Bài tập về phản ứng oxi hóa khử lớp 8 (cực hay, chi tiết)

Bài viết phản ứng oxi hóa khử lớp 8 với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập phản ứng oxi hóa khử lớp 8.

Bài tập về phản ứng oxi hóa khử lớp 8 (cực hay, chi tiết)

A. Lý thuyết & Phương pháp giải

I. Sự khử và sự oxi hóa

1. Sự khử

- Là sự tách oxi ra khỏi hợp chất

Ví dụ: CuO + H₂ Cu + H₂O

Trong phương trình hóa học trên, ta thấy H₂ đã kết hợp với nguyên tố oxi tạo thành H₂O, hay H₂ chiếm oxi của CuO.

2. Sự oxi hóa

- Sự oxi hóa là sự tác dụng của oxi với một chất.

Ví dụ: 2Zn + O₂ 2ZnO.

II. Chất khử và chất oxi hóa

- Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.

- Chất oxi hóa là đơn chất oxi hoặc chất nhường oxi cho chất khác.

Ví dụ: trong phương trình hóa học: CuO + H₂ Cu + H₂O

- CuO nhường oxi cho H₂ tạo thành Cu nên CuO là chất oxi hóa

- H₂ chiếm oxi của CuO tạo thành H₂O nên H₂ là chất khử

III. Phản ứng oxi hóa - khử

- Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học trong đó xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử.

Các bước giải toán:

+ Tính số mol các chất đã cho

+ Viết phương trình hóa học

+ Xác định chất dư, chất hết (nếu có), tính toán theo chất hết

+ Tính khối lượng hoặc thể tích các chất theo yêu cầu đề bài

- Nắm vững kiến thức về lập phương trình hóa học, cân bằng hóa học và các công thức chuyển đổi khối lượng, thể tích

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng: m_{tham gia} = m_{sản phẩm}

- Nếu bài cho số liệu số mol cả chất tham gia phản ứng và chất sản phẩm thì tính toán theo chất sản phẩm.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho các phản ứng sau, những phản ứng nào là phản ứng oxi hóa – khử?

S + O₂ SO₂ (1)

CaCO₃ CaO + CO₂ (2)

2H₂ + O₂ 2H₂O (3)

NH₃ + HCl → NH₄Cl (4)

Lời giải:

Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học trong đó xảy ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử. Những phản ứng oxi hóa – khử là:

S + O₂ SO₂ (1)

2H₂ + O₂ 2H₂O (3)

Ví dụ 2: Hãy lập các phương trình hóa học theo các sơ đồ sau:

Fe₂O₃ + CO → CO₂ + Fe (1)

Fe₃O₄ + H₂ → H₂O + Fe (2)

CO₂ + Mg → MgO + C (3)

Các phản ứng hóa học này có phải ứng oxi hóa – khử không? Vì sao?

Lời giải:

Fe₂O₃ + 3CO 3CO₂ + 2Fe (Fe₂O₃ nhường oxi cho CO)

Fe₃O₄ + 4H₂ 4H₂O + 3Fe (Fe₃O₄ nhường oxi cho H₂)

CO₂ + 2Mg 2MgO + C (CO₂ nhường oxi cho Mg)

Các phản ứng trên thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử.

Ví dụ 3: Trong phòng thí nghiệm người ta dùng hiđro để khử sắt (III) oxit và thu được 11,2 g sắt.

a) Viết phương trình hóa học của các phản ứng đã xảy ra

b) Tính khối lượng sắt (III) oxit đã phản ứng.

Lời giải:

a) Phương trình phản ứng hóa học:

Fe₂O₃ + 3H₂ 3H₂O + 2Fe

b) Số mol sắt thu được: n_Fe = = 0,2 (mol)

Fe₂O₃ + 3H₂ 2Fe + 3H₂O

0,1 ← 0,2 (mol)

Khối lượng oxit sắt tham gia phản ứng:

m_Fe2O3 = n_Fe2O3 . M_Fe2O3 = 0,1 . (56 . 2 + 16 . 3) = 16 gam

C. Bài tập vận dụng

Câu 1: Phản ứng nào sau đây là phản ứng oxi hóa – khử?

A. CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

B. CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂ + BaSO₄

C. 3Fe + 2O₂ Fe₃O₄

D. FeCl₂ + 2NaOH → Fe(OH)₂ + 2NaCl

Lời giải:

Đáp án C

Phản ứng oxi hóa – khử là: 3Fe + 2O₂ Fe₃O₄.

Trong đó Fe là chất khử, O₂ là chất oxi hóa

Câu 2: Cho phản ứng sau: Fe₂O₃ + 3H₂ 2Fe + 3H₂O. Chất khử là

A. Fe₂O₃

B. H₂

C. Fe

D. H₂O

Lời giải:

Đáp án B

Chất khử là chất lấy oxi của chất khác. Trong phản ứng này, H₂ là chất lấy oxi của Fe₂O₃ nên H₂ là chất khử.

Câu 3: Chọn đáp án đúng:

A. Sự tách oxi khỏi hợp chất được gọi là sự oxi hóa.

B. Sự tác dụng của oxi với một chất gọi là sự khử.

C. Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác.

D. Chất oxi hóa là chất chiếm oxi của chất khác.

Lời giải:

Đáp án C

Chất khử là chất chiếm oxi của chất khác

Câu 4: Oxit nào bị khử bởi hiđro?

A. Na₂O

B. CaO

C. Fe₃O₄

D. BaO

Lời giải:

Đáp án C

Oxit bị khử là Fe₃O₄

Phương trình hóa học: Fe₃O₄ + 4H₂ 3Fe + 4H₂O

Câu 5: Phản ứng nào không phải phản ứng oxi hóa – khử:

A. 4Na + O₂ 2Na₂O

B. Fe₃O₄ + 4H₂ 3Fe + 4H₂O

C. NH₃ + HCl → NH₄Cl

D. 2CO + O₂ 2CO₂

Lời giải:

Đáp án C

Phản ứng nào không phải phản ứng oxi hóa – khử là:

NH₃ + HCl → NH₄Cl (không có sự khử và sự oxi hóa trong phản ứng)

Câu 6: Kim loại luôn đóng vai trò là chất gì trong phản ứng oxi hóa – khử?

A. chất oxi hóa.

B. chất khử.

C. chất xúc tác.

D. chất môi trường.

Lời giải:

Đáp án B

Kim loại luôn đóng vai trò là chất khử trong phản ứng oxi hóa – khử

Câu 7: Trong phòng thí nghiệm, người ta điều chế oxit sắt từ Fe₃O₄ bằng cách dùng O₂ oxi hóa sắt ở nhiệt độ cao. Tính số gam oxi cần dùng để điều chế được 2,32 gam oxit sắt từ ?

A. 0,64 gam

B. 0,32 gam

C. 0,16 gam

D. 1,6 gam

Lời giải:

Đáp án A

n_Fe3O4 = = 0,01 mol

Phương trình hóa học:

3Fe + 2O₂ Fe₃O₄

0,02 ← 0,01(mol)

n_O2 = 0,02 mol; Số gam oxi: m_O2 = 32 . 0,02 = 0,64g.

Câu 8: Đốt cháy hết 2,7 gam bột nhôm trong không khí thu được 5,1 gam nhôm oxit. Tính khối lượng oxi đã tham gia phản ứng?

A. 2,7 gam

B. 5,4 gam

C. 2,4 gam

D. 3,2 gam

Lời giải:

Đáp án C

3O₂ + 4Al 2Al₂O₃

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

m_Al + m_O2 = m_Al2O3

m_O2 = 5,1 - 2,7 = 2,4g

Câu 9: Đốt cháy 3,1 gam photpho trong bình chứa oxi dư tạo ra diphosphorus pentoxide. Tính khối lượng oxit thu được sau phản ứng?

A. 1,45 gam

B. 14,20 gam

C. 1,42 gam

D. 7,10 gam

Lời giải:

Đáp án D

n_P = = 0,1 mol

4P + 5O₂ 2P₂O₅

0,1 → 0,05 (mol)

m_P2O5 = 0,05 . 142 = 7,1 gam

Câu 10: Người ta điều chế 24 gam đồng bằng cách dùng H₂ khử CuO. Khối lượng CuO bị khử là:

A. 15 gam

B. 45 gam

C. 60 gam

D. 30 gam

Lời giải:

Đáp án D

n_Cu = = 0,375 mol

H₂ + CuO Cu + H₂O

0,375 ← 0,375 (mol)

Khối lượng CuO bị khử là:

m_CuO = n_CuO.M_CuO = 0,375 . (64 + 16) = 30 gam

D. Bài tập thêm

Câu 1: Trong các phản ứng hóa học sau, phản ứng không phải phản ứng oxi hóa -khử là

A. $F{e}_2{O}_3 + 3H_2 \stackrel{t^o}{\to } \text{ 2}Fe + 3H_{2}O$

B. AgNO₃  +  HCl  →  AgCl  +  HNO₃

C. MnO₂  +  4HCl  →  MnCl₂   +  Cl₂   +  2H₂O

D. $Mg+O_2\stackrel{t^o}{\to }MgO$

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn 4,8 gam bột than trong không khí. Thể tích khí thu được (đkc) sau phản ứng là  

A. 8,96 lít. 

B. 9,916 lít. 

C. 0,9916 lít.     

D. 0,48 lít.

Câu 3: Người ta điều chế được 64 gam Cu bằng cách dùng H₂ khử copper(II) oxide. Khối lượng copper(II) oxide bị khử là

A. 70 gam.           

B. 75 gam.                     

C. 40 gam.                     

D. 80 gam.

Câu 4: Dùng khí H₂ để khử hỗn hợp gồm CuO và Fe₂O₃ trong đó Fe₂O₃ chiếm 80% khối lượng hỗn hợp. Thể tích khí H₂ ở đkc cần dùng là

A. 24,79 lít.          

B. 19,2125 lít.                

C. 21,69125 lít.              

D. 19,46015 lít.

Câu 5: Để đốt cháy hoàn toàn a gam Al cần dùng hết 19,2 gam oxygen, sau phản ứng sản phẩm là Al₂O₃. Giá trị của a là

A. 21,6.                

B. 16,2.                

C. 18,0.                

D. 27,0.

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 8 có đáp án hay khác:

• Bài tập về điều chế hidro (cực hay, có lời giải)
• Bài tập về phản ứng thế lớp 8 (cực hay, chi tiết)
• Cách giải bài tập kim loại tác dụng với nước (cực hay, chi tiết)
• Cách giải bài tập oxit tác dụng với nước (cực hay, chi tiết)
• Cách phân biệt một số chất khí lớp 8 thường gặp (cực hay)

---