Giáo án Hóa học 10 Chương 1: Nguyên tử mới nhất

- Nguyên tử

- Nguyên tố hoá học

- Hoá trị của một nguyên tố

- Định luật bảo toàn khối lượng

- Mol

- Tỉ khối của chất khí.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

2.1. Củng cố kiến thức về nguyên tử

GV hỏi:

+ Hạt vô cùng nhỏ bé tạo nên các chất gọi là gì? (hay nguyên tử là gì?)

+ Nguyên tử có cấu tạo như thế nào?

GV tổng kết, hệ thống hóa kiến thức.

+ HS trả lời: nguyên tử

+ HS trả lời: nguyên tử cấu tạo gồm lớp vỏ (là electron) và hạt nhân (gồm proton và nơtron);

1. Nguyên tử

- Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ và trung hoà về điện.

- Nguyên tử của bất kì nguyên tố nào cũng gồm có hạt nhân mang điện tích dương và lớp vỏ có một hay nhiều electron mang điện tích âm.

a. Electon

- Kí hiệu e, điện tích 1-, me ≈ 0

b. Hạt nhân nguyên tử.

- Gồm có p và n.

Số p = số e

KLNT ≈ m_p + m_n

2.2. Củng cố kiến thức về nguyên tố hóa học

GV hỏi:

+ Nguyên tố hoá học là gì?

+ Những nguyên tử của cùng một nguyên tố hoá hoc thì chúng có đặc điểm gì giống nhau?

GV chuẩn hóa kiến thức.

HS trả lời:

HS trả lời:

2. Nguyên tố hóa học

- Nguyên tố hoá học là tập hợp những nguyên tử có cùng số hạt proton trong hạt nhân.

- Nguyên tử của cùng một nguyên tố hoá học thì có tính chất hoá học giống nhau.

2.3. Củng cố kiến thức về hóa trị của một nguyên tố

GV:

+ Hoá trị là gì?

HS trả lời

3. Hóa trị

+ Hoá trị là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác.

+ Hoá trị của một nguyên tố được xác định như thế nào? Cho ví dụ:

GV nhấn mạnh thêm:

Trong công thức hoá học, tích chỉ số và hoá trị của nguyên ng/tố này bằng tích của chỉ số và hoá trị của ng/ tố kia.

Tức nếu công thức hoá học thì

ax = by và do đó

GV lấy ví dụ cho HS trình bày:

Ví dụ: Lập CT của hợp chất tạo bởi:

a) S (VI) với O (II):

b) Ca (II) với O (II):

HS lắng nghe

2HS lên bảng làm; Các HS khác làm vào vở.

a) Ta có: S_xO_y:

Vậy CT là: SO₃

b) Ta có: Ca_xO_y:

Vậy CT là: CaO

+ Qui ước chọn hoá trị của H là đơn vị và của O là 2 đơn vị

+ Cho công thức hoá học thì

ax = by và do đó

2.4. Củng cố kiến thức về định luật bảo toàn khối lượng

GV: Nêu định luật bảo toàn khối lượng?

- 1 HS trả lời

4. Định luật bảo toàn khối lượng.

Trong một phản ứng hoá học, tổng khối lượng các chất sản phẩm bằng tổng khối lượng các chất phản ứng.

GV nhấn mạnh: Khi có n chất trong p/ứ mà đã biết khối lượng n-1 chất ta có thể tính KL chất còn lại.

GV lấy ví dụ để HS áp dụng:

Cho 80 gam một oxit kim loại (trong đó KL có hóa trị 2) phản ứng hoàn toàn với 2 gam H₂ thì thấy thu được 64 gam kim loại. Khối lượng hơi nước sinh ra sau phản ứng là?

GV gọi 1 HS lên bảng chữa rồi nhận xét, kết luận.

- HS lắng nghe

- Một HS lên bảng trình bày, các em khác làm vào vở.

MO + H₂ M + H₂O (1)

80(g) + 2 (g) → 64(g) + X?

X = 82 – 64 = 18 (g)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

Hoạt động 1: Khởi động – vào bài

Tiếp theo tiết ôn tập của buổi học ngày hôm trước, trong tiết học này cô sẽ cùng các em ôn tập về:

+ Dung dịch;

+ Các loại hợp chất vô cơ;

+ Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

Hoạt động 2: Củng cố - Luyện tập

2.1. Củng cố kiến thức về dung dịch

GV Y/C nhắc lại các khái niệm

+ GV dung dịch là gì? Cho VD.

HS trả lời theo KT đã học.

7. Dung dịch

+ Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.

+ Độ tan là gì?

HS trả lời theo KT đã học

+ Độ tan (S) của một chất là số gam của chất đó hoà tan trong 100 gam nước thành dd bão hoà (ddbh) ở nhiệt độ xác định.

+ Độ tan S phụ thuộc các yếu tố nào?

HS trả lời

+ Các yếu tố ảnh hưởng:

1. Nhiệt độ.

2. Đối với chất khí:

S tăng khi giảm t^o và tăng p

+ Có mấy loại nồng độ dung dịch? Mà em đã học?

HS trả lời

a/ Nồng độ phần trăm là gì?

Cho biết công thức tính?

GV nói rõ thêm m_ct, m_dd là khối lượng chất tan và khối lượng dung dịch tính bằng gam.

HS trả lời

+ Nồng độ phần trăm (C%) của một dung dịch cho biết số gam chất tan có trong 100g dung dịch.

(1)

b/ Nồng độ mol là gì?

Cho biết công thức tính?

GV nói rõ thêm n, v là số mol và thể tích dung dịch tính bằng lít.

HS trả lời

+ Nồng độ mol (C_M) của một dung dịch cho biết số mol chất tan có trong 1lít dung dịch.

(2)

+ Quan hệ giữa C% và C_M của cùng một chất tan.

+ D khối lượng riêng của dung dịch (g/ml hoặc g/cm³).

Và 1ml = 1cm³

1lít = 1dcm³= 1000ml

HS trả lời

(3)

2.2. Củng cố kiến thức về các loại hợp chất vô cơ

GV giúp HS xây dựng sơ đồ dạng phân loại:

HS tham gia xây dựng.

8. Phân loại các hợp chất vô cơ

2.3. Củng cố kiến thức về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

GV vấn đáp – đàm thoại giúp HS tái hiện kiến thức đã học.

Lưu ý các vấn đề sau:

+ Ô nguyên tố cho biết gì? Cho HS trực quan bảng TH các nguyên tố hoá học (GV chỉ rõ).

+ Chu kì là gì? chu kì cho biết gì?

+ Nhóm nguyên tố là gì?

GV yêu cầu HS lấy VD minh hoạ.

HS trả lời.

HS lấy VD minh hoạ và so sánh.

9. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học.

+ Ô nguyên tố cho biết:

- Số hiệu nguyên tử:

- Kí hiệu hoá học.

- Tên nguyên tố.

- Nguyên tử khối.

+ Chu kì là dãy các nguyên tố hoá học nằm trên cùng một hàng ngang, được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.

Trong một chu kì thì:

- Các nguyên tử của các nguyên tố có cùng số lớp (e).

- Số e lớp ngoài cùng tăng dần từ 1 đến 8.

- Tính KL giảm dần, tính PK tăng dần.

+ Nhóm là dãy các nguyên tố hoá học nằm trên cùng một hàng dọc, được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.

Trong cùng một nhóm thì:

- Các nguyên tử của các nguyên tố có số (e) lớp ngoài cùng bằng nhau.

- Số lớp (e) tăng dần.

- Tính KL tăng dần, tính PK giảm dần.

Hoạt động 3: Tìm tòi – Mở rộng

Giáo viên yêu cầu HS về nhà tìm hiểu trước bài thành phần nguyên tử:

- Nguyên tử là gì?

- Thành phần các hạt có trong nguyên tử?

- Khối lượng, điện tích các hạt có trong nguyên tử.

- Kích thước nguyên tử.