Giáo án Văn 8 bài Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm - Giáo án Ngữ văn lớp 8

HĐ1. HDHS tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự:

- Đọc bài văn “Món quà sinh nhật”- SGK -tr 29.

I. Dàn ý của bài văn tự sự.

1. Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự.

a. Bài tập/92

Văn bản: Món quà sinh nhật.

H: Hãy chỉ ra bố cục của bài văn?

H: Nêu nội dung khái quát của từng phần?

- Mở bài: từ đầu ... bày la liệt trên bàn.

( Kể và tả quang cảnh chung của buổi sinh nhật).

- Thân bài: Tiếp... chỉ gật đầu không nói.

( kể về món quà sinh nhật độc đáo của Trinh).

- Kết bài: phần còn lại ( cảm nghĩ của người bạn về món quà sinh nhật).

* Truyện kể về sinh nhật Trang, Trinh không có xe nên đến muộn và món quà bất ngờ của Trinh.

- Người kể là Trang- ngôi thứ nhất.

- Truyện xảy ra ở nhà Trang vào buổi sinh nhật.

- Nhân vật: Trang, các bạn, Trinh.

- Nhân vật chính: Trang.

- Tính cách của nhân vật: mọi người đều vui vẻ cười nói.

+ Trang : bồn chồn lo lắng.

+ Trinh: hiền lành, hay cười, bẽn lẽn.

- Diễn biến truyện:

+ Mở đầu: cảnh sinh nhật vui vẻ, đông đúc ở nhà Trang.

+ Diễn biến- Đỉnh điểm đợi mãi không thấy Trinh đến.

+ Kết thúc : Trinh đến khi mọi người đã bắt đầu ra về và món quà bất ngờ của Trinh.

- Yếu tố miêu tả: Nhân kỷ niệm... trên bàn.

+ Trinh tươi cười đi vào.

+ Trinh lỏn lẻn, đầu hơi nghiêng.

+ Quả to, cùi dày, ăn giòn và thơm.

- Yếu tố biểu cảm:

+ Tôi thấy tủi thân và giận Trinh.

+ Tôi giận mình quá.

+ Cảm ơn Trinh... thơm mát này.

H: Tác dụng của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản trên?

Cách đưa yếu tố miêu tả biểu cảm vào dàn ý?

b. Nhận xét:

⇒ yếu tố miêu tả, biểu cảm kết hợp đan xen với yếu tố tự sự

-Yếu tố miêu tả và biểu cảm: tô đậm tính cách nhân vật, giúp người đọc hiểu sâu hơn tình cảm, tính cách phẩm chất của nhân vật.

H: Từ bài tập trên em rút ra nhận xét gì về dàn ý của bài văn tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm?

H: Vai trò của từng phần?

2. Dàn ý của bài văn tự sự.

a. Mở bài: Giới thiệu nhân vật, sự việc và tình huống xảy ra câu chuyện.

b. Thân bài: Kể diễn biến câu chuyện theo một trình tự nhất định. Kết hợp miêu tả sự vật, sự viếc, con người và thể hiện tình cảm, thái độ.

c. Kết bài: Nêu kết cục và cảm nghĩ của người trong cuộc.

H: So sánh dàn ý của bài văn tự sự với dàn ý của bài văn tự sự kết hợp miêu tả , em thấy có gì giống và khác nhau?

- Gọi học sinh đọc ghi nhớ.

⇒ GV chốt.

- Chủ yếu cũng gồm 3 phần nhưng có đưa thêm yếu tố miêu tả, biểu cảm kết hợp đan xen với yếu tố tự sự

3. Ghi nhớ (SGK/ 95)

HĐ2. HDHS luyện tập:

- Đọc bài 1, nêu yêu cầu

- T/C thảo luận bàn 5 phú

⇒ Báo cáo, nhận xét.

GV kết luận.

III. Luyện tập:

Bài tập 1/95

- Lập dàn ý cho văn bản “Cô bé bán diêm”.

a. Mở bài:

- Giới thiệu quang cảnh đêm giao thừa và gia cảnh của nhân vật chính- cô bé bán diêm.

b. Thân bài:

- Không bán được diêm em bé không dám về nhà, em bị rét ngồi nép bên tường.

- Em liều đánh các que diêm và mộng tưởng hiện ra...( 5 lần quẹt diêm gắn với 5 mộng tưởng)

* Yếu tố miêu tả, biểu cảm: đan xen trong quá trình kể: Mỗi lần em bé quẹt diêm mộng tưởng hiện lên → tác giả miêu tả rất sinh động kèm theo đó là những suy nghĩ, tâm trạng nhân vật.

c. Kết bài:

- Em bé chết vì rét, mọi người không ai biết về những điều kì diệu mà em đã trông thấy, thái độ của ng qua đường.

- Đọc bài 2, nêu yêu cầu?

- HS làm bài.

- Gọi 1 HS lên bảng lập dàn ý.

- HS nhận xét.

- GV sửa chữa, bổ sung.

Bài tập 2 /92

- Lập dàn ý cho đề bài: Hãy kể một kỉ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ mãi.

a. Mở bài: Giới thiệu người bạn của mình là ai? Kỉ niệm khiến em xúc động là kỉ niệm gì? (nêu khái quát).

b. Thân bài: Tập trung kể về kỉ niệm xúc động ấy.

- Nó xảy ra ở đâu? lúc nào? với ai?

- Chuyện xảy ra như thế nào? Mở đầu, diễn biến, kết quả?

- Điều gì khiến em xúc động, xúc động như thế nào? (miêu tả các biểu hiện xúc động đó).

c. Kết bài: suy nghĩ gì về kỷ niệm đó và người bạn.