Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản ngữ liệu Tự tình khúc

Câu hỏi Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản ngữ liệu Tự tình khúc thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 9 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 9 ôn thi Văn vào 10. Mời các bạn đón đọc:

Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận phân tích văn bản ngữ liệu Tự tình khúc

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 9 phần Thơ song thất lục bát bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung bài thơ Tự tình khúc

TỰ TÌNH KHÚC (Trích)

(Cao Bá Nhạ)

"Than ôi! Thân lỡ bước đường trần,

Mua danh chuộc tiếng hỏi ai?

Ví như cây giữa rừng xanh,

Không ai biết đến, chỉ dành cho chim.

Bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi,

Nhớ cha mẹ, thương vợ con,

Ngậm đắng nuốt cay, dạ nát tan,

Mong sao được chết cho thanh thản.

Ơn vua như biển như trời,

Ẩn náu bao kiếp, chẳng hề dám quên.

Xin dâng tấm lòng son sắt này,

Nguyện xin được chết vì nước non.

Ôi! Chết vinh hơn sống nhục nhã,

Thà làm cỏ dại ven đường,

Chứ không làm quan tham nhũng,

Bỏ mặc dân chúng lầm than.

Xin vua xét cho nỗi oan này,

Trả lại thanh danh cho con người,

Cho con được chết một cái chết nhẹ nhàng,

Để linh hồn được siêu thoát về cõi thanh thiên."

(Trích “Tự tình khúc”- Cao Bá Nhạ)

Chú thích:

Tự tình khúc là tác phẩm nổi tiếng nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác bằng chữ Nôm theo thể song thất lục bát, gồm 680 câu thơ. Tác phẩm được viết khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên.

"Tự tình khúc" được chia thành 4 phần chính:

Phần 1 (1 - 160 câu): Thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình.

Phần 2 (161 - 320 câu): Ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát.

Phần 3 (321 - 520 câu): Bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan.

Phần 4 (521 - 680 câu): Thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị.

Câu hỏi: Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) phân tích văn bản ngữ liệu “Tự tình khúc” của Cao Bá Nhạ.

Hướng dẫn trả lời:

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 400 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản ngữ liệu “Tự tình khúc” của Cao Bá Nhạ.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác phẩm Tự tình khúc của Cao Bá Nhạ: Hoàn cảnh sáng tác, vị trí trong văn học Việt Nam.

- Dẫn vào đoạn trích: Nêu khái quát nội dung chính – thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất, lòng trung thành và khát vọng tự do của tác giả.

* Thân bài:

1. Nội dung

- Nỗi đau khổ, phẫn uất:

+ "Lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng" → tự trách bản thân, số phận bi đát.

+ "Bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" → nỗi nhục nhã, khổ cực trong cảnh tù đày; nhớ thương cha mẹ, vợ con.

- Lòng trung thành và mong muốn được minh oan:

+ "Ơn vua như biển như trời" → lòng biết ơn sâu sắc với triều đình.

+ "Chết vinh hơn sống nhục", "thà làm cỏ dại ven đường" → khát vọng được sống thanh cao, giữ trọn nhân phẩm.

- Khát vọng tự do và công lý:

+ Mong vua xét nỗi oan, trả lại thanh danh, cho chết một cái chết nhẹ nhàng để linh hồn siêu thoát.

- Nghệ thuật

+ Thể thơ song thất lục bát nhịp điệu linh hoạt, giàu nhạc tính.

+ Ngôn ngữ giản dị nhưng giàu hình ảnh, nhiều biện pháp tu từ (ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ, đối lập).

+ Giọng điệu bi thương xen lẫn bi tráng, thể hiện tâm trạng phức tạp.

- Giá trị

+ Giá trị tư tưởng: Tố cáo xã hội phong kiến bất công; ca ngợi phẩm chất cao đẹp, lòng trung thành và khát vọng tự do.

+ Giá trị nghệ thuật: Ngôn ngữ trau chuốt, hình ảnh giàu sức gợi, thể hiện thành công nội tâm nhân vật.

* Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Tự tình khúc.

- Nêu ý nghĩa: Tác phẩm góp phần làm phong phú kho tàng văn học Việt Nam và để lại bài học nhân sinh sâu sắc.

Bài viết tham khảo

"Tự tình khúc" là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Cao Bá Nhạ, được sáng tác khi ông đang bị giam cầm trong nhà lao chờ ngày chịu án tử hình sau vụ án Lệ Chi Viên. Tác phẩm thể hiện tâm trạng đau khổ, phẫn uất của tác giả trước cảnh ngộ éo le của bản thân và gia đình; đồng thời ca ngợi tài năng và khí phách của chú ruột Cao Bá Quát; bày tỏ lòng trung thành với triều đình và mong muốn được minh oan; thể hiện niềm khao khát tự do và ước mong được sống một cuộc đời bình dị. Đoạn trích là một phần quan trọng trong tác phẩm, thể hiện rõ nét những nội dung và ý nghĩa sâu sắc của "Tự tình khúc"

Hai câu thơ đầu tiên thể hiện nỗi đau khổ, phẫn uất của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Ông tự trách bản thân đã "lỡ bước đường trần", "mua danh chuộc tiếng hỏi ai". Hình ảnh "cây giữa rừng xanh", "không ai biết đến, chỉ dành cho chim" là ẩn dụ cho số phận bi đát của Cao Bá Nhạ. Hai câu thơ tiếp theo thể hiện nỗi đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn. Hai câu thơ tiếp theo thể hiện tâm trạng đau đớn, tuyệt vọng của Cao Bá Nhạ. Hình ảnh "bụi trần bám mặt, lệ tuôn rơi" cho thấy sự khổ cực, nhục nhã của ông trong cảnh tù tội. Nỗi nhớ cha mẹ, thương vợ con càng khiến ông thêm đau đớn.

Hai câu thơ tiếp theo thể hiện lòng biết ơn đối với vua và khẳng định tấm lòng son sắt của mình. Hình ảnh "ơn vua như biển như trời" thể hiện sự biết ơn sâu sắc của Cao Bá Nhạ đối với vua. Ba câu thơ tiếp theo thể hiện mong muốn được chết vì nước non và mong muốn được minh oan. Hình ảnh "chết vinh hơn sống nhục nhã", "cỏ dại ven đường", "quan tham nhũng" thể hiện khát vọng tự do và mong muốn được minh oan của Cao Bá Nhạ. Bốn câu thơ cuối cùng thể hiện tha thiết mong vua xét cho nỗi oan, trả lại thanh danh và cho ông được chết một cái chết nhẹ nhàng.

Bằng thể thơ song thất lục bát, ngắt nhịp linh hoạt, uyển chuyển, tạo nên sự du dương, mượt mà cho thơ. Ngôn ngữ Giản dị, dễ hiểu, gần gũi với đời sống thường ngày. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,... để tăng sức gợi cảm cho bài thơNgôn ngữ: Trau chuốt, giàu hình ảnh, thể hiện nội dung sâu sắc và tinh tế. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ, nhấn mạnh, đối lập,... Giọng điệu: Bi thương, phẫn uất nhưng cũng xen lẫn lòng trung thành và khát vọng tự do. Hình ảnh thơ: Đậm chất bi tráng, thể hiện số phận bi đát của tác giả. Đoạn trích đã thể hiện thành công nội tâm phức tạp của Cao Bá Nhạ trước cảnh ngộ éo le của bản thân. Tác phẩm thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc, khơi gợi lòng cảm thông và chia sẻ với nỗi đau của con người.

Đoạn trích "Tự tình khúc" của Cao Bá Nhạ là một tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến bất công, đồng thời thể hiện lòng trung thành, khát vọng tự do và phẩm chất cao đẹp của tác giả. Tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật sâu sắc, xứng đáng là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong bài thơ Tự tình khúc chọn lọc, hay khác:

• Đoạn trích Tự tình khúc được viết theo thể thơ nào? Đặc điểm của thể thơ đó là gì?

• Cách ngắt nhịp trong đoạn trích Tự tình khúc như thế nào? Có tác dụng gì?

• Các biện pháp tu từ nào được sử dụng trong đoạn trích Tự tình khúc? Hiệu quả nghệ thuật của chúng ra sao?

• Giọng điệu chủ đạo của đoạn trích Tự tình khúc là gì?

• Từ văn bản Tự tình khúc trong phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về khát vọng sống thanh cao, chết vinh quang được thể hiện trong đoạn thơ.

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 9 phần Thơ song thất lục bát chọn lọc, hay khác:

• Đọc hiểu Trưa vắng

• Đọc hiểu Nỗi sầu oán của người cung nữ

• Đọc hiểu Chinh phụ ngâm khúc

• Đọc hiểu Ái quốc

• Đọc hiểu Chỉ có thể là mẹ

• Đọc hiểu Chiêu hồn nước

• Đọc hiểu Bà má Hậu Giang

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---