Đề minh họa Ngữ Văn vào lớp 10 Tp Thủ Đức 2025 (có đáp án)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

5,0

1

Lời dẫn trực tiếp:

- “Ngày xưa có một công chúa...”

- “Ngày xưa có một vị vua...”

- “Ngày xưa có mẹ...”

Học sinh trả lời đúng 1 lời dẫn trực tiếp được 0,5 điểm.

0,5

2

Những chi tiết trong văn bản thể hiện sự chăm sóc, tình yêu thương của người mẹ dành cho con:

- Mẹ là người mớm cho con muỗng cháo.

- Mẹ là người thức hát ru con

- Người mong con mỏi mòn chắc không ai ngoài mẹ

- cho con dư dả nụ cười và tiếng hát

- Là cho - đi - không - đòi - lại - bao - giờ

0,5

3

Hình ảnh “một bầu trời, một mặt đất, một vầng trăng” gợi liên tưởng về tình mẹ:

Tình mẹ là điều thiêng liêng và vĩnh hằng giữa muôn ngàn điều hữu hạn của vũ trụ. Tình yêu của mẹ chân thành, bao la và là duy nhất, cũng như chỉ có một bầu trời, một mặt đất, một vầng trăng trong thế giới này mà thôi.

1,0

4

HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận của bản thân và có cách giải thích hợp lí.

Gợi ý:

- Trong quá trình lớn lên, đôi khi em cũng cảm thấy mất tự do cá nhân trong sự bảo bọc của mẹ. Mẹ luôn lo lắng, chăm sóc em nhưng khi lớn dần lên, có những điều em muốn tự mình khám phá, tự mình trải nghiệm. Nhưng em hiểu sự quan tâm, chăm sóc của mẹ xuất phát từ tình yêu thương của mẹ dành cho em.

1,0

5

Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm nghĩ của em sau khi đọc văn bản trên.

2,0

- Học sinh đáp ứng yêu cầu về viết đoạn nghị luận văn học: phân tích được chủ đề và một số nét đặc sắc của bài thơ.

- Đáp ứng yêu cầu về độ dài đoạn văn.

Gợi ý nội dung:

• Xác định được chủ đề bài thơ: bài thơ là lời khẳng định tình mẹ là tình cảm bao la, vô giá nhất thế gian.

- Chủ đề được thể hiện xuyên suốt bài thơ, là mạch nguồn dẫn dắt cảm xúc:

+ Mẹ là người đưa con đến thế giới, cho con cái tên riêng xác nhận sự tồn tại có giá trị của con trên cuộc đời này.

+ Mẹ là người chăm lo cho con từng miếng ăn, giấc ngủ, theo từng bước con đi.

+ Tiếng gọi “mẹ!” sẽ mãi mãi sống cùng năm tháng với người con, sẽ không bao giờ tắt được trên thế gian khi tình cảm của con vẫn luôn dành cho mẹ với niềm kính trọng, yêu thương mãi mãi bất diệt với thời gian.

+ Mẹ hi sinh tất cả vì con, cho đi chứ không bao giờ cần nhận lại.

→ Khẳng định: Tình mẹ bao giờ cũng cao cả, lớn lao, không gì đo đếm được.

+ Mỗi người con phải sống sao để xứng đáng với công lao trời bể ấy của mẹ và không phụ lòng đấng sinh thành.

• Khái quát cảm xúc cá nhân sau khi đọc bài thơ.

0,25

1,5

* Về sáng tạo

Đoạn văn có sự sáng tạo trong cách hành văn (triển khai được các ý tưởng mới mẻ; cách mở đoạn lôi cuốn, hấp dẫn; cách kết đoạn đặc sắc, ấn tượng;…).

Lưu ý:

- Trên đây chỉ là một số gợi ý cho nội dung đoạn văn, giám khảo cho điểm tuỳ theo nội dung đoạn văn thí sinh viết, chú ý ghi nhận, đánh giá cao những bài làm có sự sáng tạo, hướng đến những giá trị tích cực của vấn đề.

- Thí sinh viết đoạn văn lạc đề đạt tối đa 1.0 điểm.

0,25

II

Theo em việc không xử lý tốt mâu thuẫn trong gia đình có thể để lại những hậu quả gì cho con trẻ? Là một người trẻ, em nghĩ những giải pháp nào có thể dung hòa “khoảng cách thế hệ”?

Em hãy viết một bài văn nghị luận trả lời cho những câu hỏi trên.

5,0

* Về hình thức, kỹ năng

- Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận: mở bài giới thiệu được vấn đề; thân bài triển khai được vấn đề; kết bài kết luận được vấn đề.

- Triển khai được luận điểm/ ý kiến, có sử dụng lí lẽ, bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm/ ý kiến.

- Bài văn có sự tách đoạn phân biệt giữa các phần mở bài, thân bài, kết bài.

- Mở đầu mỗi đoạn văn bằng chữ viết hoa và lùi vào đầu dòng; dùng dấu câu phù hợp để kết thúc đoạn văn.

- Bài văn có dung lượng các phần mở bài, thân bài, kết bài cân đối.

- Bài văn diễn đạt mạch lạc, có sử dụng phép liên kết câu văn, đoạn văn.

- Bài văn đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

2,0

* Về nội dung

- Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận:

+ Một gia đình hạnh phúc, êm ấm sẽ là tế bào mạnh khỏe làm nên xã hội bền vững. Vì vậy, việc không xử lý tốt mâu thuẫn trong gia đình có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến xã hội, đặc biệt hơn là với con trẻ - thành viên bị động phải chứng kiến mâu thuẫn trong gia đình.

+ Đây là vấn đề thời sự cần quan tâm và đưa ra giải pháp đúng cách.

- Thân bài:

+ Giải thích vấn đề: Mâu thuẫn trong gia đình là gì?

+ Nêu thực trạng vấn đề hiện nay:

• Mâu thuẫn giữa con cái – bố mẹ

• Mâu thuẫn giữa vợ - chồng

• Mâu thuẫn ông bà – cháu

• Mâu thuẫn anh chị em

+ Nguyên nhân:

• Điều kiện kinh tế khác biệt

• Bất đồng quan điểm sống

• Bất ổn tâm sinh lí

...

+ Hậu quả cho con trẻ

• Ám ảnh tâm lí, rối loạn cảm xúc tinh thần

• Không được nuôi dưỡng trong điều kiện cần và đủ về vật chất, tinh thần.

• Ảnh hưởng sức khỏe thể chất, thậm chí là tính mạng.

+ Giải pháp để dung hòa “khoảng cách thế hệ”:

• Không áp đặt suy nghĩ cho đối phương

• Không so sánh

• Chân thành, học cách lắng nghe nhiều hơn

• Giao tiếp là cách kết nối với các thành viên hiệu quả nhất

- Kết bài:

+ Khẳng định lại vấn đề nghị luận.

+ Nêu bài học nhận thức và hành động.

* Học sinh triển khai luận điểm/ ý kiến, lí lẽ, bằng chứng xác đáng, logic.

0,5

1,5

0,5

* Về sáng tạo

Bài văn có sự sáng tạo trong cách hành văn; triển khai được các ý tưởng mới mẻ; có cách mở bài lôi cuốn, hấp dẫn; có cách kết bài đặc sắc, ấn tượng;…

Lưu ý:

- Trên đây chỉ là một số gợi ý cho nội dung bài văn, giám khảo cho điểm tuỳ theo nội dung bài văn thí sinh viết, chú ý ghi nhận, đánh giá cao những bài làm có sự sáng tạo, hướng đến những giá trị tích cực của vấn đề.

- Thí sinh viết bài văn lạc đề đạt tối đa 2.5 điểm. 

0,5

Tổng điểm

10,0