Giáo án Tin học 12 Kết nối tri thức Bài 25: Làm quen với Học máy

Hoạt động 1. Tìm hiểu bộ lọc thư điện tử

Sản phẩm dự kiến

Hoạt động của GV và HS

1. TÌM HIỂU SƠ LƯỢC VỀ HỌC MÁY

Học máy (Máy học) là một lĩnh vực của AI tập trung vào việc phát triển các thuật toán và mô hình cho phép máy tính tự học và cải thiện từ dữ liệu để đưa ra dự đoán hoặc quyết định dựa trên dữ liệu mà không cần lập trình rõ ràng.

Lý do không thể lọc thư rác bằng thủ công:

Việc xác định các quy tắc xây dựng bộ lọc thư điện tử bằng cách thủ công có một số bất cập và hạn chế như sau:

- Quy tắc được xây dựng thủ công dựa trên từ khoá hoặc mẫu cố định có thể không đủ linh hoạt để phát hiện các loại thư rác mới hoặc biến thể của thư rác, dẫn đến việc bỏ sót hoặc nhầm lẫn trong việc phân loại.

- Người dùng cần cập nhật thường xuyên các quy tắc để phản ánh các xu hướng và kĩ thuật mới của thư rác, điều này đòi hỏi thời gian và công sức.

- Các quy tắc cứng nhắc có thể dẫn đến việc chặn nhầm các email hợp lệ (tức là "dương tính giả") gây phiền toái cho người dùng.

- Ít có khả năng tự động thích nghi với các mẫu thư rác mới và phức tạp.

- Việc duy trì và cập nhật quy tắc xây dựng bằng cách thủ công có thể trở nên tốn kém về mặt thời gian và nguồn lực, đặc biệt là cho các tổ chức lớn với lưu lượng thư điện tử lớn.

◻ Cần phải có cách tiếp cận xây dựng các bộ lọc thư rác một cách tự động. Học máy được coi là tiếp cận tốt nhất hiện nay trong việc xây dựng bộ lọc thư điện tử hiệu quả.

Cách lọc thư rác bằng Học máy

- Có thể tham khảo thêm ở link sau

https://antoanthongtin.vn/ giai-phap-khac/ung-dung-hoc-may-trong-loc-thu-rac-107401

Cung cấp cho máy tính tập dữ liệu các ví dụ về thư rác và thư hợp lệ, máy tính sử dụng dữ liệu này để học những đặc điểm, mẫu hoặc quy luật mà nó sẽ sử dụng để đoán nhận và phân loại thư điện tử mới được gửi tới.

Một vài ví dụ khác

Muốn máy tính nhận dạng con ngựa trong hình ảnh bằng Học máy chỉ cần cung cấp cho máy tính hàng nghìn hình ảnh chứa con ngựa và các con vật khác để máy tính tự học từ dữ liệu này. Máy tính tự xác định các đặc trưng từ dữ liệu, ví dụ, “Con ngựa thường có 4 chân cao, mặt dài, đôi tai nhọn” và sử dụng chúng để nhận dạng ngựa trong hình ảnh nhận được sau này.

Dự báo thời tiết: Máy tính sử dụng dữ liệu thời tiết lịch sử để học cách dự báo thời tiết mà không cần lập trình cụ thể các quy tắc dự báo.

Phân tích ngôn ngữ tự nhiên (NLP): Máy tính tự học cách dịch ngôn ngữ, phân tích cảm xúc, và xử lí ngôn ngữ tự nhiên từ dữ liệu văn bản lớn.

Chẩn đoán y khoa: Hệ thống học máy phân tích dữ liệu lâm sàng và hình ảnh y tế để hỗ trợ chẩn đoán và phát hiện sớm bệnh tật.

Tối ưu hoá chuỗi cung ứng: Máy tính học cách tối ưu hoá quản lí kho và dự báo nhu cầu sản phẩm từ dữ liệu lịch sử và xu hướng hiện tại.

Nhận dạng giọng nói: Hệ thống học máy nhận dạng và chuyển đổi giọng nói thành văn bản dựa trên hàng ngàn giờ ghi âm.

◻ Qua những ví dụ ta thấy: “Máy tính tự học từ dữ liệu mà không cần lập trình rõ ràng”

Ghi nhớ:

Học máy là một lĩnh vực của AI nghiên cứu và phát triển các thuật toán và mô hình đem lại khả năng học cho máy tính. Nó cho phép máy tính tự động tìm hiểu từ dữ liệu và tạo ra các mô hình dự đoán hoặc quyết định dựa trên dữ liệu mà không cần phải được lập trình cụ thể.

Câu hỏi củng cố kiến thức

Câu 1. Chọn phương án trả lời đúng. Học máy là:

A. Chương trình máy tính có khả năng đưa ra quyết định hay dự đoán dựa trên dữ liệu.

B. Khả năng máy tính phân tích dữ liệu thu nhận được để đưa ra dự đoán hoặc quyết định dựa trên các quy tắc được xác định rõ ràng.

C. Việc sử dụng các phương pháp và kĩ thuật cho phép máy tính học từ dữ liệu để đưa ra dự đoán hoặc quyết định mà không cần lập trình cụ thể.

D. Chương trình máy tính có khả năng tự cải thiện hiệu suất thực hiện nhiệm vụ thông qua việc cập nhật các dữ liệu mới sau khi hoàn thành nhiệm vụ đó nhiều lần.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

GV: Đặt câu hỏi

?1. Chắc hẳn mỗi bạn đều có một thư điện tử, các bạn đã từng thấy các thư được chuyển và mục có tên là Spam (thư rác), các em thấy các thư này có đặc điểm gì mà được chuyển vào Spam. Theo em, có thể xây dựng các bộ lọc thư rác bằng cách nào?

?2. Tại sao không thể lọc thư rác thủ công?

?3. Em hãy tóm tắt các bước của quy trình học máy?

HS: Lắng nghe để thực hiện yêu cầu của GV.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

HS: Tìm câu trả lời từ hiểu biết hoặc từ SGK.

GV: Quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

GV: Điều khiển hoạt động của của các HS, cho HS phát biểu, cho HS nhận xét nhau.

HS: Phát biểu trả lời câu hỏi.

Các HS nhận xét nhau.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác lại các câu trả lời và chính xác lại đáp án.