Giáo án Sinh học 10 Bài 22: Dinh dưỡng, chuyển hóa vật chất và năng lượng ở vi sinh vật

A. Khởi động (3 phút)

- Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

B. Hình thành kiến thức (30p)

Hoạt động1: tìm hiểu dinh dưỡng ở vsv (15p)

B1: GV* Em hiểu như thế nào? là vi sinh vật?

* Từ kích thước của chúng em có thể suy ra cơ thể chúng là đơn bào hay đa bào?

* Em có nhận xét gì về khả năng sinh trưởng, sinh sản phân bố của chúng?

* Có các loại môi trường cơ bản nào? Đặc điểm của mỗi loại môi trường đó như thế nào?

* Trả lời câu lệnh trang 89

HS đọc SGK và trả lời.

HS: + Các môi trường nuôi cấy vi sinh vật có thể ở dạng đặc( có thạch) hoặc lỏng.

I. Khái niệm vi sinh vật:

1) khái niệm:

- Là tập hợp một số sinh vật thuộc nhiều giới có chung

2.Đặc điểm:

cơ thể đơn bào nhân sơ hoặc nhân thực, 1 số là tập đoàn đơn bào, có kích thước hiển vi, Hấp thụ nhiều và chuyển hoá chất dinh dưỡng nhanh, sinh trưởng nhanh, có khả năng thích ứng cao với môi trường sống và phân bố rộng.

3.Môi trường và các kiểu dinh dưỡng:

a.Các loại môi trường cơ bản:

- Môi trường tự nhiên gồm các chất tự nhiên.

- Môi trường tổng hợp gồm các chất đã biết thành phần hoá học và số lượng.

- Môi trường bán tổng hợp gồm các chất tự nhiên và các chất hoá học.

b.Các kiểu dinh dưỡng:

- Dựa vào nhu cầu về nguồn năng lượng và nguồn cacbon chia làm 4 loại :

   + quang tự dưỡng

   + hoá tự dưỡng

   + quang dị dưỡng

   + hoá dị dưỡng

** NL tự học. NL trình bày. NL giải quyết vấn đề.

Hoạt động 2 :Tìm hiểu chuyển hoá vật chất ở vi sinh vật (15p)

B1: GV* Thế nào là hô hấp tế bào ở sinh vật nhân thực xảy ra ở đâu? sinh vật nhân sơ xảy ra ở đâu?

B2: GV Em hiểu thế nào là hô hấp kỵ khí?

* Phân biệt hô hấp hiếu khí, kỵ khí và lên men?

HS sinh vật nhân sơ không có ty thể nên ở xảy ra ở màng sinh chất

HS không cần ôxy

II. chuyển hoá vật chất ở VSV

* kh ái ni ệm :

- chuyển hoá vật chất là quá trình sau khi hấp thu các chất dinh dưỡng , nguồn năng lượng.trong tế bào diễn ra các qt sinh hoá biến đổi các chất này

1) Hô hấp:

a. Hô hấp hiếu khí:

- Là quá trình ôxy hoá các phân tử hữu cơ, mà chất nhận êlectron cuối cùng là ôxy phân tử.

- Sinh vật nhân thực chuỗi truyền êlectron diễn ra ở màng trong ty thể còn sinh vật nhân sơ xảy ra ở màng sinh chất.

b. Hô hấp kỵ khí:

- Là quá trình phân giải cacbonhyđrat để thu năng lượng và chất nhận êlectron cuối cùng là phân tử vô cơ.

2) Lên men:

- Là quá trình chuyển hoá diễn ra trong tế bào chất mà chất cho và nhận đều là các phân tử hữu cơ

** NL tự học. NL trình bày. NL giải quyết vấn đề.

C.Củng cố: (4p)

- Câu hỏi và bài tập cuối bài.

- Phân biệt hô hấp hiếu khí, kỵ khí và lên men?

D- Mở rộng, vận dụng (3p)

Câu 1: Vi sinh vật là gì ?

A. Là virut kí sinh gây bệnh cho sinh vật khác.

B. Là vi trùng có kích thước hiển vi sống hoại sinh hoặc kí sinh.

C. Là những cơ thể sống có kích thước hiển vi.*

D. Cả a và b.

Câu 2: Làm thế nào để phân biệt được các kiểu dinh dưỡng của VSV ?

A. Đời sống tự do, kí sinh hoặc hoại sinh.

B. Nguồn cacbon mà chúng sử dụng.

C. Nguồn năng lượng.

D. Cả b và c.*

Câu 3: Hô hấp ở vi sinh vật là gì ?

A. Là chuỗi phản ứng ôxi hoá khử diễn ra ở màng tạo thành ATP.*

B. Là quá trình trao đổi khí ôxi và CO2 giữa cơ thể và môi trường.

C. Là quá trình phân giải các chất cung cấo năng lượng cho tổng hợp chất mới.

D. Là quá trình phân giải các chất không cần ôxi.