Lý thuyết Cực trị hàm số lớp 12 (hay, chi tiết)



Lý thuyết Cực trị hàm số

Bài giảng: Bài 2: Cực trị của hàm số - Thầy Trần Thế Mạnh (Giáo viên VietJack)

Quảng cáo

1. Định nghĩa:

    Cho hàm số y = f(x) xác định và liên tục trên khoảng (a; b) (có thể a là -∝; b là +∝) và điểm xo ∈ (a; b) .

    - Nếu tồn tại số h > 0 sao cho f(x) < f(xo) với mọi x ∈ (xo - h; xo + h) và x ≠ xo thì ta nói hàm số f(x) đạt cực đại tại xo .

    - Nếu tồn tại số h > 0 sao cho f(x) > f(xo) với mọi x ∈ (xo - h; xo + h) và x ≠ xo thì ta nói hàm số f(x) đạt cực tiểu tại xo .

2. Điều kiện đủ để hàm số có cực trị:

    Giả sử hàm số y = f(x) liên tục trên K = (xo - h; xo + h) và có đạo hàm trên K hoặc trên K \ {xo}, với h > 0 .

    - Nếu f'(x) > 0 trên khoảng (xo - h; xo) và f'(x) < 0 trên (xo; xo + h) thì xo là một điểm cực đại của hàm số f(x).

    - Nếu f'(x) < 0 trên khoảng (xo - h; xo) và f'(x) > 0 trên (xo; xo + h) thì xo là một điểm cực tiểu của hàm số f(x).

    Minh họa bằng bảng biến thiến

Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

* Chú ý.

    - Nếu hàm số y = f(x) đạt cực đại (cực tiểu) tại xo thì xo được gọi là điểm cực đại (điểm cực tiểu) của hàm số; f(xo) được gọi là giá trị cực đại (giá trị cực tiểu) của hàm số, kí hiệu là f(fCT) , còn điểm M(xo; f(xo)) được gọi là điểm cực đại (điểm cực tiểu) của đồ thị hàm số.

    - Các điểm cực đại và cực tiểu được gọi chung là điểm cực trị. Giá trị cực đại (giá trị cực tiểu) còn gọi là cực đại (cực tiểu) và được gọi chung là cực trị của hàm số.

B. Kĩ năng giải bài tập

1. Quy tắc tìm cực trị của hàm số

    - Quy tắc 1:

    Bước 1. Tìm tập xác định của hàm số.

    Bước 2. Tính f'(x) . Tìm các điểm tại đó f'(x) bằng 0 hoặc f'(x) không xác định.

    Bước 3. Lập bảng biến thiên.

    Bước 4. Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.

    - Quy tắc 2:

    Bước 1. Tìm tập xác định của hàm số.

    Bước 2. Tính f'(x). Giải phương trình f'(x) và ký hiệu xi (i = 1; 2; 3;...) là các nghiệm của nó.

    Bước 3. Tính f"(x) và f"(xi).

    Bước 4. Dựa vào dấu của f"(xi) suy ra tính chất cực trị của điểm xi.

Quảng cáo

2. Kỹ năng giải nhanh các bài toán cực trị hàm số bậc ba y = ax3 + bx2 + cx + d (a ≠ 0)

    Ta có y'= 3ax2 + 2bx + c

    - Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị khi phương trình y' = 0 có hai nghiệm phân biệt ⇔ b2 - 3ac > 0. Khi đó đường thẳng qua hai điểm cực trị đó là : Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải.

    - Bấm máy tính tìm ra đường thẳng đi qua hai điểm cực trị :

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    Hoặc sử dụng công thức Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải.

    - Khoảng cách giữa hai điểm cực trị của đồ thị hàm số bậc ba là:

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

3. Kỹ năng giải nhanh các bài toán cực trị hàm trùng phương.

    Cho hàm số: y = ax4 + bx2 + c (a ≠ 0) có đồ thị là (C).

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    (C) có ba điểm cực trị y' = 0 có 3 nghiệm phân biệt Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải.

    Khi đó ba điểm cực trị là: Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải với Δ = b2 - 4ac

    Độ dài các đoạn thẳng: Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải.

    Các kết quả cần ghi nhớ:

    - ΔABC vuông cân ⇔ BC2 = AB2 + AC2

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - ΔABC đều ⇔ BC2 = AB2

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải , ta có: Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - Bán kính đường tròn ngoại tiếp ΔABC là Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - Bán kính đường tròn nội tiếp ΔABC là Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    - Phương trình đường tròn ngoại tiếp ΔABC là: Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

Quảng cáo

C. Kĩ năng sử dụng máy tính

Ví dụ 1: Tìm đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số: y = x3 + 3x2 - x + 2

Lời giải:

    Bấm máy tính: MODE 2

Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

Ví dụ 2: Tìm đường thẳng đi qua hai điểm cực trị ( nếu có ) của đồ thị hàm số: y = x3 - 3x2 + m2x + m

Lời giải:

    Bấm máy tính: MODE 2

Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    Ta có:

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

    Vậy đường thẳng cần tìm:

    Các dạng bài tập Toán lớp 12 ôn thi THPT Quốc gia có lời giải

Quảng cáo

Xem thêm các dạng bài tập Toán lớp 12 có trong đề thi THPT Quốc gia khác:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, GÓI THI ONLINE DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 12

Bộ giáo án, đề thi, bài giảng powerpoint, khóa học dành cho các thầy cô và học sinh lớp 12, đẩy đủ các bộ sách cánh diều, kết nối tri thức, chân trời sáng tạo tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official


ung-dung-dao-ham-de-khao-sat-va-ve-do-thi-cua-ham-so.jsp


Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học
Tài liệu giáo viên