Toán tử instanceof trong Java

Toán tử instanceof trong Java được sử dụng để kiểm tra xem đối tượng có là instance của kiểu cụ thể: lớp hoặc lớp con hoặc interface hay không. Toán tử instanceof trong Java còn được biết đến như là toán tử so sánh kiểu bởi vì nó so sánh instance với kiểu. Nó trả về true hoặc false. Nếu chúng ta áp dụng toán tử instanceof với bất cứ biến nào mà có giá trị null, thì nó trả về false.

Ví dụ đơn giản về toán tử instanceof trong Java

Ví dụ sau kiểm tra xem đối tượng có phải là lớp hiện tại không.

class Simple1{  
 public static void main(String args[]){  
 Simple1 s=new Simple1();  
 System.out.println(s instanceof Simple);//true  
 }  
}

Một đối tượng của kiểu lớp con cũng là một kiểu của lớp cha. Ví dụ, nếu Dog kế thừa Animal thì đối tượng Dog có thể được tham chiếu bởi hoặc lớp Dog hoặc lớp Animal.

Ví dụ khác về toán tử instanceof trong Java

class Animal{}  
class Dog1 extends Animal
{//Dog ke thua Animal  
  
 public static void main(String args[]){  
 Dog1 d=new Dog1();  
 System.out.println(d instanceof Animal);//true  
 }  
}

Quảng cáo

Ví dụ instanceof trong Java với biến mà có giá trị null

Nếu chúng ta áp dụng toán tử instanceof với bất cứ biến nào mà có giá trị null, thì nó trả về false. Trong ví dụ sau, chúng ta áp dụng toán tử instanceof với biến có giá trị null.

class Dog2{  
 public static void main(String args[]){  
  Dog2 d=null;  
  System.out.println(d instanceof Dog2);//false  
 }  
}

Downcasting với toán tử instanceof trong Java

Khi kiểu lớp con tham chiếu tới đối tượng của lớp cha, thì đó là downcasting. Nếu chúng ta thực hiện nó trực tiếp, Compiler sẽ cho một lỗi biên dịch. Nếu bạn thực hiện bởi typecasting (ép kiểu), thì ClassCastException được ném tại runtime. Nhưng nếu chúng ta sử dụng toán tử instanceof thì downcasting là có thể.

Dog d=new Animal();// gay ra loi tai thoi gian bien dich

Nếu bạn thực hiện downcasting bởi typecasting (ép kiểu), thì ClassCastException được ném tại runtime.

Dog d=(Dog)new Animal();  
//Bien dich thanh cong nhung ClassCastException bi nem tai runtime

Quảng cáo

Và có thể thực hiện downcasting với instanceof

Trong ví dụ sau, bạn sẽ thực hiện downcasting với toán tử instanceof trong Java.

class Animal { }  
  
class Dog3 extends Animal {  
  static void method(Animal a) {  
    if(a instanceof Dog3){  
       Dog3 d=(Dog3)a; //day la downcasting  
       System.out.println("Bay gio downcasting duoc thuc hien");  
    }  
  }  
   
  public static void main (String [] args) {  
    Animal a=new Dog3();  
    Dog3.method(a);  
  }  
    
 }

Downcasting cũng có thể được thực hiện mà không sử dụng toán tử instanceof, như sau:

class Animal { }  
class Dog4 extends Animal {  
  static void method(Animal a) {  
       Dog4 d=(Dog4)a;//Day la downcasting  
       System.out.println("downcasting duoc thuc hien");  
  }  
   public static void main (String [] args) {  
    Animal a=new Dog4();  
    Dog4.method(a);  
  }  
}

Bạn cùng nhìn lại thật kĩ vào ví dụ trên, đối tượng thực sự được tham chiếu bởi a, là một đối tượng của lớp Dog. Vì thế nếu chúng ta thực hiện downcasting, thì việc đó là ổn. Nhưng điều gì xảy ra nếu chúng ta viết:

Animal a=new Animal();  
Dog.method(a);  
//Bay gio la ClassCastException nhung khong trong truong hop cua toan tu instanceof

Sự sử dụng thực sự của instanceof trong Java

Cùng theo dõi ví dụ sau để hiểu sự sử dụng thực sự của từ khóa instanceof trong Java:

interface Printable{}  
class A implements Printable{  
public void a(){System.out.println("Phuong thuc a");}  
}  
class B implements Printable{  
public void b(){System.out.println("Phuong thuc b");}  
}  
  
class Call{  
void invoke(Printable p)
{ //Day la upcasting  
if(p instanceof A){  
A a=(A)p;//Day la Downcasting   
a.a();  
}  
if(p instanceof B){  
B b=(B)p;//Day la Downcasting   
b.b();  
}  
  
}  
}//Phan cuoi cua lop Call 
  
class Test4{  
public static void main(String args[]){  
Printable p=new B();  
Call c=new Call();  
c.invoke(p);  
}  
}

Kết quả là:

Output: b method

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Các bạn có thể mua thêm khóa học JAVA CORE ONLINE VÀ ỨNG DỤNG cực hay, giúp các bạn vượt qua các dự án trên trường và đi thực tập doanh nghiệp với Java. Khóa học có giá chỉ 400K, nhằm ưu đãi, tạo điều kiện cho sinh viên cho thể mua khóa học.

Nội dung khóa học gồm 16 chuơng và 100 video cực hay, học trực tiếp tại https://www.udemy.com/tu-tin-di-lam-voi-kien-thuc-ve-java-core-toan-tap/ Bạn nào có nhu cầu mua, inbox trực tiếp chị Thu, trợ lý anh Tuyền để hỗ trợ thanh toán qua mã QR ngân hàng Việt Nam, fb: https://www.facebook.com/Thule.59

Anh Tuyền, tác giả khóa học, là cựu sinh viên chương trình đào tạo kĩ sư tài năng của đại học Bách Khoa Hà Nội với hơn 5 năm kinh nghiệm đi làm thực tế doanh nghiệp và cũng là Founder website vietjack.com, web giáo dục phổ biến nhất Việt Nam hiện tại (năm 2024). Java cũng là ngôn ngữ lập trình dễ đi xin việc nhất hiện tại, với mức lương cao, hãy nâng cao kiến thức IT của bản thân mình vì một Việt Nam giàu mạnh.

Loạt bài hướng dẫn của chúng tôi dựa một phần trên nguồn tài liệu của: Tutorialspoint.com

Bài học Java phổ biến tại vietjack.com: