gương
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng tráng gương
• Phản ứng cộng
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng cộng
• Điều chế - Nhận biết
• Bài tập trắc nghiệm Điều chế - Nhận biết
• Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp
• Bài tập trắc nghiệm Đồng đẳng, đồng phân và danh pháp
• Bài tập về phản ứng trung hoà
• Bài tập trắc nghiệm Bài tập về phản ứng trung hoà
• Phản ứng đốt cháy
• Bài tập trắc nghiệm Phản ứng đốt cháy
• Điều chế và nhận biết
• Bài tập trắc nghiệm Điều chế và nhận biết

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 11 hay khác:

• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề học tập Hóa 11 Cánh diều
• Giải lớp 11 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 11 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 11 Cánh diều (các môn học)

---

---

---