Giáo án bài Từ đồng âm

HĐ1.HD hình thành khái niệm từ đồng âm.

- GV yêu cầu đọc BT 1 SGK

H: Thử tìm các từ có thể thay thế cho các từ “lồng” và cho biết “lồng 1”,“lồng 2” có nghĩa là gì?

H: Nghĩa của hai 2 từ “lồng” trên có liên quan gì đến nhau không?

H: Qua BT1, BT2 em hãy cho biết thế nào là từ đồng âm ?

- GV gọi 1 HS đọc ghi nhớ

I. Thế nào là từ đồng âm

1.Bài tập

a.Bài tập 1:

- Lồng 1: động từ: chỉ hoạt động nhảy lên chạy của con ngựa.

- Lồng 2: Danh từ: chỉ sự vật bằng tre, gỗ, sắt, dùng để nhốt chim hoặc gà…

b. Bài tập 2:

- Nghĩa của hai 2 từ “lồng” không liên quan gì đến nhau.

2. Kết luận:

* Ghi nhớ 1: SGK

HĐ2.HD cách sử dụng từ đồng âm

H: Nhờ vào đâu mà em phân biệt được nghĩa của các từ “lồng” trong 2 câu trên?

H:Câu “Đem cá về kho” nếu tách khỏi ngữ cảnh có thể hiểu thành mấy nghĩa?

? Hãy thêm một vài từ vào câu để câu trở thành đơn nghĩa? (chỉ có 1 cách hiểu)

H: Để tránh hiểu lầm do hiện tượng đồng âm gây ra, cần phải chú ý điều gì khi giao tiếp?

-Mở rộng: GVgọi HS đọc BT 4- SGK- T136 => phân tích từ đồng âm.

(lợi dụng hiện tượng từ đồng âm để trả lại cái vạc bằng đồng cho người chủ)

- GV gọi HS đọc ghi nhớ SGK / T.136

II. Sử dụng từ đồng âm:

1. Bài tập

a. Bài tập 1: Dựa vào văn cảnh, ngữ cảnh cụ thể để tìm nghĩa của từ.

b. Bài tập 2:

- Có thể hiểu thành 2 nghĩa:

+ Kho:Một cách chế biến thức ăn (hành động) => Đt

+ Chỗ chứa đựng => tên gọi (danh từ)

VD:

+ Đem cá về mà kho (Kho: ĐT)

+ Đem cá về nhập kho. (kho : DT)

c. Bài tập 3:

- Trong khi giao tiếp cần chú ý đầy đủ đến ngữ cảnh để tránh hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng từ với nghĩa nước đôi do hiện tượng đồng âm.

2. Kết luận:

- Ghi nhớ 2: SGK – T136

HĐ3.HD luyện tập:

- Gọi hs đọc bài tập- xđ yêu cầu.

- HS hoạt động theo nhóm.

->Các nhóm báo cáo kết quả

III. Luyện tập:

1. Bài tập 1:

Cao 1: cây cao

Cao 2: nấu cao

Ba 1: số ba

Ba 2: ba má

Sức1: sức lực

Sức 2: sức nước hoa

Nhè 1: nhè vào ta

Nhè 2: khóc nhè

Tranh 1: mái tranh

Tranh 2: tranh giành

Tuốt 1: đi tuốt

Tuốt 2: tuốt lúa

Sang 1: sang sông

Sang 2: giàu sang

Môi: môi khô

Môi 2:cái môi múc canh

Nam 1: phương Nam

Năm 2: nam nữ

- GV gọi HS đọc bài tập 2

- Chia lớp ra 4 nhóm

+ Nhóm 1,2 : Phần a

+ Nhóm 3,4: Phần b

- Các nhóm thảo luận

=> Nhóm trưởng trình bày

=> GV và các nhóm theo dõi bổ sung

2. Bài tập 2:

a) “Cổ”

- Cổ1: Bộ phận cơ thể nối đầu với thân.

(hươu cao cổ, khăn quàng cổ …)

- Cổ 2: Bộ phận của áo, yếm, giáng bao quanh cổ và cổ chân (cổ áo, giày cao cổ…)

- Cổ 3: Bộ phận nối liền giữa thân và miệng của đồ vật (cổ chai)

b. Cổ 1: Bộ phận của cơ thể người, đồ vật nối đầu với thân (DT)

Cổ 2: Xưa (tính từ)

- HS làm việc độc lập.

3.Bài tập 3:

(1)Cả nhà đang ngồi bên bàn uống nước để bàn việc cưới chị tôi.

(2) Mẹ tôi bắt sâu ở rau rồi đổ chúng xuống một hố rất sâu và lấp đất lại.

(3) – Năm nay lớp 7C có năm bạn học sinh giỏi.