Soạn bài Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội - ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội trang 60, 61, 62, 63 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 9 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 9 dễ dàng hơn.

Soạn bài Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội - ngắn nhất Cánh diều

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 60 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

- Đọc trước văn bản Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội và tìm hiểu thêm những thông tin khác về Thủ đô Hà Nội để trao đổi với bạn bè trong lớp.

- Tìm hiểu thêm thông tin về người được phòng vấn (nhà văn Tô Hoài) và người phòng vấn (nhà thơ Trần Đăng Khoa).

- Chú ý thời điểm phỏng vấn ghi ở cuối văn bản.

Trả lời:

- Thông tin về Thủ đô Hà Nội:

+ Thủ đô Hà Nội nằm ở phía tây bắc của vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, nằm trong khoảng từ 20°34' đến 21°18' vĩ độ Bắc và từ 105°17' đến 106°02' kinh độ Đông. Thành phố tiếp giáp với 8 tỉnh là Thái Nguyên, Vĩnh Phúc ở phía Bắc, Hà Nam, Hòa Bình phía Nam, Bắc Giang, Bắc Ninh và Hưng Yên phía Đông, cùng Hòa Bình và Phú Thọ phía Tây.

+ Diện tích hiện tại của Hà Nội là 3358,6 km², chiếm khoảng 1% diện tích tự nhiên của cả nước. Với vị trí địa lý này, Thủ đô Hà Nội có lợi thế kết nối với các tỉnh thành lân cận và các khu vực khác trong nước. 

+ Văn hóa Hà Nội rất đa dạng và phong phú, thể hiện qua nghệ thuật truyền thống, âm nhạc, văn học… Những di sản văn hóa như ca trù, hát xẩm, múa rối nước và hát chèo vẫn tồn tại và được truyền lại qua nhiều thế hệ.

- Thông tin về nhà văn Tô Hoài:

+ Tô Hoài (1920-2014) tên khai sinh là Nguyễn Sen. Ông sinh ra tại quê nội ở thôn Cát Động, Thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông cũ trong một gia đình thợ thủ công. Tuy nhiên, ông lớn lên ở quê ngoại là làng Nghĩa Đô, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (nay thuộc phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam).

+ Bút danh Tô Hoài gắn với hai địa danh: sông Tô Lịch và phủ Hoài Đức.

+ Năm 1943, Tô Hoài gia nhập Hội Văn hóa cứu quốc.

+ Trong chiến tranh Đông Dương, ông chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực báo chí, nhưng vẫn có một số thành tựu quan trọng như Truyện Tây Bắc.

+ Ông mất ngày 6 tháng 7 năm 2014 tại Hà Nội, hưởng thọ 94 tuổi.

- Thông tin về nhà thơ Trần Đăng Khoa:

+ Trần Đăng Khoa sinh ngày 24 tháng 4 năm 1958.

+ Quê làng Trực Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.

+ Là một nhà thơ, nhà báo, biên tập viên Tạp chí Văn nghệ Quân đội, hội viên của Hội Nhà văn Việt Nam.

+ Ông nguyên là Trưởng ban Văn học Nghệ thuật, Giám đốc Hệ Phát thanh có hình VOVTV của Đài tiếng nói Việt Nam.

+ Hiện nay, ông giữ chức Phó Bí thư Đảng ủy Đài Tiếng nói Việt Nam.

+ Nhà thơ Trần Đăng Khoa bắt đầu sáng tác từ rất sớm, năm 8 tuổi ông đã có một số sáng tác được in trên báo.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Văn bản đề cập đến câu chuyện giữa nhà văn Tô Hoài và nhà thơ Trần Đăng Khoa khi nói về những góc nhìn về thủ đô Hà Nội qua các phương diện: con người, địa danh, tên phố....

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

1. Chi tiết nào cho thấy Tô Hoài rất thông hiểu Hà Nội?

- Chi tiết: Ngày xưa thế nào thì bây giờ vẫn thế. Tôi có thể nhắm mắt đi đến khu phố nào cũng được.

2.  Chú ý nội dung của các câu hỏi.

- Các câu hỏi nhằm khai thác thông tin về Hà Nội xưa.

3.  Địa giới Hà Nội xưa có đặc điểm gì?

- Địa giới Hà Nội xưa có đặc điểm:

+ Đi hết Trường Chu Văn An là đất Hà Đông.

+ Làng Yên Phụ thuộc đất Hà Đông.

+ Hà Nội được chia làm bốn khu: khu phố cổ, khu phố cũ, khu phố mới, khu dưới bãi.

4. Tên phố cổ Hà Nội có gì lạ?

- Là tên các quán hàng như cái chợ, có nhiều tên phố lạ.

5. Theo Tô Hoài, người Hà Nội có tính cách như thế nào?

- Người Hà Nội có tính cách: hào hoa phong nhã

6. Ông Trần Văn Lai đã làm được hai việc cơ bản nào?

- Ông Trần Văn Lai đã làm được hai việc cơ bản:

+ Đập hết các tượng đài của Pháp, chỉ để lại hai tượng bán thân là tượng Y-éc-xanh và tượng Pa-xtơ.

+ Thay lại các tên phố.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Hãy xác định mục đích và cách thực hiện bài phỏng vấn này. (Gợi ý: Phỏng vấn để miêu tả, khắc họa chân dung nhân vật hay cung cấp thông tin về một lĩnh vực cụ thể? Phỏng vấn trực tiếp hay gián tiếp?).

Trả lời:

- Mục đích: cung cấp những góc nhìn thú vị về thủ đô Hà Nội.

- Cách thực hiện bài phỏng vấn: phỏng vấn trực tiếp nhà văn Tô Hoài.

Câu 2 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Nội dung phỏng vấn về vấn đề gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

- Nội dung: tên các phố, khu vực địa chính, các mặt hàng nổi tiếng, tính cách người Hà Nội, Hà Nội qua dòng chảy của thời gian.

- Ý nghĩa: cung cấp những thông tin thú vị về Hà Nội dưới góc nhìn của nhà văn Tô Hoài, giúp độc giả hiểu hơn về thủ đô Hà Nội.

Câu 3 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Hãy chỉ ra đặc điểm của một bài phỏng vấn thể hiện qua văn bản này. Em thích câu hỏi và câu trả lời nào nhất? Vì sao?

Trả lời:

- Đặc điểm của thể loại phỏng vấn:

+ Thể hiện tính dân chủ

+ Trực tiếp, khách quan, chân thực

+ Thể hiện tính sinh động, hấp dẫn

+ …

- Em thích câu hỏi: “Nếu cần nói thật ngắn gọn về tính cách người Hà Nội thì ông sẽ nói thế nào?”

- Câu trả lời em thích: “Muốn hiểu tính cách người Hà Nội, ta phải tìm hiểu tính cách chung của người Việt Nam rồi nghiên cứu cá tính người thành thị thì mới ra tính cách người Hà Nội”

 => Vì thủ đô Hà Nội là nơi phát triển kinh tế của cả nước, rất nhiều người từ các tỉnh thành khác nhau đổ về Hà Nội xây dựng và phát triển sự nghiệp. Vì vậy Hà Nội có một đặc trưng riêng và câu trả lời của nhà văn Tô Hoài đã rất tinh tế để thể hiện điều đó.

Câu 4 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Qua bài phỏng vấn, em có được những thông tin gì mới mẻ về Thủ đô Hà Nội?

Trả lời:

- Biết thêm ý nghĩa tên gọi của các con phố trên địa bàn Hà Nội.

Câu 5 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Bài phỏng vấn mang lại cho em những cảm nghĩ gì?

Trả lời:

- Thủ đô Hà Nội là một nơi phong phú, đa dạng và chứa đựng nhiều điều thú vị khiến người đọc muốn tìm tòi khám phá

- Nhà văn Tô Hoài là  một người rất am hiểu về Hà Nội, cách trả lời khéo léo,thể hiện rõ được những đặc trưng riêng của thủ đô Hà Nội.

- Cách đặt câu hỏi phỏng vấn của nhà thơ Trần Đăng Khoa tinh tế, khéo léo.

Câu 6 (trang 63 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Trước một di tích lịch sử hoặc một danh lam thắng cảnh, với vai trò là một phóng viên, nếu phải nêu lên ba câu hỏi quan trọng thì em sẽ nêu những câu nào?

Trả lời:

- Di tích lịch sử/danh lam thắng cảnh ngày có được gắn với dấu mốc/ sự kiện lịch sử nào?

- Giá trị của di tích lịch sử/danh lam thắng cảnh đối với xã hội  ngày nay là gì?

- Chúng ta cần phải làm gì để gìn giữ, truyền bá và phát triển di tích lịch sử/danh lam thắng cảnh đó đến với bạn bè quốc tế?

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

• Thực hành tiếng Việt trang 63

• Thực hành đọc hiểu: Đền tháp vẫn ngủ yên

• Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết

• Phỏng vấn ngắn

• Tự đánh giá: Di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:

• Soạn văn 9 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 9 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải lớp 9 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 9 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 9 Chân trời sáng tạo (các môn học)

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---