Giáo án Văn 8 bài Câu nghi vấn - Giáo án Ngữ văn lớp 8

HĐ1. HDHS tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn:

- GV gọi HS đọc bài tập 1- SGK –T11

H: Trong đoạn trích trên câu nào là câu nghi vấn ?

I. Đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn:

1. Bài tập

- Sáng nay người ta đấm u có đau nắm không ?

- Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ăn khoai ?

- Hay là u thương chúng con đói quá ?

⇒ Câu nghi vấn.

H: Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn ?

VD: Người đâu gặp gỡ làm chi

Trăm năm biết có duyên gì hay không ?

VD: Bạn ăn cơm chưa ?

H: Qua VD em rút ra nhận xét gì về câu nghi vấn ?

- Gọi 1-2 HS đọc ghi nhớ

- Yêu cầu HS nắm được đặc điểm & chức năng của câu nghi vấn

* Nhận xét:

- Câu nghi vấn: Kết thúc bằng dấu chấm hỏi; có chứa những từ ngữ nghi vấn như: có …không …sao …hay (là),ai, gì, nào, tại sao, bao giờ …

- Chức năng chính: dùng để hỏi

HĐ2. HDHS luyện tập:

- Đọc và xác định yêu cầu bài tập .

H: Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn?

- Đọc và xác định yêu cầu bài tập .

II. Luyện tập:

Bài tập 1/ 11

Bài 1 : Xác định câu nghi vấn

a….phải không ?

b.Tại sao...

c. Văn là gì ? chương là gì ?

d. Chú mình muốn tớ đùa vui không?

- ...cái gì thế?

- Chị Cốc... ấy hả?

- Các câu có chứa các từ nghi vấn: Không, sao, gì, phải không, hả...

H: Căn cứ vào đâu để xác định các câu trên là câu nghi vấn?

H: Có thể thay từ hay bằng từ hoặc được không? vì sao?

Bài tập 2: Xét các câu sau:

- Căn cứ để xác định câu nghi vấn ; Có từ hay,hay là.

- Không thể thay từ (hay) bằng từ (hoặc) được. Vì nếu thay từ hay bằng từ hoặc thì câu trở nên sai ngữ pháp hoặc câu biến thành câu khác thuộc kiểu câu trần thuật & có ý nghĩa khác

- Đọc và xác định yêu cầu bài tập .

H:Có thể đặt dấu chấm hỏi ở những câu sau được không ? vì sao ?

- Không vì đó không phải đó là những câu nghi vấn

Bài tập 3 : Có thể đặt dấu chấm hỏi ở những câu sau được không ? vì sao ?

- Không vì đó không phải đó là những câu nghi vấn

- Câu a, b có từ nghi vấn: không, tại sao, nhưng những kết cấu chứa những từ này chỉ làm chức năng bổ ngữ trong câu.

- Câu c, đ thì nào (cũng) ai (cũng)là những từ phiếm định, chứ không phải là nghi vấn .

- Đọc và xác định yêu cầu bài tập .

H:Phân biệt hình thức & ý nghĩa của 2 câu sau

+ Khác về hình thức :

Có – không

Đã chưa

+ Khác ý nghĩa: Câu 2 có giả định là người được hỏi trước đó có vấn đề về sức khỏe

- Câu 1 không có giả định

VD : Cái áo này đã cũ chưa ?

Bài tập 4 : Phân biệt hình thức & ý nghĩa của 2 câu sau:

+ Khác về hình thức :

Có - không

Đã- chưa

+ Khác ý nghĩa: Câu 2 có giả định là người được hỏi trước đó có vấn đề về sức khỏe

- Câu 1 không có giả định

VD : Cái áo này đã cũ chưa ?

- Đọc và xác định yêu cầu bài tập .

H: Phân tích sự khác nhau về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau?

Bài tập 5 :

* Hình thức:

a.Bao giờ anh đi HN ⇒ từ để hỏi đứng đầu câu.

b.Anh đi HN bao giờ? ⇒ Từ để hỏi đứng cuối câu.

* ý nghĩa:

a. Câu a: hỏi về thời điểm của một hành động sẽ diễn ra trong tương lai.

b. Hỏi về thời điểm của một hành động đã diễn ra trong quá khứ.

Bài tập 6:

+ Câu a đúng .

+ Câu b sai (Không biết giá thì không thể nói là đắt rẻ)