Giáo án Toán lớp 5 Bài 77: Các đơn vị đo thời gian - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

– GV tổ chức cho HS chơi “Nêu tên đúng các đơn vị đo thời gian” ứng với mỗi đồ vật GV đưa ra.

Ví dụ:

+ GV đưa tờ lịch (tháng hoặc năm);

+ GV đưa ra đồng hồ để bàn (hoặc đồng hồ bấm giờ)

→GV giới thiệu bài.

– HS nêu tên đúng các đơn vị đo thời gian ứng với mỗi đồ vật GV đưa ra.

+ Ngày, tháng, năm, tuần lễ, thế kỉ;

+ Giờ, phút, giây.

II. Khám phá – Hình thành kiến thức mới: Các đơn vị đo thời gian

a) Các đơn vị đo thời gian đã học

– GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm để điền vào bảng và báo cáo kết quả.

→ GV lần lượt viết kết quả vào bảng.

– GV tổ chức cho các nhóm quan sát tờ lịch năm để rút ra nhận xét các tháng nào có 30 ngày, 31 ngày, 28 hoặc 29 ngày và báo cáo kết quả.

– Từ nhận xét chung của cả lớp, GV giúp HS ôn lại cách sử dụng nắm tay để nhận ra số ngày trong một tháng.

b) Đổi đơn vị đo thời gian

• Đổi từ đ→ơn vị lớn hơn sang đơn vị bé hơn.

Ví dụ 1: $\frac{3}{4}$ giờ = ? phút.

– GV nhận xét (cả ba cách đều đúng) và phân tích Cách 3.

$\frac{3}{4}$ giờ = ? phút.

Cần đổi từ đơn vị nào sang đơn vị nào?

→Quan hệ giữa giờ và phút?

→Ta phải tìm gì?

→Dạng bài và cách làm?

→$\frac{3}{4}$giờ = ? phút

• Đổi từ đơn vị bé hơn sang đơn vị lớn hơn

Ví dụ 2: 216 phút = ? giờ

– GV có thể phân tích như sau: 216 phút = ? giờ.

Cần đổi từ đơn vị nào sang đơn vị nào?

→Quan hệ giữa phút và giờ?

→ Để biết 216 phút là bao nhiêu giờ, ta có thể suy nghĩ như sau:

Tìm xem 216 phút gồm bao nhiêu lần 60 phút (đây cũng là bài toán Chia theo nhóm)

→216 phút = ? giờ.

– HS thảo luận theo nhóm để điền vào bảng và báo cáo kết quả.

1 thế kỉ = 100 năm

1 tuần = 7 ngày

1 năm = 12 tháng

1 ngày = 24 giờ

1 năm = 365 hoặc 366 ngày

1 giờ = 60 phút

1 tháng = 30; 31 hoặc 28; 29 ngày

1 phút = 60 giây

– HS quan sát và nhận xét.

+ Tháng 1, tháng 3, tháng 5, tháng 7, tháng 8, tháng 10, tháng 12 có 31 ngày.

Tháng 4, tháng 6, tháng 9, tháng 11 có 30 ngày.

Tháng 2 có 28 hoặc 29 ngày (năm nhuận).

– HS ôn lại cách sử dụng nắm tay để nhận ra số ngày trong một tháng (được học ở lớp 3).

– HS thảo luận nhóm bốn. Các em có thể nêu các cách thực hiện như sau:

Cách 1: 60 : 4 x 3 = 45 (phút).

Cách 2: $\frac{1}{4}$ giờ = 60 phút : 4 = 15 phút

→$\frac{3}{4}$ giờ = 15 phút x 3 = 45 phút.

Cách 3: $\frac{3}{4}$ giờ = 60 phút x$\frac{3}{4}$ = 45 phút.

…

Giờ ra phút

→1 giờ = 60 phút

→Ta phải tìm $\frac{3}{4}$ của 60 phút

→ Tìm giá trị phân số của một số. Làm theo Cách 1 hoặc Cách 2

→$\frac{3}{4}$ giờ = 60 phút x$\frac{3}{4}$ = 45 phút

→Vậy: $\frac{3}{4}$ giờ = 45 phút.

– HS nêu cách giải quyết:

216 phút = 216 : 60 (giờ) = 3,6 (giờ).

Phút ra giờ.

→60 phút = 1 giờ

→216 phút = 216 : 60 (giờ) = 3,6 giờ

→Vậy: 216 phút = 3,6 giờ.

III. Luyện tập – Thực hành

Thực hành

Bài 1:

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS giải thích cách làm.

Bài 2:

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS trình bày cách thực hiện.

Bài 3:

– GV yêu cầu HS đọc đề; GV nhắc lại yêu cầu đổi đơn vị bé hơn ra đơn vị lớn hơn; số cần điền là số thập phân.

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS trình bày cách thực hiện.

Bài 4:

– GV gợi ý cách so sánh: Đưa về cùng một đơn vị đo rồi so sánh.

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS trình bày cách làm.

– Tìm hiểu bài, nhận biết:

Câu a: Đổi từ đơn vị lớn hơn ra đơn vị bé hơn;

Câu b: Đổi từ đơn vị bé hơn ra đơn vị lớn hơn.

– HS làm bài cá nhân rồi trao đổi kết quả trong nhóm đôi.

a) $\frac{2}{5}$ giờ = 24 phút

45 phút = 2 700 giây

2 năm rưỡi = 30 tháng

b) 36 tháng = 3 năm

36 giờ = 1,5 ngày

10 800 giây = 180 phút = 3 giờ

– HS giải thích cách làm.

Ví dụ:

a) 2 năm rưỡi = ? tháng

Giải thích:

Đổi từ năm ra tháng

→1 năm = 12 tháng

→2 năm rưỡi tức là 2,5 năm

→12 x 2,5 = 30 tháng

→2 năm rưỡi = 30 tháng.

HS cũng có thể lập luận:

2 năm rưỡi tức là 2 năm và nửa năm (6 tháng)

→2 năm rưỡi = 12 x2 + 6 (tháng) = 30 tháng.

b) 10 800 giây = ? phút = ? giờ

Giải thích:

Dấu “=” thứ nhất:

Đổi từ giây ra phút

→60 giây = 1 phút

→10 800 giây = 10 800 : 60 (phút)

= 180 phút.

Dấu “=” thứ hai: Đổi từ phút ra giờ

→60 phút = 1 giờ

→180 phút = 180 : 60 (giờ) = 3 giờ.

Vậy: 10 800 giây = 180 phút = 3 giờ.

…

– HS nhận biết yêu cầu: Viết số vào chỗ chấm khi chuyển đổi số đo có 2 đơn vị đo thời gian về số đo có một đơn vị đo thời gian.

– HS thực hiện cá nhân, rồi trao đổi kết quả theo nhóm đôi.

a) 1 giờ 15 phút = 75 phút

6 phút 6 giây = 366 giây

2 giờ 45 giây = 7 245 giây

b) 3 năm 4 tháng = 40 tháng

5 ngày 7 giờ = 127 giờ

2 tuần 5 ngày = 19 ngày

– HS trình bày cách thực hiện.

Ví dụ:

a) 1 giờ 15 phút = 75 phút.

(Vì 1 giờ = 60 phút;

60 phút + 15 phút = 75 phút.)

b) 2 tuần 5 ngày = 19 ngày.

(Vì 1 tuần = 7 ngày;

2 tuần = 7 ngày x2 = 14 ngày;

14 ngày + 5 ngày = 19 ngày.)

…

– HS thực hiện cá nhân, rồi trao đổi nhóm đôi.

a) 45 phút = $\frac{3}{4}$ giờ

138 giây = 2,3 phút

b) 6 giờ = 0,25 ngày

42 tháng = 3,5 năm

– HS trình bày cách thực hiện.

Ví dụ:

b) 42 tháng = 3,5 năm.

(Vì 12 tháng = 1 năm;

42 tháng = 42 : 12 (năm) = 3,5 năm.)

…

– HS nhận biết việc cần làm:

Điền dấu >, <, =.

– HS làm bài cá nhân, rồi chia sẻ với bạn.

a) $\frac{3}{4}$ thế kỉ > 40 năm b) Nửa năm > 5 tháng

c) 7,5 ngày > 75 giờ

d) 1 năm thường = 52 tuần 1 ngày

– HS trình bày cách làm.