Tổng hợp công thức Hóa học lớp 8, 9 đầy đủ

Tài liệu công thức Hóa học lớp 8, 9 mới nhất gồm định nghĩa, các công thức và bài tập ví dụ có lời giải chi tiết. Hi vọng bộ công thức Hóa học lớp 8 và lớp 9 này sẽ giúp học sinh nắm vững công thức từ đó từ đó biết cách làm các bài tập môn Hóa học lớp 8, 9.

Tổng hợp công thức Hóa học lớp 8, 9 đầy đủ

• Bảng hóa trị của nguyên tố, nhóm nguyên tố đầy đủ nhất

• Công thức tính số mol (n; đơn vị: mol)

• Công thức tính nồng độ phần trăm (C%; đơn vị: %)

• Công thức tính nồng độ mol (C_M; đơn vị: mol/l)

• Công thức tính khối lượng chất tan (m hoặc m_ct; đơn vị: gam)

• Công thức tính khối lượng dung dịch (m_dd; đơn vị: gam)

• Công thức tính thể tích dung dịch (V_dd hoặc V)

• Công thức tính thành phần phần trăm về khối lượng các chất trong hỗn hợp

• Công thức tính thành phần phần trăm về thể tích các chất trong hỗn hợp

• Công thức tính tỉ khối của chất khí

• Công thức tính thể tích chất khí (V_khí hoặc V; đơn vị: lít)

• Công thức tính độ tan (S; đơn vị: gam)

• Công thức tính độ rượu (đơn vị: độ, "°")

• Công thức tính hiệu suất phản ứng (H; đơn vị: %)

• Công thức tính khối lượng chất tham gia/sản phẩm khi có hiệu suất

---

---

---

Bảng hóa trị của nguyên tố, nhóm nguyên tố đầy đủ nhất

Hóa trị là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử (hay nhóm nguyên tử) nguyên tố này với nguyên tử (hay nhóm nguyên tử) nguyên tố khác.

Đây là kiến thức cơ bản và nền tảng nhất, là cơ sở để các em học tốt kiến thức hóa học ở các lớp trên.

Dưới đây là bảng hóa trị của các nguyên tố, nhóm nguyên tố xuất hiện thường xuyên trong chương trình hóa học lớp 8.

I/ Bảng nguyên tố hóa học và hóa trị của đơn chất

Số proton	Tên nguyên tố	Kí hiệu hóa học	Nguyên tử khối	Hóa trị
1	Hiđro	H	1	I
2	Heli	He	4
3	Liti	Li	7	I
4	Beri	Be	9	II
5	Bo	B	11	III
6	Cacbon	C	12	IV,II
7	Nitơ	N	14	III,II,IV,…
8	Oxi	O	16	II
9	Flo	F	19	I
10	Neon	Ne	20
11	Natri	Na	23	I
12	Magie	Mg	24	II
13	Nhôm	Al	27	III
14	Silic	Si	28	IV
15	Photpho	P	31	III,V
16	Lưu huỳnh	S	32	II,IV,VI
17	Clo	Cl	35,5	I,…
18	Agon	Ar	39,9
19	Kali	K	39	I
20	Canxi	Ca	40	II
.
.
.
24	Crom	Cr	52	II,III,…
25	Mangan	Mn	55	II,IV,VII,…
26	Sắt	Fe	56	II,III
29	Đồng	Cu	64	I,II
30	Kẽm	Zn	65	II
35	Brom	Br	80	I…
47	Bạc	Ag	108	I
56	Bari	Ba	137	II
80	Thủy ngân	Hg	201	I,II
82	Chì	Pb	207	II,IV

Lưu ý: 

- Một số đơn chất phi kim có công thức phân tử như sau: 

Khí oxi	Khí hiđro	Khí nitơ	Khí flo	Khí clo	Brom	Iot
O2	H2	N2	F2	Cl2	Br2	I2

- Dãy hoạt động hóa học kim loại:

Khi   Nào   Cần   May   Áo  Záp  Sắt   Nhớ  Sang  Phố  Hỏi   Cửa  Hàng  Áo    Phi  Âu

K      Na      Ca     Mg   Al     Zn    Fe    Ni      Sn     Pb    H    Cu     Hg      Ag  Pt    Au

II: Hóa trị của nhóm nguyên tố

Tên nhóm	Hóa trị
Hiđroxit (OH),  nitrate (NO3),  Hiđro carbonate (HCO3),  Đihiđro photphat (H2PO4)	I
Sunfit (SO3),  Sunfat (SO4),  carbonate (CO3),  Hiđro photphat (HPO4)	II
Photphat (PO­4­)	III

III. Cách học thuộc hóa trị các nguyên tố đơn giản nhất

Một trong những cách học thuộc nhanh hóa trị các nguyên tố đó là học thuộc qua lời bài thơ. Dưới đây là một trong các bài ca hóa trị, các em tham khảo nhé!

Bài ca hóa trị 

(sưu tầm)

Kali, Iot, Hiđro
Natri với Bạc, Clo một loài
Có hóa trị I bạn ơi
Nhớ ghi cho rõ kẻo rồi phân vân
Magie, Chì, Kẽm, Thủy ngân
Canxi, Đồng ấy cũng gần Bari
Cuối cùng thêm chú Oxi
Hóa trị II ấy có gì khó khăn
Bác Nhôm hóa trị III lần
Ghi sâu trí nhớ khi cần có ngay
Cacbon, Silic này đây
Là hóa trị IV không ngày nào quên
Sắt kia kể cũng quen tên
II, III lên xuống thật phiền lắm thay
Nitơ rắc rối nhất đời
I, II, III, IV khi thì là V
Lưu huỳnh lắm lúc chơi khăm
Lúc II, lúc VI khi nằm thứ IV
Photpho nói tới không dư
Nếu ai hỏi đến thì ừ rằng V
Bạn ơi cố gắng học chăm
Bài ca hóa trị suốt năm rất cần

Công thức tính số mol

Mol là gì? Cách tính số mol như thế nào? Là thắc mắc của rất nhiều em học sinh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ trả lời các câu hỏi trên và vận dụng  các bài tập liên quan đến tính số mol.

I/ Định nghĩa mol là gì?

Mol là lượng chất có chứa 6.10²³ nguyên tử hoặc phân tử của chất đó.

Con số 6.10²³ được gọi là số Avogađro và được kí hiệu là N.

Ví dụ:

- Một mol nguyên tử sắt có chứa 6.10²³ nguyên tử sắt.

- Một mol phân tử nước có chứa 6.10²³ phân tử nước.

Vậy số mol (n) được tính như thế nào? Dưới đây tổng hợp đầy đủ 7 công thức tính số mol thường gặp trong chương trình hóa học.

II / Các công thức tính số mol thường gặp

1. Công thức tính số mol khi biết khối lượng

          n =

Trong đó:

      + m: khối lượng chất (đơn vị: gam).

      + M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

Chú ý:

      + Công thức này áp dụng để tính số mol của tất cả các chất rắn, lỏng, khí …

      + Nếu đề bài cho tính số mol chất tan có trong dung dịch thì m là khối lượng chất tan có trong dung dịch.

2. Công thức tính số mol khí ở đktc khi biết thể tích

          n =

Trong đó:

      + V: thể tích khí ở đktc (đơn vị: lít).

      + Công thức này áp dụng cho tính số mol khí ở đktc.

3. Công thức tính số mol khi biết nồng độ mol và thể tích dung dịch          

           n = C_M.V_dd

Trong đó:

C_M: nồng độ dung dịch (đơn vị: mol/ lít)

V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: lít)

4. Công thức tính số mol khi biết nồng độ phần trăm và khối lượng dung dịch

         n =

Trong đó:

C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %)

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

M_ct: khối lượng mol chất tan (đơn vị: g/mol).

5. Công thức tính số mol khi biết nồng độ phần trăm, thể tích và khối lượng riêng của dung dịch

          n =  

Trong đó:

 V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: ml)

D: khối lượng riêng (g/ml)

C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %)

M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

6. Công thức tính số mol khí khi biết áp suất, thể tích và nhiệt độ xác định

         n =

Trong đó:

P: áp suất (đơn vị: atm)

V: thể tích (đơn vị: lít)

R: hằng số (R = 0,082)

T: Nhiệt độ kenvin (T = ^oC + 273)

7. Công thức tính số mol theo định nghĩa

n =

Trong đó:

      N: số nguyên tử hoặc phân tử.

      N_A: số avogađro (N_A = 6.10²³)

III/ Bài tập có lời giải

Bài 1: Tính số mol của những lượng chất sau:

a) 4,6 gam Na; 

b) 8,4 gam KOH; 

c) 11,76 gam H₃PO₄; 

d) 16 gam Fe₂O₃.

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: n =

a) Số mol Na là: n_Na = =0,2 mol

b) Số mol KOH là: n_KOH = = 0,15 mol

c) Số mol H₃PO₄ là: n_H3PO4 = = 0,12 mol

d) Số mol Fe₂O₃ là: n_Fe2O3 = = 0,1 mol

bài 2: Tính số mol của những chất  khí sau, biết các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn

a) 2,24 lít khí C₂H₄

b) 3,36 lít khí CO₂

c) 10,08 lít khí N₂

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức:  n=  

a) Số mol khí C₂H₄ là: n_C2H4 =  = 0,1 mol

b) Số mol khí CO₂ là: n_CO2 = = 0,15 mol

c) Số mol khí N₂ là: n_N2  = = 0,45 mol

Bài 3: Hãy tính số  mol của các chất sau:

a) Một dung dịch chứa   MgCl₂  1M có thể tích là  1,5 lít.

b) Một dung dịch có chứa NaCl 0,5M có thể tích là 5 lít .

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: n = C_M . V_dd

a)Số mol của MgCl₂ là: n_MgCl2 = 1. 1,5= 1,5 mol

b) Số mol của NaCl là: n_NaCl = 0,5 . 5= 2,5

Bài 4: Hãy tính số mol của NaOH có trong 200g dung dịch NaOH 15%.

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: n=  

Số mol của NaOH là: n_NaOH = = 0,75 mol

Bài 5: Cho 120 ml dung dịch KCl có nồng độ 20% (D=1,98 g/ml). Tính số mol của KCl trong dung dịch?

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: n =  

Số mol của KCl là:

n_KCl = = 0,638 mol

Bài 6: Tính số mol của 5 lít khí N₂ ở 20, áp suất 1,5 atm?

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: n=

Số mol khí N₂ là:  n_N2 = = 0,31 mol

Bài 7:Tính số mol trong 9.10²³ nguyên tử nhôm. 

Hướng dẫn:

Áp dụng công thức: n =  

Số mol nhôm là:  n_Al = = 1,5 mol

Công thức tính nồng độ phần trăm

I.Định nghĩa

- Nồng độ là khái niệm để biểu thị lượng hóa chất có trong một hỗn hợp, đa phần là dung dịch. Một số khái niệm nồng độ hay gặp là: nồng độ phần trăm, nồng độ mol,..

-Nồng độ phần trăm của dung dịch được kí hiệu là C% cho ta biết số gam chất tan có trong 100 gam dung dịch là bao nhiêu.  

II.Công thức tính nồng độ phần trăm

1.Công thức tính nồng độ phần trăm khi biết khối lượng chất tan và khối lượng dung dịch

          C% = 

Trong đó:

      m_ct: khối lượng chất tan (đơn vị: gam)

      m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

2.Công thức tính nồng độ phần trăm khi biết nồng độ mol và khối lượng riêng

           C% = 

Trong đó:

      C_M: nồng độ mol (đơn vị: mol/ lít)

      M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol)

      D: khối lượng riêng (đơn vị: g/ml)

III. Bài tập có lời giải

Bài 1: Tiến hành hòa tan hoàn toàn 3,9 gam Kali vào 36,2 gam nước thu được dung dịch B có nồng độ bao nhiêu?

Hướng dẫn:

Ta có: n_K = = 0,1 mol

Phương trình hóa học

2K   +        2H₂O     ->     2KOH   + H₂

0,1                                     0,1         0,05

Từ phương trình ta có: 

n_H2 = = 0,05 mol

n_KOH = n_k = 0,1 mol

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_dd = m_K  + m_H2O - m_H2 = 3,9 + 36,2 - 0,05 . 2 = 40 gam

Nồng độ phần trăm của KOH là:

C% =  . 100%= .100%  = .100 = 14%

Bài 2: Cho dung dịch muối ăn NaCl có nồng độ mol là 1M, khối lượng riêng là 2,16 g/ml.Tính nồng độ phần trăm của muối ăn?

Hướng dẫn :

Áp dụng công thức: C% = 

Nồng độ phần trăm của muối ăn là: C% = = 2,7 %

....................................

....................................

....................................

Trên đây là tóm lược một số nội dung có trong tổng hợp công thức Hóa học lớp 8 + 9, mời quí bạn đọc vào từng bài để xem đầy đủ, chi tiết!

---