Giáo án Sinh học 10 Bài 27: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật

A. Khởi động (3 phút)

- Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

B. Hình thành kiến thức (30p)

Hoạt động : tìm hiểu Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vsv

Trả lời câu lệnh trang106

*Trả lời câu lệnh trang107

*Tại sao các đồ phơi được nắng không bị hôi?

*Tại sao quả sấu, mơ..nếu ngâm muối, đường để được lâu không bị hỏng?

HS: Dùng E.coli khuyết dưỡng triptôphan âm đưa vào thực phẩm nếu vi khuẩn mọc được( sinh trưởng) tức là trong thực phẩm có triptôphan)

   + Các chủng vi sinh vật sống trong môi trường tự nhiên thường là vi sinh vật nguyên dưỡng

HS: cồn, nước Giaven, thuốc tím, nước ôxy già...

   + Ngăn giữ thực phẩm trong tủ lạnh thường có tO 4_OC -> 1_OC nên các vi khuẩn gây bệnh bị ức chế không sinh trưởng được.

   + Vi sinh vật ký sinh trên động vật thường là vi sinh vật ưa ấm( 30_OC-40_OC)

   + Các loại thức ăn nhiều nước rất dễ nhiễm khuẩn vì vi khuẩn sinh trưởng tốt ở môi trường có độ ẩm cao.

   + Trong sữa chua hầu như không có vi sinh vật gây bệnh vì sữa chua có pH thấp ức chế sự sinh trưởng của vi khuẩn gây bệnh.

1. Chất hoá học:

a) Chất dinh dưỡng:

- Các chất dinh dưỡng là cacbohyđrat, proteinotein, lipit…Các chất cần cho sinh trưởng mà chúng không thể tự tổng hợp được gọi là nhân tố sinh trưởng.

- Vi sinh vật khuyết dưỡng không tự tổng hợp được nhân tố sinh trưởng.

- Vi sinh vật nguyên dưỡng tự tổng hợp được nhân tố sinh trưởng.

b) Chất ức chế sinh trưởng:

- 1 số hoá chất có tác dụng ức chế sinh trưởng của vi sinh vật:cồn, iốt, clo…

2 . Các yếu tố lý học:

a) Nhiệt độ:

- Chia vi sinh vật làm 4 nhóm: ưa lạnh, ưa ấm, ưa nhiệt, ưa siêu nhiệt.

- Người ta thường dùng nhiệt độ cao để thanh trùng và nhiệt độ thấp để kìm hãm sự sinh trưởng của vi sinh vật.

b) Độ ẩm:

- Mỗi loại vi sinh vật sinh trưởng trong 1 giới hạn độ ẩm nhất định.

- Dùng nước để kích thích, khống chế sinh trưởng của từng nhóm vi sinh vật.

c) Độ pH:

- Chia vi sinh vật thành 3 nhóm:ưa axit, ưa kiềm, trung tính.

d) Ánh sáng:

- Vi khuẩn quang hợp cần ánh sáng để quang hợp, tổng hợp sắc tố, hướng sáng…

- Ánh sáng có thể ức chế, tiêu diệt vi sinh vật: tia tử ngoại, tia X, tia Gama…

e) Áp suất thẩm thấu:

- Dùng đường, muối tạo áp suất thẩm thấu để kìm hãm sự sinh trưởng của vi sinh vật.

C-Củng cố (3p)

Câu 1: Sinh trưởng của quần thể VSV trong nuôi cấy không liên tục tuân theo quy luật với đường cong gồm mấy pha cơ bản ?

A. 2 pha.

C. 3 pha.

B. 4 pha. *

D. 5 pha.

Câu 2: Đặc điểm của pha cân bằng?

A. Số lượng VK trong quần thể đạt đến cực đại và không đổi theo thời gian, số lượng TB sinh ra bằng số lượng Tb chết đi.

B. VK thích nghi với môi trường, số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng .

C. Số lượng sống trong quần thể giảm dần do tế bào trong quần thể bị phân huỷ ngày càng nhiều.

D. Vi khuẩn sinh trưởng với tốc độ rất lớn và không đổi.

Câu 3: Nuôi cấy vi khuẩn E.Coli ở nhiệt độ 40₀C trong 1 giờ thì số lượng tế bào (N) sau thời gian nuôi cấy là :

A. N = 8.105.*

C. N = 7.105.

B. N = 7.105.

D.Mở rộng và vận dụng (4p)

- Câu hỏi và bài tập cuối bài.

- Câu 3 là do không diệt khuẩn đúng quy trình các nội bào tử mọc mầm phát triển phân giải các chất thải ra CO2 và các chất khí khác làm hộp thịt bị phồng lên.

- Lập bảng so sánh 1 số tính chất của các loại bào tử ở vi khuẩn

- Khi rửa rau sống xong ngâm vào nước muối loãng sát trùng?

- Tại sao người ta thường rửa vết thương bằng nước ôxy già?

- Tại sao với mỗi bệnh nhiễm khuẩn người ta lại phải sử dụng các loại thuốc kháng sinh khác nhau?( Các thuốc kháng sinh diệt khuẩn có tính chọn lọc nếu không sử dụng đúng kháng thuốc.