Giáo án Sinh học 10 Bài 2: Các giới sinh vật

A. Khởi động (3 phút)

- Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

GV:VD. Một cây đậu, một con bò, một con trùng đế giày, một con chó, rêu, vi khuẩn, nấm đảm, nấm nhầy.. Các loại này thuộc này thuộc giới sinh vật nào?

HS : trả lời-> GV dẫn dắt vào bài mới

H.Hệ thống mở và tự điều chỉnh là gì?

H.Tại sao các sinh vật trên trái đất đều có chung nguồn gốc tổ tiên nhưng ngày nay lại đa dạng phong phú như vậy?

Đáp án: a)Hệ thống mở: Sinh vật ở mọi cấp tổ chức đều không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường. Sinh vật không chỉ chịu sự tác động của MT mà còn góp phần làm biến đổi môi trường.

- Khả năng tự điều chỉnh hệ thống sống nhằm đảm bảo duy trì và điều hoà cân bằng động trong hệ thống để tồn tại và phát triển.

b)Sinh vật có cơ chế phát sinh biến dị, di truyền được chọn lọc tự nhiên chọn lọc nên thích nghi với môi trường và tạo nên một thế giới sống đa dạng và phong phú.

- Sinh vật không ngừng tiến hoá.

B. Hình thành kiến thức (30p)

Hoạt động 1: Giới và hệ thống phân loại 5 giới

Mục tiêu:

   +HS nắm được khái niệm giới

   +Hiểu và trình bày được hệ thống phân loại 5 giới sinh vật

B1: GV viết sơ đồ lên bảng và cho ví dụ

Giới – Ngành - Lớp - Bộ - Họ - Chi – Loài

? Giới là gì? Cho ví dụ.

B2: GV treo sơ đồ hệ thống phân loại 5 giới Hình 2 / SGK/ trang 10

?Cho biết sinh giới được phân thành mấy giới? là những giới nào?

GV treo tranh đại diện 5 giới và phát PHT

GV : Phát phiếu học tập cho HS thảo luận nhóm : 4 HS/nhóm.

B3: GV : Gọi HS trình bày kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá và bổ sung cho hoàn chỉnh.

B4: GV: Sau khi cho HS thảo luận nhóm, GV gọi HS trả lời, trên cơ sở đó GV hỏi thêm những câu hỏi gợi mở để HS hiểu và ghi nhận.

-HS quan sát sơ đồ và dựa vào kiến thức sinh học lớp dưới trả lời câu hỏi:

-HS quan sát tranh và đọc thông tin trong SGK trả lời

-HS : Thảo luận nhóm và hoàn thành phiếu học tập.

-Đại diện nhóm trình bày

-HS rút ra khái niệm và trình bày được hệ thống 5 giới.

1- Khái niệm:

-Giới trong sinh học là đơn vị phân loại lớn nhất bao gồm các ngành sinh vật có chung đặc điểm nhất định.

-Thế giới sinh vật được phân loại thành các đơn vị theo trình tự nhỏ dần là:

Giới – Ngành - Lớp - Bộ - Họ - Chi – Loài

2- Hệ thống phân loại 5 giới:

- Giới Khởi sinh (Monera) -> Tế bào nhân sơ.

- Giới Nguyên sinh (Protista)

- Giới Nấm (Fungi)

- Giới Thực vật (Plantae)

- Giới Động vật (Animalia)

-> Tế bào nhân thực.

**NL làm việc nhóm

NL giải quyết vấn đề.

NL trình bày.

Hoạt động 2: Tìm hiểu chính đặc điểm của mỗi giới

Mục tiêu:

HS chỉ rõ đặc điểm cơ bản của mỗi giới về tổ chức cơ thể, kiểu dinh dưỡng

GV: Cho HS quan sát tranh đại diện của 5 giới để nhớ lại kiến thức.

GV: Yêu cầu:

HS hoàn thành phiếu học tập về đặc điểm của 5 giới.

GV: Treo phiếu học tập lên bảng

GV: Nhận xét và hoàn thành phiếu học tập cho hoàn chỉnh.

HS : Quan sát tranh hình SGK

   + Nghiên cứu SGK trang 10 ,11, 12 .

   + Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập

   + Cử đại diện các nhóm lên bảng ghi đặc điểm của giới

1. Giới Khởi sinh: (Monera)

Gồm các vi khuẩn là những sinh vật nhân sơ, sống tự dưỡng, dị dưỡng (kí sinh, cộng sinh hoặc hoại sinh).

2. Giới Nguyên sinh: (Protista)

Là những sinh vật nhân thực gồm:

- Tảo: cơ thể đơn bào hoặc đa bào, có sắc tố quang hợp, quang tự dưỡng ở nước.

- Nấm nhầy: tồn tại 2 pha đơn bào và hợp bào, sống dị dưỡng hoại sinh.

- Động vật nguyên sinh: đơn bào, sống dị dưỡng (trùng đế giày) hay tự dưỡng (trùng roi)

3. Giới Nấm: ( Fungi )

- Gồm những sinh vật nhân thực, đơn bào hoặc đa bào dạng sợi. Thành tế bào chứa kitin.

- Sinh sản hữu tinh, vô tính (nhờ bào tử).

- Sống dị dưỡng: Hoại sinh, kí sinh, cộng sinh.

4. Giới Thực vật: ( Plantae )

- Cơ thể đa bào phức tạp, thành tế bào là xenlulozo, sống tự dưỡng quang hợp,

- Sống cố định, cảm ứng chậm.

- Phân thành các ngành: rêu, quyết, hạt trần, hạt kín.

*Vai trò:

- Thực vật là thức ăn cho động vật, cung cấp lương thực, thực phẩm, gỗ, dược liệu cho con người.

- Điều hòa khí hậu, hạn chế xói mòn, lũ lụt, hạn hán, giữ nguồn nước ngầm, vai trò quan trọng trong hệ sinh thái.

5. Giới Động vật: ( Animalia )

- Cơ thể đa bào phức tạp, sống dị dưỡng, di chuyển, phản ứng nhanh với mt.

- Vai trò: Góp phần cân bằng hệ sinh thái; Cung cấp ngliệu và thức ăn cho con người

C- Luyện tập (3p)

*Chọn câu trả lời đúng nhất:

1. Những giới sinh vật nào gồm các giới sinh vật nhân thực?

A. Giới Khởi sinh, giới Nguyên sinh, giới Thực vật, giới Động vật.

B. Giới Nguyên sinh , giới Nấm, giới Thực vật, giới Động vật.

C. Giới Khởi sinh, giới Nấm, giới Thực vật.

D. Giới Khởi sinh, giới Nấm, giới Nguyên sinh, giới Động vật

2. Sự khác biệt cơ bản giữa giới Thực vật và giới Động vật ?

A. Giới Thực vật gồm những sinh vật tự dưỡng, giới ĐV gồm những sinh vật dị dưỡng.

B. Giới Thực vật gồm những sinh vật sống cố định, cảm ứng chậm ; giới Động vật gồm những sinh vật phản ứng nhanh và có khả năng di chuyển.

C. Giới Thực vật gồm 4 ngành chính, nhưng giới Động vật gồm7 ngành chính.

D. Cả A và B.

3. Làm thế nào để sử dụng hợp lí tài nguyên thực vật?

A. Khai thác hợp lí và trồng cây gây rừng.

B. Xây dựng các khu bảo tồn, vườn quốc gia.

C. Ngăn chặn việc khai thác, tàn phá rừng một cách bừa bãi.

D. Cả A, B và C.

Đáp án: 1 B, 2 D, 3 D.

*GV treo Phiếu học tập số 2:

Đề nghị HS dán những tranh ảnh sưu tầm về các sinh vật lên bảng sau:

D.VẬN DỤNG, MỞ RỘNG (2p)

- Trả lời câu hỏi cuối bài. Đọc mục : “Em có biết” Hệ thống 3 lãnh giới.

- Xem lại cấu tạo các nguyên tố trong bảng TH các nguyên tố hoá học của Menđêlêep.

- Khái niệm về liên kết cộng hoá trị, các điện tử vòng ngoài của các nguyên tố C, H, O, N.