KOH + H2SO4 → K2SO4+ H2O

Phản ứng KOH + H₂SO₄ thuộc loại phản ứng trao đổi đã được cân bằng chính xác và chi tiết nhất. Bên cạnh đó là một số bài tập có liên quan về KOH có lời giải, mời các bạn đón xem:

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄+ 2H₂O

1. Phương trình phản ứng H₂SO₄ với KOH ra K₂SO₄

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄ + 2H₂O

Phản ứng này còn được gọi là phản ứng trung hoà.

2. Điều kiện phản ứng xảy ra

Nhiệt độ thường

3. Mở rộng kiến thức H₂SO₄

3.1. Tính chất vật lí

- Axit sunfuric (H₂SO₄) là chất lỏng sánh như dầu, không màu, không bay hơi, nặng gần gấp 2 lần nước (H₂SO₄ 98% có D = 1,84 g/cm³).

- H₂SO₄ tan vô hạn trong nước và toả nhiệt rất nhiều nhiệt. Nếu ta rót nước vào H₂SO₄, nước sôi đột ngột và kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh gây nguy hiểm.

- Cách pha loãng axit sunfuric đặc an toàn: Rót từ từ axit vào nước và khuấy nhẹ bằng đũa thuỷ tinh mà không được làm ngược lại.

3.2. Tính chất hóa học

a. Tính chất của dung dịch axit sunfuric loãng

H₂SO₄ loãng có đầy đủ tính chất của một axit mạnh.

-  Làm đổi màu quỳ tím thành đỏ

- Tác dụng với nhiều kim loại (Mg, Al, Zn, Fe,...) tạo thành muối sunfat và giải phóng khí hiđro.

Ví dụ:

H₂SO_{4 (loãng)} + Mg → MgSO₄ + H₂ (↑)

3H₂SO_4 (loãng) + 2Al → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂ (↑)

Chú ý: Các kim loại Hg, Cu, Ag, Au, Pt …không tác dụng với H₂SO₄ loãng.

Khi Fe tác dụng với H₂SO₄ loãng, sản phẩm thu được là muối sắt (II)

H₂SO_{4 (loãng)} + Fe → FeSO₄ + H₂ (↑)

-  Tác dụng với bazơ tạo thành muối sunfat và nước.

Ví dụ:

H₂SO₄ + Cu(OH)₂ → CuSO₄ + 2H₂O

H₂SO₄ + 2KOH → K₂SO₄ + 2H₂O

-  Tác dụng với basic oxide tạo thành muối sunfat và nước.

Ví dụ:

H₂SO₄ + CuO → CuSO₄ + H₂O

H₂SO₄ + Na₂O → Na₂SO₄ + H₂O

- Tác dụng với một số muối tạo thành muối sunfat và axit mới

Ví dụ:

MgCO₃ + H₂SO₄ → MgSO₄ + CO₂ ↑ + H₂O

b. Tính chất của axit sunfuric đặc

- Tính oxi hóa mạnh

+ Axit sunfuric đặc oxi hoá hầu hết các kim loại (trừ Au và Pt) tạo muối hoá trị cao và thường giải phóng SO₂ (có thể H₂S, S nếu kim loại khử mạnh như Mg).

2Fe + 6H₂SO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$ Fe₂(SO₄)₃  + 3SO₂ + 6H₂O

Cu + 2H₂SO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$ CuSO₄  + SO₂ + 2H₂O

Chú ý: Al, Fe, Cr bị thụ động hóa trong H₂SO₄ đặc, nguội.

+ Tác dụng với nhiều phi kim:

C + 2H₂SO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$ CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O

S + 2H₂SO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$ 3SO₂ + 2H₂O

+ Tác dụng với nhiều hợp chất có tính khử:

2FeO + 4H₂SO_{4 $\stackrel{t^o}{\to }$} Fe₂(SO₄)₃ + SO₂ + 4H₂O

2KBr + 2H₂SO_{4 $\stackrel{t^o}{\to }$} Br₂ + SO₂ + 2H₂O + K₂SO₄

Ngoài ra H₂SO₄ đặc có tính háo nước:

Axit sunfuric đặc chiếm nước kết tinh của nhiều muối ngậm nước, hoặc chiếm các nguyên tố H và O (thành phần của nước) trong nhiều hợp chất.

Ví dụ:

Khi cho axit H₂SO₄ đặc vào đường, đường sẽ hóa thành than.

C₁₂H₂₂O₁₁ $\stackrel{H_{2}S{O}_4đ}{\to }$12C + 11H₂O

Sau đó một phần C sinh ra lại bị H₂SO₄ đặc oxi hóa:

C + 2H₂SO_{4 (đặc)} → CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O

3.3. Ứng dụng

- Axit sunfuric là hoá chất hàng đầu được dùng trong nhiều ngành sản xuất. Hàng năm, các nước trên thế giới sản xuất khoảng 160 triệu tấn H₂SO₄.

- Axit sunfuric được dùng để sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, chất giặt rửa tổng hợp, tơ sợi hoá học, chất dẻo, sơn màu, phẩm nhuộm, dược phẩm, chế biến dầu mỏ...

3.4. Sản xuất

Axit sunfuric được sản xuất trong công nghiệp bằng phương pháp tiếp xúc. Phương pháp này có 3 công đoạn chính:

- Sản xuất sulfur dioxide (SO₂)

Phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu có sẵn, người ta đi từ nguyên liệu ban đầu là lưu huỳnh hoặc pirit sắt FeS₂...

+ Đốt cháy lưu huỳnh:  S + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ SO₂    

+ Đốt quặng pirit sắt FeS₂:  4FeS₂ + 11O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Fe₂O₃ + 8SO₂

- Sản xuất sulfur trioxide (SO₃)

Oxi hoá SO₂ bằng khí oxi hoặc không khí dư ở nhiệt độ 450 - 500⁰C, xúc tác V₂O₅:

                        2SO₂ + O₂­  $\stackrel{t^o,xt}{\rightleftarrows }$ 2SO₃

- Hấp thụ SO₃ bằng H₂SO₄

 Dùng H₂SO₄ 98% hấp thụ SO₃, được oleum H₂SO₄ .nSO₃:

                        H₂SO₄ + nSO₃  → H₂SO₄ .nSO₃

Sau đó dùng lượng nước thích hợp pha loãng oleum, được H₂SO₄ đặc:

                     H₂SO₄ .nSO₃ + nH₂O  → (n + 1) H₂SO₄

4. Bài tập vận dụng liên quan 

Câu 1. Dãy kim loại nào sau phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ loãng là:

A. Cu, Fe, Zn

B. Zn, Ag, Fe

C. Ag, Fe, Zn

D. Al, Fe, Zn

Hướng dẫn giải

Đáp án D

Dãy kim loại nào sau phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ loãng là:

Al, Fe, Zn

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

Zn + H₂SO₄→ ZnSO₄+ H₂

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄+ H₂

Câu 2. Cho phản ứng NaOH + HCl → NaCl + H₂O. Phản ứng hóa học nào sau đây có cùng phương trình ion thu gọn với phản ứng trên?

A. 2KOH + FeCl₂ → Fe(OH)₂ + 2KCl.

B. KOH + NH₄Cl → KCl + NH₃ + H₂O.

C. 2NaOH + H₂SO₄→ Na₂SO₄ + 2H₂O.

D. NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O.

Hướng dẫn giải

Đáp án C

OH^– + H⁺ → H₂O

A. 2OH^– + Fe²⁺ → Fe(OH)₂

B. OH^– + NH₄+ → NH₃ + H₂O

C. OH^– + H⁺ → H₂O

D. OH^– + HCO₃^– → CO₃^2– + H₂O

Câu 3. Để an toàn khi pha loãng H₂SO₄ đặc cần thực hiện theo cách:

A. rót từng giọt nước vào axit.

B. rót từng giọt axit vào nước.

C. cho cả nước và axit vào cùng một lúc.

D. cả 3 cách trên đều được.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Để an toàn khi pha loãng H₂SO₄ đặc cần thực hiện theo cách: rót từng giọt axit vào nước.

Câu 4. Cho các chất sau: NaOH, Cu, CaO, Mg, NaCl. Chất nào phản ứng được với dung dịch axit sunfuric loãng?

A. NaOH, CaO, Mg

B. NaOH

C. Mg

D. NaCl.

Hướng dẫn giải

Đáp án A

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

CaO + H₂SO₄ → CaSO₄ + H₂O

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂

Câu 5. Cặp chất tác dụng với nhau tạo thành sản phẩm có chất khí:

A. Barium oxide và axit sunfuric loãng

B. Bari hiđroxit và axit sunfuric loãng

C. Bari carbonate và axit sunfuric loãng

D. Bari clorua và axit sunfuric loãng

Hướng dẫn giải

Đáp án C

BaCO₃ + H₂SO₄ → BaSO₄↓ + H₂O + CO₂↑

Câu 6. Trung hoà 150ml dung dịch H₂SO₄ 1M bằng V ml dung dịch KOH. Giá trị của V là

A. 200 ml

B. 250 ml

C. 300 ml

D. 350 ml

Hướng dẫn giải

Đáp án C

H₂SO₄ + 2KOH → K₂SO₄ + 2H₂O.

Có $n_{H_{2}S{O}_4}$ = C_M. V = 1. 0,15 = 0,15 mol

→ n_KOH = 2$n_{H_{2}S{O}_4}$ = 2. 0,15 = 0,3 (mol)

→ V_KOH = $\frac{\mathrm{0,3}}{1}$ = 0,3 lít = 300 ml

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

• 2KOH + CO₂ → K₂CO₃ + H₂O
• KOH + CO₂ → KHCO₃
• 2KOH + SO₂ → K₂SO₃ + H₂O
• KOH + SO₂ → KHSO₃
• KOH + HCl → KCl + H₂O
• KOH + HNO₃ → KNO₃ + H₂O
• 2KOH + CuSO₄ → K₂SO₄+ Cu(OH)₂
• 2KOH + FeSO₄ → K₂SO₄+ Fe(OH)₂
• 3KOH + FeCl₃ → 3KCl+ Fe(OH)₃
• 2KOH + Mg(NO₃)₂ → 2KNO₃+ Mg(OH)₂
• KOH + Al(OH)₃ → KAlO₂+ 2H₂O
• KOH + Cr(OH)₃ → KCrO₂+ 2H₂O
• 2KOH + Zn(OH)₂ → K₂ZnO₂+ 2H₂O
• KOH + KHCO₃ → K₂CO₃ + H₂O
• KOH + KHSO₃ → K₂SO₃ + H₂O
• 2KOH + Ba(HSO₃)₂ → K₂SO₃ + BaSO₃ + 2H₂O
• 2KOH + Ba(HCO₃)₂ → K₂CO₃ + BaCO₃ + 2H₂O
• 2KOH + Ca(HCO₃)₂ → K₂CO₃ + CaCO₃ + 2H₂O
• 2KOH + Ca(HSO₃)₂ → K₂SO₃ + CaSO₃ + 2H₂O
• 2KOH + Cl₂ → KCl + KClO + H₂O
• 6KOH + 3Cl₂ -^90oC→ 5KCl + KClO₃ + 3H₂O
• 2KOH + Al₂O₃ → 2KAlO₂ + H₂O
• 2KOH + ZnO → K₂ZnO₂ + H₂O
• 2KOH + H₂S → K₂S + 2H₂O
• KOH + H₂S → KHS + H₂O
• KOH + CH₃COOH → CH₃COOK + H₂O
• KOH + NH₄Cl -^to→ KCl+ NH₃ + H₂O
• KOH + NH₄NO₃ -^to→ KNO₃+ NH₃ + H₂O
• 2KOH + (NH₄)₂SO₄ -^to→ K₂SO₄+ 2NH₃ + 2H₂O
• CH₃COOCH₃ + KOH -^H₂O,to→ CH₃COOK + CH₃OH
• CH₃COOC₂H₅ + KOH -^H₂O,to→ CH₃COOK + C₂H₅OH
• C₂H₅Cl + KOH -^to→ KCl + C₂H₅OH
• C₂H₅Br + KOH -^to→ KBr + C₂H₅OH
• C₂H₅Br + KOH -^toC₂H₅OH→ KBr + C₂H₄ + H₂O
• C₂H₅Cl + KOH -^toC₂H₅OH→ KCl + C₂H₄ + H₂O
• C₆H₅OH + KOH → C₆H₅OK + H₂O
• 2Al + 2KOH + 2H₂O → 2KAlO₂ + 3H₂
• Zn + 2KOH -^to→ K₂ZnO₂ + H₂
• KOH + KHS → K₂S + H₂O
• 2KOH + 2NaHS → K₂S + Na₂S + 2H₂O
• 2KOH + 2NaHSO₃ → K₂SO₃ + Na₂SO₃ + 2H₂O
• 2KOH + 2NaHCO₃ → K₂CO₃ + Na₂CO₃ + 2H₂O

---