Giáo án KHTN 6 Cánh diều Bài 4: Đo nhiệt độ

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

- GV đặt ba cốc nước trên bàn:

+ Cốc 1: bỏ nước lọc và mấy viên đá lạnh

+ Cốc 2: cốc nước lọc bình thường

+ Cốc 3: cốc nước ấm

- GV yêu cầu HS quan sát, đưa ra dự đoán. Theo em, nước trong cốc 2 nóng hơn nước trong cốc nào và lạnh hơn nước trong cốc nào? Nước trong cốc nào có nhiệt độ cao nhất, nước trong cốc nào có nhiệt độ thấp nhất?

- GV dẫn dắt vào bài học: Để kiểm tra xem câu trả lời của các em có đúng hay không, chúng ta sẽ tìm hiểu các nội dung sau đây.

- HS quan sát GV đặt 3 cốc nước

- HS dự đoán:

+ Cốc 2 nóng hơn cốc 1 và lạnh hơn cốc 3.

+ Cốc 3 có nhiệt độ cao nhất, cốc 1 có nhiệt độ thấp nhất.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV mời một vài bạn lên bảng làm thí nghiệm như sau:

+ Nhúng đồng thời ngón tay trỏ của tay phải vào cốc 1, ngón tay trỏ của tay trái vào cốc 3. Sau một phút rút các ngón tay ra rồi cùng nhúng vào cốc 2.

- GV yêu cầu HS cho cảm nhận về hai ngón tay lúc này.

Sau đó yêu cầu cả lớp suy nghĩ để so sánh độ nóng lạnh của các vật người ta dùng đại lượng nào?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lên làm thí nghiệm và trả lời câu hỏi.

- Các bạn ở dưới lớp quan sát và suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV mời HS trả lời.

- GV mời HS khác nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV kết luận kiến thức cho HS:

Cũng như một số cảm giác khác, cảm giác nhiệt độ của chúng ta không phải lúc nào cũng đúng. Để khẳng định chính xác được nhiệt độ của vật, thay vì tin vào cảm giác thì người ta dùng cách đo. Nhiệt độ được đo bằng nhiệt kế theo thang đo xác định.

I. Nhiệt độ và độ nóng lạnh

- Nhiệt độ là số đo “nóng”, “lạnh” của vật.

- Nhiệt độ được đo bằng nhiệt kế theo thang đo xác định.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS tự đọc trong phần cung cấp thông tin trong SGK và đặt ra câu hỏi:

Thang nhiệt độ Xen-xi-ớt cần phải dùng hai nhiệt độ cố định để làm gì?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS tiếp nhận kiến thức

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV mời một vài HS trả lời câu hỏi, nhận xét và bổ sung câu trả lời cho nhau.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV chốt kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

II. Thang nhiệt độ Xen-xi-ớt

- Nhiệt độ của hơi nước đang sôi 100^oC và nhiệt độ của nước đá đang tan là 0^oC được chọn làm hai nhiệt độ cố định. Khoảng giữa hai nhiệt độ này được chia thành 100 phần bằng nhau, mỗi phần ứng với một độ, kí hiệu là 1^oC.

- Thang nhiệt độ Xen-xi-ớt cần phải dùng hai nhiệt độ cố định để có một khoảng cách xác định giữa hai nhiệt độ này.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

NV1:

- GV cho HS đọc kiến thức trong sgk.

- GV tổ chức hoạt động nhóm: Cho HS làm với các dụng cụ nhiệt kế, cốc nước ấm, cốc nước lạnh, thước để thực hiện trải nghiệm chất lỏng nở ra khi đưa bầu nhiệt kế vào cốc nước nóng và co lại khi đưa vào cốc nước lạnh.

- GV đặt câu hỏi: Sự thay đổi của chất lỏng trong nhiệt kế như thế nào khi nhúng vào nước ấm và khi nhúng vào nước lạnh? Hãy giải thích.

NV2:

- GV yêu cầu HS quan sát nhiệt kế y tế đã cung cấp để tìm ra cấu tạo đặc biệt của nhiệt kế này (được tham khảo thông tin cung cấp trong SGK).

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS làm thí nghiệm và trả lời câu hỏi

- HS quan sát nhiệt kế y tế và trả lời câu hỏi

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV gọi đại diện một số nhóm đứng dậy trình bày câu trả lời của mình.

- GV gọi HS nhóm khác nhận xét câu trả lời của nhóm bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV chốt kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

- GV lưu ý cho HS ngoài nhiệt kế dùng chất lỏng còn có các loại nhiệt kế khác như nhiệt kế kim loại sẽ dựa trên sự nở vì nhiệt của chất rắn, nhiệt kế đổi màu sẽ dựa trên sự nở vì nhiệt của các chất.

III. Nhiệt kế

- Sự nở vì nhiệt của chất lỏng được dùng làm cơ sở để đo nhiệt độ trong các loại nhiệt kế có cấu tạo dùng chất lỏng.

- Đối với nhiệt kế y tế để số chỉ của nhiệt kế không thay đổi khi nó đã được lấy ra khỏi cơ thể, phần ống sát với bầu được làm cong cho nhỏ lại.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV cho HS làm việc nhóm (giao cho mỗi nhóm: 1 nhiệt kế, bông và cồn y tế để tiến hành đo nhiệt độ).

HS dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ cơ thể của từng thành viên trong nhóm. Từ đó, rút ra cách đặt mắt nhìn và đọc đúng chỉ số của nhiệt kế.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS tiến hành đo nhiệt độ cơ thể và trả lời câu hỏi của GV.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV mời 2 nhóm hoàn thành sớm nhất lớp báo cáo và trả lời câu hỏi.

- GV mời các nhóm còn lại nhận xét và bổ sung câu trả lời.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV chốt kiến thức, nhận xét quá trình học tập của HS.

IV. Đo nhiệt độ cơ thể

- Cách đo:

+ B1: Đưa thủy ngân về vạch thấp nhất.

+ B2: Dùng bông và cồn ý tế làm sạch nhiệt kế.

+ B3: Đặt nhiệt kế vào nách, kẹp cánh tay lại để giữ nhiệt kế.

+ B4: Sau khoảng 3 phút, lấy nhiệt kế ra và đọc nhiệt độ.

STT

Tên thành viên

Nhiệt độ cơ thể

1

Nguyễn Văn A

36,6^oC

2

.....

......

3

4