Cách phân biệt axit, bazo, muối (cực hay, chi tiết)

Bài viết Cách phân biệt axit, bazo, muối với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách phân biệt axit, bazo, muối.

Cách phân biệt axit, bazo, muối (cực hay, chi tiết)

A. Lý thuyết & Phương pháp giải

Một số kiến thức về axit, bazơ và muối cần nắm vững:

I. Axit

- Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hiđro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

- Thành phần phân tử: Có 1 hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit (-Cl, =S, =SO₄, -NO₃,...)

Ví dụ: HCl, H₂S, H₂SO₄, HNO₃, H₂CO₃, H₃PO₄…

- Công thức chung: H_nA

Trong đó: - H: là nguyên tử hiđro, n là số nguyên tử H.

- A: là gốc axit.

II. Bazơ

- Phân tử bazơ gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hiđroxit (–OH).

- Ví dụ : NaOH, Ca(OH)₂, Fe(OH)₂, Fe(OH)₃,...

Công thức chung: M(OH)_n

Trong đó: M : là nguyên tử kim loại.

n : là số nhóm hiđroxit (-OH).

III. Muối

- Phân tử muối gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit.

- Ví dụ: NaCl, CuSO₄, CaCO₃, NaNO₃,...

- Công thức hóa học dạng: M_xA_y

Trong đó: - M : là nguyên tử kim loại.

- A : là gốc axit.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho dãy chất sau: Al(OH)₃, H₂SO₄, SO₂, HCl, Na₂S, H₂S, Mg(OH)₂, SO₃, HNO₃, CaCO₃. Hãy chỉ ra các axit trong dãy chất trên?

Lời giải:

Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hidro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

Các chất thuộc loại axit là: H₂SO₄, HCl, H₂S, HNO₃.

Ví dụ 2: Cho dãy chất sau: Zn(OH)₂, H₃PO₄, H₂CO₃, SO₃, Cu(OH)₂, HCl, Na₂S, H₂S, Ca(OH)₂, SO₂, HNO₃, BaSO₃. Dãy chất đó gồm bao nhiêu axit và bao nhiêu bazơ?

Lời giải:

- Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hidro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

Các chất thuộc loại axit là: H₃PO₄, H₂CO₃, HCl, H₂S, HNO₃ ⇒ 5 axit

- Phân tử bazơ gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hiđroxit (–OH)

Các chất thuộc loại bazơ là: Zn(OH)₂, Cu(OH)₂, Ca(OH)₂ ⇒ 3 bazơ

Ví dụ 3: Trong các chất sau: NaCl, HCl, CaO, CuSO₄ , Ba(OH)₂, KHCO₃, KNO₃, NaOH. Hãy chỉ ra các chất thuộc hợp chất muối?

Lời giải:

Phân tử muối gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit

Các chất thuộc loại muối là: NaCl, CuSO₄, KHCO₃, KNO₃

C. Bài tập vận dụng

Câu 1: Chất nào sau đây là axit?

A. NaOH

B. NaCl

C. HCl

D. SO₂

Lời giải:

Đáp án C

Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hiđro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

Các chất thuộc loại axit là: HCl

Câu 2: Cho các chất sau: H₂SO₄, HCl, NaCl, CuSO₄, NaOH, Mg(OH)₂. Số chất thuộc loại axit là:

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Lời giải:

Đáp án B

Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hiđro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

Các chất thuộc loại axit là: H₂SO₄, HCl

Câu 3: Dãy chất chỉ bao gồm axit là:

A. HCl; NaOH

B. CaO; H₂SO₄

C. H₃PO₄; HNO₃

D. SO₂; KOH

Lời giải:

Đáp án C

H₃PO₄: phosphoric acid

HNO₃: nitric acid

Câu 4: Chất nào sau đây là bazơ?

A. KOH

B. H₂SO₄

C. K₂SO₄

D. Na₂O

Lời giải:

Đáp án A

Phân tử bazơ gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hiđroxit (–OH)

Các chất thuộc loại bazơ là: KOH

Câu 5: Trong các chất sau: KCl, AgCl, Ca(OH)₂, CuSO₄, Ba(OH)₂, KHCO₃. Số chất thuộc hợp chất bazơ là :

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 1.

Lời giải:

Đáp án A

Các chất thuộc hợp chất bazơ là: Ca(OH)₂, Ba(OH)₂

Câu 6: Hợp chất nào sau đây là bazơ?

A. Copper (II) nitrate

B. Potassium chloride

C. Iron (II) sulfate

D. Calcium hydroxide

Lời giải:

Đáp án D

- Phân tử bazơ gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hiđroxit (–OH) và tên gọi của bazơ gồm tên kim loại + hiđroxit

⇒ bazơ là: calcium hydroxide

Câu 7: Thành phần phân tử của bazơ gồm:

A. một nguyên tử kim loại và một hay nhiều nhóm –OH.

B. một nguyên tử kim loại và nhiều nhóm –OH.

C. một hay nhiều nguyên tử kim loại và một hay nhiều nhóm –OH.

D. một hay nhiều nguyên tử kim loại và nhiều nhóm –OH.

Lời giải:

Đáp án A

Thành phần phân tử của bazơ gồm một nguyên tử kim loại và một hay nhiều nhóm –OH

Câu 8: Hợp chất nào sau đây không phải là muối?

A. Copper (II) nitrate

B. Potassium chloride

C. Iron (II) sulfate

D. Calcium hydroxide

Lời giải:

Đáp án D

Muối = kim loại + gốc axit

Hợp chất không phải muối là: calcium hydroxide vì calcium hydroxide thuộc loại bazơ

Câu 9: Cho các chất sau: CaO, H₂SO₄, Fe(OH)₂, FeSO₄, CaSO₄, HCl, LiOH, MnO₂, CuCl₂, Al(OH)₃, SO₂. Có bao nhiêu hợp chất là muối?

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

Lời giải:

Đáp án A

Phân tử muối gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit ⇒ Các muối là: FeSO₄, CaSO₄, CuCl₂

Câu 10: Dãy chất nào sau đây chỉ bao gồm muối:

A. MgCl₂; Na₂SO₄; KNO₃

B. Na₂CO₃; H₂SO₄; Ba(OH)₂

C. CaSO₄; HCl; MgCO₃

D. H₂O; Na₃PO₄; KOH

Lời giải:

Đáp án A

Dãy chất chỉ toàn bao gồm muối là: MgCl₂; Na₂SO₄; KNO₃

Loại B vì H₂SO₄ là axit, Ba(OH)₂ là bazơ

Loại C vì HCl là axit

Loại D vì H₂O không phải muối, KOH là bazơ

D. Bài tập tự luyện

Câu 1: Hợp chất nào sau đây không phải là muối?

A. Copper(II) sulfate.

B. Potassium chloride.

C. Carbon dioxide.

D. Calcium nitrate.

Câu 2: Trong các chất sau: HCl; NaCl; Ca(OH)_2; NaOH; Ba(OH)_2; KMnO₄. Số chất thuộc hợp chất base là

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 1.

Câu 3: Dãy chất chỉ bao gồm acid là

A. KCl; NaOH.

B. HCl; HNO₃.

C. H₃PO₄; HNO₃.

D. HCl; NaCl.

Câu 4: Dãy chất nào sau đây chỉ bao gồm muối?

A. NaCl; NaOH; HCl.

B. NaOH; Ba(OH)₂; Ca(OH)₂.

C. HNO₃; HCl; H₂SO₄.

D. NaNO₃; Na₃PO₄; NaCl.

Câu 5: Cho các chất sau: BaO; BaSO₄; KMnO₄; H₂O; CrCl₃; HNO₃; Ca(HCO₃)₂; NaNO₃; Ca(OH)₂. Có bao nhiêu hợp chất là muối?

A. 4.

B. 5.

C. 6.

D. 7.

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 8 có đáp án hay khác:

• Bài tập xác định công thức hóa học và gọi tên axit (cực hay, chi tiết)
• Bài tập xác định công thức hóa học và gọi tên bazo (cực hay, chi tiết)
• Bài tập xác định công thức hóa học và gọi tên muối (cực hay, chi tiết)
• Bài tập tính tan của axit, bazo, muối (cực hay, chi tiết)
• Bài tập lý thuyết về hidro, nước lớp 8 (cực hay)

---