Giáo án Toán lớp 5 Bài 21: So sánh hai số thập phân - Chân trời sáng tạo

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

Tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi.

GV treo (hoặc trình chiếu) hình vẽ phần Khởi động.

→ GV ghi vào góc bảng → Giới thiệu bài mới.

– HS quan sát → Đọc bóng nói → Nhận biết vấn đề cần giải quyết: So sánh chiều dài quãng đường đã làm trong 1 ngày với kế hoạch đề ra → HS nói nhanh kết quả so sánh và cách làm.

II. Khám phá, hình thành kiến thức mới

1. So sánh hai số thập phân có phần nguyên khác nhau

Ví dụ 1: So sánh hai số thập phân 2,1 và 1,85.

– GV vấn đáp → Kết hợp viết trên bảng lớp.

+ Nhận xét phần nguyên của hai số thập phân.
+ Để so sánh được hai số thập phân này, ta làm thế nào?
→ GV viết trên bảng lớp:

– Dựa vào 2,1 > 1,85 → Nêu quy tắc. Muốn so sánh hai số thập phân có phần nguyên khác nhau ta làm thế nào?

2. So sánh hai số thập phân có phần nguyên bằng nhau
Ví dụ 2: So sánh hai số thập phân 1,872 và 1,850.

– Sửa bài, HS trình bày trên bảng lớp (như SGK) và giải thích cách làm
→ GV có thể viết các số theo cột dọc lên bảng lớp để hướng dẫn HS so sánh.

Khi so sánh hai số thập phân có phần nguyên bằng nhau (1 = 1), ta thực hiện như sau (GV vừa nói vừa tô màu các chữ số):

+ So sánh từng cặp chữ số ở cùng một hàng của phần thập phân, kể từ trái sang phải (8 = 8).
+ Cặp chữ số đầu tiên khác nhau:
Số có chữ số lớn hơn thì lớn hơn
(7 > 5 → 1,872 > 1,850).
→ Muốn so sánh hai số thập phân có phần nguyên bằng nhau ta làm thế nào?

3. Các ví dụ tổng hợp
Ví dụ 3:
– GV đọc từng cặp số cho HS viết vào bảng con rồi so sánh.
– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS giải thích.

Lưu ý: HS cũng có thể giải thích cách khác: Bỏ bớt chữ số 0 tận cùng của 5,40 ta được 5,4.

– GV đọc quy tắc trong SGK.

– HS viết vào bảng con.

+ Phần nguyên khác nhau.
+ Viết hai số thập phân thành phân số thập phân rồi so sánh hai phân số thập phân.
– HS nêu cách chuyển đổi và so sánh → Viết vào bảng con:

So sánh phần nguyên: Số nào có phần nguyên lớn hơn thì số đó lớn hơn.

– HS (nhóm bốn) thảo luận, tìm cách thực hiện tương tự Ví dụ 1.
– HS thực hiện cá nhân, rồi chia sẻ với bạn trong nhóm.

1,872 > 1,850

→ So sánh từng cặp chữ số ở cùng một hàng của phần thập phân, kể từ trái sang phải. Cặp chữ số đầu tiên khác nhau: số có chữ số lớn hơn thì lớn hơn.

– HS viết vào bảng con rồi so sánh.

3,6 > 0,981

92,721 < 92,83

5,40 = 5,4

– HS giải thích.

Ví dụ:

3,6 và 0,981 → Số có phần nguyên lớn hơn thì lớn hơn: 3 > 0 → 3,6 > 0,981.
92,721 và 92,83 → Phần nguyên bằng nhau, so sánh từng cặp chữ số ở cùng một hàng:
7 < 8 → 92,721 < 92,83.
5,40 và 5,4 → Phần nguyên và phần thập phân của hai số bằng nhau → 5,40 = 5,4.

III. Luyện tập – Thực hành

Thực hành

Bài 1:

– Khi sửa bài, GV khuyến khích HS giải thích.

– HS thực hiện cá nhân rồi chia sẻ nhóm đôi.

a) 9,75 < 12,4

2,38 > 0,951

b) 61,07 < 61,4

0,5 > 0,125

c) 8,91 > 8,9

10,1 = 10,10

– HS giải thích.

Ví dụ:

a) 9,75 và 12,4 → Vì 9 < 12 → 9,75 < 12,4.

b) 61,07 và 61,4 → Vì 61 = 61;

0 < 4 → 61,07 < 61,4.

…

III. Vận dụng – Trải nghiệm

Bài 2:

– GV có thể gợi ý cho HS:

+ Thực hiện mấy việc?

+ Việc gì?

+ Viết số thế nào?

+ Sắp xếp theo thứ tự nào?

– Sửa bài, HS giải thích cách làm.

Lưu ý: HS có thể viết được các số thập phân khác nhau, nếu đảm bảo các yêu cầu của đề bài thì chấp nhận.

– HS (nhóm đôi) tìm hiểu, nhận biết yêu cầu.

– Thảo luận tìm cách giải quyết.

+ Hai việc.

+ Viết bốn số thập phân – Sắp thứ tự.

+ Phải dùng đủ cả ba chữ số đã cho.

Viết bốn số thập phân khác nhau, trong đó phần thập phân có hai chữ số.

+ Sắp xếp theo thứ tự từ bé đến lớn.

– HS thực hiện cá nhân rồi chia sẻ với bạn. Ví dụ: 5,67; 7,65; 6,57; 5,76

→5,67; 5,76; 6,57; 7,65

– HS giải thích cách làm.

Ví dụ: Dùng đủ ba chữ số đề bài cho để viết số có ba chữ số, trong đó phần nguyên có một chữ số và phần thập phân có hai chữ số.

HOẠT ĐỘNG GV

HOẠT ĐỘNG HS

I. Khởi động

– GV có thể cho HS chơi “Ai nhanh hơn?”.

GV nêu yêu cầu, ví dụ:

So sánh hai số thập phân

5,23 và 52,3.

…

HS thực hiện vào bảng con.

5,23 < 52,3

→ Nêu cách so sánh.

II. Luyện tập – Thực hành

Luyện tập

Bài 1: Thực hiện tương tự bài Thực hành 1.

– Sửa bài, GV có thể cho HS chơi tiếp sức, khuyến khích HS nói tại sao lại điền dấu như vậy.

– GV hệ thống các cách so sánh số thập phân:

• Số thập phân có phần nguyên lớn hơn thì lớn hơn.

• Hai số thập phân có phần nguyên bằng nhau: So sánh các cặp chữ số cùng hàng của phần thập phân theo thứ tự từ trái sang phải. Cặp chữ số đầu tiên khác nhau → Kết luận.

• Hai số thập phân có phần nguyên và phần thập phân bằng nhau thì bằng nhau.

Bài 2:

– Với những HS còn hạn chế, GV có thể hướng dẫn các em viết thêm chữ số 0 vào tận cùng bên phải của phần thập phân để phần thập phân của các số có số chữ số bằng nhau, rồi viết theo cột dọc để so sánh thuận lợi.

– Sửa bài

→ GV viết lên bảng:

7,7; 7; 0,77; 0,7.

Sau đó, GV viết các số theo cột dọc để giải thích.

– HS đọc yêu cầu.

– HS tìm hiểu và làm bài cá nhân.

a) 231,8 > 99,99

46,05 < 46,50

b) 7,42 > 7,24

7,42 < 74,2

c) 140,02 > 140

500 = 500,000

– HS nói tại sao lại điền dấu như vậy.

Ví dụ: 231,8 > 99,99

(vì 231 > 99 → chọn dấu >).

…

– HS (nhóm đôi) đọc yêu cầu, nhận biết nhiệm vụ rồi thảo luận.

– HS thực hiện cá nhân rồi chia sẻ với bạn.

HS đọc dãy số để sửa bài. 7,7; 7; 0,77; 0,7.