Giáo án GDCD 10 Bài 7: Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức (tiết 2)

Giáo án GDCD 10 Bài 7: Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức (tiết 2)

I. Mục tiêu bài học

1. Về kiến thức

- Thực tiễn là gì? Các hình thức của thực tiễn.

- Thực tiễn có vai trò như thế nào đối với nhận thức.

2. Về kĩ năng

- Phân biệt được sự khác nhau giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính; Nêu được ví dụ về các dạng hoạt động của thực tiễn, về vai trò của thực tiễn.

- Vận dụng được những kiến thức về nhận thức, về thực tiễn vào đời sống xã hội phù hợp với lứa tuổi.

- Mọi hiểu biết của con người đều bắt nguồn từ thực tiễn

3. Về thái độ

- Có ý thức tìm hiểu thực tế và vận dụng những điều đã học vào cuộc sống hằng ngày

II. Các năng lực hướng tới phát triển ở học sinh

Kĩ năng nhận thức, tư duy

Năng lực tự học và giải quyết vấn đề

Phân tích những hoạt động thực tiễn

III. Phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực

Kết hợp phương pháp nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, đàm thoại và thảo luận nhóm.

Tổ chức trò chơi nhận thức các sự vật, thảo luận lớp, thảo luận nhóm

IV. Phương tiện dạy học

SGK, SGV, tài liệu Câu hỏi và BT GDCD 10;

Chuẩn bị đồ dùng trực quan, một số bảng về các quan điểm về nhận thức, bảng so sánh giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính ổ to, bút dạ và phiếu học tập.

Sử dụng máy chiếu.

V. Tổ chức dạy học

Hoạt động cơ bản của giáo viên và học sinh Nội dung bài học

1. Khởi động:

* Mục tiêu:

- Giúp học sinh hiểu được vai trò của thực tiễn đối với nhận thức.

- Rèn luyện năng lực nhận thức vấn đề thực thực tiễn

* Cách tiến hành:

- Gv nêu câu hỏi: GV yêu cầu các nhóm đọc đoạn ca dao và thảo luận để trả lời các câu hỏi sau:

Người ta đi cấy lấy công

Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề

Trông trời,trông đất,trông mây

Trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm.

- GV đặt câu hỏi cho học sinh trả lời:

1. Vì sao người nông dân nói trên phải quan sát thế giới xung quanh mình?

2. Việc quan sát các sự vật, hiện tượng trong thế giới xung quanh như:Trời, đất, mây, mưa, nắng, ngày,đêm,…đem lại cho họ điều gì?

- HS thảo luận theo nhóm, các nhóm khác bổ sung.

- GV bổ sung, kết luận.

 

2. Hoạt động hình thành kiến thức

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm Thực tiễn là gì?

* Mục tiêu: HS hiểu rõ khái niệm thực tiễn, phân biệt được với thực tế.

- Hs vận dụng được những nội dung đã học để liên hệ với thực tiễn

* Cách tiến hành:

- GV cho HS nghiên cứu tài liệu, liên hệ thực tiễn đàm luận

Câu hỏi:

GV: Thực tiễn là gì ?

HS: Trả lời.

GV: Nhận xét, KL

GV: Thực tiễn biểu hiện bằng các hình thức hoạt động nào ?

HS: Trả lời.

GV: Nhận xét, KL

GV: Trong các hoạt động đó, hoạt động nào giữ vai trò quan trọng nhất? Vì sao?

HS: Trả lời.

GV: Nhận xét, KL

GV: Phân biệt sự khác nhau giữa khái niệm thực tiễn và thực tế ?

- HS nghiên cứu tài liệu, liên hệ phát biểu.

- GV gợi ý khuyến khích HS trả lời, phân tích thêm và kết luận.

Hoạt động 2: Hoạt động thảo luận nhóm để tìm hiểu vai trò của thực tiễn đối với nhận thức.

* Mục tiêu: Học sinh hiểu rõ vai trò của thực tiễn đối với quá trình nhận thức

- Từ đó rút ra được bài học cho bản thân.

* Cách tiến hành:

- GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu thảo luận nhóm tìm hiểu vai trò của thực tiễn.

Nhóm 1: Tại sao nói thực tiễn là cơ sở của nhận thức. Cho ví dụ?

Ví dụ: - Sự ra đời của các khoa học

- Dự báo thời tiết.

- Các câu tục ngữ…

Nhóm 2: Tại sao nói thực tiễn là động lực của nhận thức. Cho ví dụ?

Ví dụ: - Công cuộc đổi mới ở nước ta hiện nay.

- Trong sản xuất…

- Trong học tập…

 

Nhóm 3: Tại sao nói thực tiễn là mục đích của nhận thức. Cho ví dụ?

Ví dụ: Ứng dụng các phát minh khoa học: công nghệ điện tử, công nghệ sinh học…

 

 

 

Nhóm 4: Tại sao nói thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý. Cho ví dụ?

Ví dụ:- Chân lý: Không có gì quý hơn độc lập tự do.

- Nhà bác học Galilê phát minh ra định luật về sức cản của không khí

- HS: Các nhóm học sinh thảo luận, chuẩn bị nội dung ra phiếu học tập, đại diện các nhóm trình bày.

- GV: Hướng dẫn HS nhận xét, bổ sung, kết luận.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2- Thực tiễn là gì ?

* Khái niệm:

Thực tiễn là toàn bộ những hoạt động vật chất có mục đích, mang tính chất lịch sử – xã hội của con người nhằm cải tạo tự nhiên và xã hội.

 

 

* Các hình thức biểu hiện:

 

- Hoạt động sản xuất vật chất.

- Hoạt động chính trị – xã hội

- Hoạt động thực nghiệm khoa học.

⇒ 3 hình thức này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong đó, hoạt động sản xuất vật chất là hình thức cơ bản chất.

3 - Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức.

a) Thực tiễn là cơ sở của nhận thức

- Vì: Mọi nhận thức của con người đều bắt nguồn từ thực tiễn. Nhờ tiếp xúc của các cơ quan cảm giác và hoạt động của bộ não, con người phát hiện ra các thuộc tính, hiểu được bản chất các sự vật, hiện tượng.

b) Thực tiễn là động lực của nhận thức.

- Vì: Trong hoạt động động thực tiễn luôn đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ cho nhận thức phát triển.

c) Thực tiễn là mục đích của nhận thức.

- Vì: Các tri thức khoa học chỉ có giá trị khi được ứng dụng trong hoạt động thực tiễn tạo ra của cải cho xã hội.

 

 

d) Thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý.

- Vì: Chỉ có đem những tri thức đã thu nhận được qua nhận thức đối chiếu với thực tiễn để kiểm tra, kiểm nghiệm mới khẳng định được tính đúng đắn của nó.

 

* Bài học:

Học phải đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn.

3. Hoạt động luyện tập

- Cho HS đọc phần tư liệu tham khảo 2- sgk trang 43.

- Cho học sinh rút ra bài học

Vậy: Thực tiễn không những là cơ sở, là động lực, là mục đích của nhận thức mà còn tiêu chuẩn của chân lý.

GV: Qua bài em rút ra bài học gì cho bản thân ?

Bác Hồ: “Thực tiễn không có lý luận soi đường là thực tiễn mù quáng; lý luận mà không có thực tiễn thì là lý luận suông.”

Gv hướng dẫn các nhóm thảo luận

Gv gọi đại diện các nhóm trình báy ý kiến cá nhân.

Gv gọi hs nhóm khác bổ sung, góp ý

Gv nhận xét và rút ra kết luận

4. Hoạt động vận dụng

- GV khái quát lại nội dung toàn bài, khắc sâu kiến thức trọng tâm.

- GV: Cho HS đọc và trả lời tình huống số 1 và số 6- Tài liệu Thực hành GDCD 10 tr 36,39.

- GV sử dụng phiếu học tập cho HS trả lời câu hỏi và làm bài tập trắc nghiệm để củng cố kiến thức.

Câu 1: Trong các ví dụ sau đây hãy chọn ra ví dụ về hình thức vận động xã hội:

A. Sự trao đổi chất trong cơ thể

B. Cây cối vươn ra ánh sáng.

C. Sự thay đổi nhà nước từ Phong kiến lên Tư bản

D. Trái đất quay.

Câu 2: Cơ sở của sự thống nhất giữa nhận thức cảm tính và nhận thức lý tính.

A. Thế giới vật chất tồn tại khách quan

B. Tài liệu cảm tính có thể tin cậy và phong phú

C. Thực tiễn xã hội

D. Tính năng động chủ quan của con người.

Câu 3: Những việc làm nào sau đây không vận dụng mối quan hệ biện chứng giữa thực tiễn và nhận thức.

A. Thực hành sử dụng máy vi tính

B. Tham quan bảo tàng lịch sử

C. Hoạt động mê tín, dị đoan

D. Giúp đỡ gia đình thương binh, liệt sĩ.

Câu 4: Con người đúc rút kinh nghiệm trong cuộc sống là:

A. Nhờ quan sát thời tiết

B. Nhờ thần linh mách bảo

C. Nhờ thực tiễn lao động, sản xuất

D. Nhờ các mối quan hệ trong cuộc sống..

Câu 5: Thực tiễn là toàn bộ những hoạt động vật chất có ......, mang tính lịch sử - xã hội của con người nhằm cải tạo tự nhiên và xã hội.

A. Tính chất     B. Mục đích

C. Ý thức     D. Ý nghĩa.

Câu 6: Hoạt động thực tiễn được chia làm mấy hình thức cơ bản:

A. Hai hình thức     B. Ba hình thức

C. Bốn hình thức     D. Năm hình thức

Câu 7: vai trò của thực tiễn đối với nhận thức được thể hiện ở mấy nội dung:

A. Ba     B. Bốn

C. Năm     D. Sáu

5. Hoạt động mở rộng

Xem thêm các bài soạn Giáo án GDCD lớp 10 chuẩn khác:

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 10

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài Giáo án Giáo dục công dân lớp 10 chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk GDCD 10 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Đề thi, giáo án lớp 10 các môn học
Tài liệu giáo viên