Giáo án Toán lớp 5 Bài 48: Chu vi hình tròn - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

– GV treo hoặc trình chiếu hình ảnh phần Khởi động cho HS quan sát.

– GV giới thiệu bài.

Độ dài của một đường tròn gọi là chu vi của hình tròn đó.

– Nội dung bài:

+ Xây dựng công thức và quy tắc tính chu vi hình tròn.

+ Tính được chu vi hình tròn khi biết đường kính hoặc bán kính.

– HS quan sát hình ảnh phần Khởi động, phân tích các bóng nói (từ trái sang phải).

II. Khám phá, hình thành kiến thức mới: Chu vi hình tròn

1. Tìm hiểu cách tính chu vi của hình tròn

– GV giao việc cho các nhóm (xem phần Cùng học).

Dùng sợi dây (hoặc băng giấy) khoanh theo đường tròn đủ một vòng → Dùng bút đánh dấu trên sợi dây (hoặc băng giấy)

→Dùng thước có vạch mi-li-mét đo chiều dài băng giấy đã đánh dấu theo đơn vị mi-li-mét.

→Đổi đơn vị sang xăng-ti-mét

→ Chia số đo chu vi cho độ dài đường kính (thương lấy đến hai chữ số ở phần thập phân).

– Sửa bài,các nhóm trình bày, GV hệ thống.

Ví dụ:

2. Cách tính chu vi của hình tròn

– GV yêu cầu HS dựa vào bảng để đưa ra nhận xét về kết quả C : d.

– GV: Người ta đã tìm ra con số này là 3,14 (nếu lấy hai chữ số ở phần thập phân)

→Vậy C : d = ?

Muốn tính chu vi của hình tròn ta làm gì?

– GV viết công thức tính chu vi hình tròn trên bảng lớp.

C = d × 3,14 hay C = 3,14 × d

C = r × 2 × 3,14 hay C = 3,14 × 2 × r

trong đó C là chu vi, d và r lần lượt là độ dài đường kính và bán kính hình tròn.

Lưu ý: Không bắt buộc HS viết đủ hai cách.

– GV nêu yêu cầu của ví dụ.

+ Tính chu vi của hình tròn đường kính 20 cm.

+ Tính chu vi của hình tròn bán kính 1,5 m.

– HS trong nhóm thảo luận, thực hiện theo hướng dẫn của GV.

– HS trình bày.

Ví dụ:

Chu vi: 314 mm = 31,4 cm

Đường kính: 10 cm

314 : 10 = 3,14

…

– Dựa vào bảng, HS nhận xét. Kết quả C: d khoảng 3,1.

→Vậy C : d = 3,14.

Muốn tính chu vi của hình tròn, ta lấy độ dài đường kính nhân với số 3,14.

– Vài HS lặp lại.

– HS viết vào bảng con.

C = d × 3,14 hay C = 3,14 × d

C = r × 2 × 3,14 hay C = 3,14 × 2 × r

– HS thực hiện vào bảng con.

20 × 3,14 = 62,8 (cm).

1,5 × 2 × 3,14 = 9,42 (m).

III. Luyện tập – Thực hành

Thực hành

Bài 1:

– Khi sửa bài, GV lưu ý HS nêu quy tắc, công thức tính chu vi hình tròn.

Bài 2: Thực hiện tương tự Bài 1.

– Khi sửa bài, GV lưu ý HS nêu quy tắc, công thức tính chu vi của hình tròn.

Lưu ý: Bài Thực hành 1 và 2, GV có thể vận dụng phương pháp nhóm các mảnh ghép để tổ chức cho HS thực hiện

→ Nhận biết sự khác nhau khi chọn công thức tính chu vi của hình tròn: đường kính nhân với số 3,14; bán kính phải nhân 2 rồi mới nhân với số 3,14.

…

– HS tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu và thực hiện cá nhân (bảng con).

a) 3 × 3,14 = 9,42 (m)

b) 4,2 × 3,14 = 13,188 (dm)

c) $\frac{3}{4}$ x3,14 =2, 355 (cm)

– HS nêu quy tắc, công thức tính chu vi của hình tròn.

Ví dụ: Để tính chu vi của hình tròn, ta lấy đường kính nhân với số 3,14.

…

– HS tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu và thực hiện cá nhân (bảng con).

a) 36 × 2 × 3,14 = 226,08 (mm)

b) 0,7 × 2 × 3,14 = 4,396 (cm)

c) $\frac{1}{2}$ x 3 x 3,14=3,14 (m)

– HS nêu quy tắc, công thức tính chu vi của hình tròn.

Ví dụ: Để tính chu vi của hình tròn, ta lấy bán kính nhân 2 rồi nhân với số 3,14.

…

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

GV có thể cho HS chơi “Đố bạn” để giúp HS ôn lại công thức và quy tắc tính chu vi của hình tròn.

HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

II. Luyện tập – Thực hành

Luyện tập

Bài 1:

– Khi sửa, GV có thể trình chiếu (hoặc vẽ) hình giúp HS trình bày cách chọn công thức.

– HS tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu của bài toán, vận dụng quy tắc, công thức tìm chu vi hình tròn.

a) 4,5 × 2 × 3,14 = 28,26 (cm)

b) 7,8 × 3,14 = 24,492 (cm)

– HS trình bày cách chọn công thức. Ví dụ:

a) Biết bán kính của hình tròn

→Lấy bán kính nhân 2 rồi nhân với số 3,14.

…

IV. Vận dụng – Trải nghiệm

Bài 2:

– Khi sửa bài, GV có thể nói đôi nét về chiếc nón lá. Chẳng hạn:

Nón thường dùng để che nắng, che mưa, làm quạt khi nóng. Đôi khi có thể dùng để múc nước hoặc để đựng. Ngày nay, nón lá cũng được xem là quà tặng đặc biệt cho du khách khi đến tham quan Việt Nam. Nhưng hơn hết nón lá còn thể hiện đặc trưng văn hoá nước ta. Chiếc nón lá gắn liền với đời sống tinh thần của nhân dân, với người phụ nữ Việt. Trải dài mọi miền đất nước, hình ảnh nón lá luôn hiện diện, đó chính là nét đẹp, nét duyên, là sự bình dị, mộc mạc của người phụ nữ Việt Nam. Nón lá đi liền với tà áo dài, tạo nên một vẻ đẹp rất bình dị và mộc mạc của người Việt Nam.

– HS tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu của bài toán.

40 × 3,14 = 125,6

Độ dài của vành nón (hay chu vi của vành nón) là 125,6 cm.